Dagblaðið Vísir - DV - 28.06.2010, Qupperneq 7

mánudagur 28. júní 2010 fréttir 7
Guðmundur Andri Skúlason, tals-
maður Samtaka lánþega, segir það
bera ágætan vitnisburð um hugs-
unarleysi í þeim ákvörðunum sem
stjórnvöld tóku í kjölfar bankahruns-
ins árið 2008 að tveimur árum síðar
hafi fyrst verið samþykkt lög um um-
boðsmann skuldara.
Viðskiptabankarnir þrír, Arion
banki, Landsbankinn og Íslands-
banki, hafa frá bankahruninu í lok árs
2008 verið með umboðsmann við-
skiptavina. Staðan var sett á laggirnar
í kjölfar yfirlýsingar ríkisstjórnar Geirs
H. Haarde um aðgerðir til að bæta
rekstrarumhverfi fyrirtækja. Þangað
hafa viðskiptavinir getað leitað telji
þeir sig ekki hafa fengið réttláta með-
ferð hjá bönkunum. Í yfirlýsingu ríkis-
stjórnarinnar sagði að umboðsmaður
viðskiptavina skyldi gæta þess að við-
komandi banki mismunaði ekki við-
skiptavinum með óeðlilegum hætti
og að endurskipulagning fyrirtækja
yrði gegnsæ.
Í yfirlýsingunni er tekið fram að
umboðsmaður skuli vera óháður og
að hann eigi að horfa á mál með aug-
um viðskiptavinanna. Hann getur síð-
an skotið ágreiningsefnum til stjórn-
ar bankans. Það skýtur hins vegar
skökku við að umboðsmaðurinn sjálf-
ur er skipaður af stjórn bankans.
Landsbankinn með flest mál
Þau mál sem viðskiptavinir við-
skiptabankanna hafa skotið til um-
boðsmanna þeirra frá ársbyrjun
2009 nema hundruðum. Hjá Lands-
bankanum hafa flest mál verið tekin
til skoðunar, eða 485. Fæst mál hafa
komið til kasta Arion banka, eða 184.
Hjá Íslandsbanka er talið að þau séu
270.
Samkvæmt upplýsingum frá Arion
banka tengjast flest þeirra mála sem
fá sérstaka skoðun þeim lausnum
sem bankinn býður upp á. Í nokkrum
málanna sætti viðskiptavinur sig ekki
við þær lausnir sem voru í boði og
gerði kröfu um frekari lausnir. Í örfá-
um tilvikum hafi viðskiptavinur talið
að brotið hefði verið á sér í samskipt-
um við bankann.
Guðmundur Andri segist hafa
fengið tugi mála inn á sitt borð þar
sem viðskiptavinir bankanna telji sig
hafa verið beitta órétti. Hann segist
ekki vita til þess að einhver þeirra við-
skiptavina hafi fengið úrlausn sinna
mála hjá umboðsmönnum viðskipta-
vina. Hann segir ljóst að umboðs-
maður viðskiptavina geti ekki ver-
ið óháður ráðgjafi þar sem hann sé
starfsmaður bankanna. Hann segir
furðulegt að embætti Umboðsmanns
skuldara hafi verið komið á laggirnar
svo löngu eftir að umboðsmenn við-
skiptavina tóku til starfa.
Anna Margrét Guðjónsdóttir,
þingmaður Samfylkingarinnar, sagði
á Alþingi á fimmtudag að mikilvægt
væri að Umboðsmaður skuldara hefði
þjónustu á landsbyggðinni eins og á
höfuðborgarsvæðinu. Hún sagði töl-
ur yfir þá sem leituðu þjónustu Ráð-
gjafarstofu um fjármál heimilanna
sýna fram á að íbúar landsbyggðar-
innar leituðu frekar til bankanna til
að leysa úr sínum vanda. Undir þetta
tekur Guðmundur Andri en tekur að
sama skapi fram að á landsbyggðinni
sé bankaþjónusta persónulegri og því
oft eðlilegra að leita fyrst þangað frek-
ar en til óþekkts embættismanns. „Ef
bankastjórinn er óvinur þinn er hins
vegar gott að eiga hauk í horni,“ segir
Guðmundur Andri.
Starfsemin þarf ekki að skarast
Brynhildur Georgsdóttir, umboðs-
maður viðskiptavina hjá Arion
banka, segir að stofnun embætt-
is Umboðsmanns skuldara sé góð
viðbót fyrir skuldara. Hún þurfi
ekki endilega að stangast á við starf
umboðsmanna bankanna. „Ég sé
þannig fyrir mér að umboðsmenn
bankanna geti átt gott samstarf við
umboðsmann skuldara. Arion banki
styrkti nýlega hlutverk umboðs-
manns innan bankans þegar ég fékk
liðsauka við að skoða mál einstak-
linga. Þetta er fyrrverandi útibús-
stjóri með afar gagnlega reynslu.
Hann hefur komið mjög sterkur inn
í að miðla málum milli viðskipta-
vina og útibúa. Eftir sem áður verð-
ur mikilvægt að umboðsmaður við-
skiptavina styðji við fjárhagslega
endurskipulagningu fyrirtækja,“ seg-
ir Brynhildur.
Lög um umboðsmann skuldara eru
samþykkt tveimur árum eftir að
umboðsmenn viðskiptavina tóku
til starfa hjá bönkunum í samræmi
við yfirlýsingu ríkisstjórnar Geirs
H. Haarde. Frá ársbyrjun 2009 hafa
þeir tekið við hátt í þúsund málum.
Guðmundur Andri Skúlason, tals-
maður Samtaka lánþega, segir þetta
sýna fram á hugsunarleysi stjórn-
valda í kjölfar bankahrunsins.
BANKARNIR TEKNIR
FRAM FYRIR FÓLKIÐ
Fjöldi mála sem einstaklingar hafa vísað til umboðsmanns bankanna
Arion banki Landsbankinn
2009 57 141
2010 85 96
Fjöldi mála sem fyrirtæki hafa vísað til umboðsmanns bankanna
Flest mál hjá landsbankum
* Flokkaður fjöldi mála liggur ekki fyrir hjá Íslandsbanka
Arion banki Landsbankinn
2009 28 32
2010 14 9
RóbeRt HLynuR bALduRSSon
blaðamaður skrifar: rhb@dv.is
umboðsmenn bankanna ekki
óháðir ráðgjafar Guðmundur
Andri Skúlason efast um að
viðskiptavinir fái óháða meðferð
hjá umboðsmönnum bankanna.
Álfheiður Ingadóttir heilbrigðisráð-
herra hefur óskað eftir því að yfir-
stjórn Heilsugæslu höfuðborgar-
svæðisins kanni hvort opna megi
aftur síðdegisvaktir á að minnsta
kosti sex heilsugæslustöðvum í sum-
ar. DV hefur heimildir fyrir því að nú
sé uppi fótur og fit hjá heilsugæsl-
unni vegna þessa. Þegar hafi verið
gert ráð fyrir sumarlokuninni í or-
lofi starfsfólks og að fáir starfsmenn
hafi verið ráðnir inn í sumar miðað
við það sem áður hefur verið. Ekki sé
vitað hvernig brugðist verði við stöð-
unni sem upp er komin.
Síðdegisvöktunum var lokað
þann 16. júní í sparnaðarskyni. Þetta
hefur haft í för með sér að fjöldi
sjúklinga hefur þurft að leita lækn-
isþjónustu annars staðar, eins og
hjá Læknavaktinni í Kópavogi eða á
bráðamóttöku Landspítalans. Fleiri
en 7.800 manns sóttu síðdegisvakt-
ina þetta sama tímabil í fyrra.
Heilsugæslan áætlaði að spara
tuttugu og sjö milljónir króna með
aðgerðinni. Samkvæmt kostnaðar-
greiningu sem Álfheiður óskaði eftir
á lokuninni er hins vegar áætlað að
heildarsparnaður ríkisins vegna lok-
unarinnar nemi aðeins örfáum millj-
ónum króna. Þetta er vegna þess að
lokunin eykur álag á öðrum sviðum.
Álfheiður segist fyrst hafa frétt af
lokun síðdegisvaktarinnar eftir frétt
DV af málinu þann 14. júní. DV hef-
ur hins vegar heimildir fyrir því að
hún hafi verið spurð út í álit sitt á
lokuninni á fundi með stjórnendum
Heilsugæslunnar í Kríunesi þann 3.
júní. Álfheiður segist ekki minnast
þess að hafa verið spurð að því. Hún
segist hafa gert ráð fyrir einhverjum
samdrætti eins og vaninn hafi verið
hjá heilsugæslunni yfir sumartím-
ann. Hún hafi ekki átt von á því að
heilsugæslan gripi til svo umfangs-
mikilla aðgerða. „Það er alveg ljóst
að þessar áætlanir voru kynntar í
ráðuneytinu en þær komu ekki inn á
mitt borð. Ég segi eins og satt og rétt
er. Ég vissi ekki að grípa ætti til þess í
fyrsta sinn að loka allri síðdegisþjón-
ustu heilsugæslunnar á höfuðborg-
arsvæðinu,“ segir Álfheiður.
rhb@dv.is
Álfheiður Ingadóttir heilbrigðisráðherra vill að síðdegisvaktir verði opnaðar aftur:
Setur heilsugæsluna í uppnám
takmarkaður sparnaður Áætlað er
að lokun síðdegisvaktarinnar spari ríkinu
aðeins nokkrar milljónir króna.
Deilt um styttingu
hringvegar
Bæjarstjóri Blönduóss segir íbúa
bæjarins alfarið á móti hugmyndum
hóps sem vill stytta hringveginn um
landið með því að færa hann fram
hjá Blönduósi. Það myndi þýða að
hringvegurinn styttist um 13,7 kíló-
metra og myndi framkvæmd við nýj-
an veg kosta um tvo milljarða króna.
Frá þessu er sagt á Pressunni.
Atvinnuþróunarfélag Eyjafjarð-
ar hefur barist fyrir hugmyndinni
um styttingu hringvegarins og segir
félagið að styttingin skipti hagsmuni
Norðurlands miklu máli.
Borgarafundur
í Iðnó
Borgarafundur verður haldinn
klukkan 20 á mánudagskvöld í Iðnó
þar sem ræða á um afleiðingar ný-
fallins hæstaréttardóms þar sem
gengistryggð lán voru dæmd ólög-
leg. Efnahags- og viðskiptaráðherra
hefur verið boðið á fundinn auk for-
stjóra Fjármálaeftirlitsins og fram-
kvæmdastjóra Samtaka fjármála-
fyrirtækja. Meðal fundargesta verða
Lilja Mósesdóttir, alþingismaður
Vinstri grænna, og Guðmundur
Andri Skúlason, talsmaður Samtaka
lánþega. Stuttar framsögur verða í
upphafi, en síðan gefst fundargest-
um í sal tækifæri á að koma með
fyrirspurnir.
Flokkurinn þarf mis-
munandi sjónarmið
Jórunn Frímannsdóttir, fyrrverandi
borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins,
er ósátt við niðurstöðu landsfundar
flokksins um að draga eigi til baka
umsókn um aðild að Evrópusam-
bandinu. Jórunn fjallar um málið á
heimasíðu sinni, þar sem hún segir:
„Í stórum flokki (eins og Sjálfstæð-
isflokkurinn var og á að vera) þurfa
mismunandi sjónarmið að rúmast.
Ég vil ekki og ætla ekki að trúa því að
Sjálfstæðisflokkurinn geti ekki rúmað
sjónarmið sjálfstæðra Evrópusinna.“
Hannes heggur
til baka
Hannes Hólmsteinn Gissurarson,
prófessor í stjórnmálafræði við Há-
skóla Íslands, segir Þórlind Kjartans-
son hafa verið mjög ósanngjarnan í
ádeilu sinni á landsfund Sjálfstæð-
isflokksins. Þórlindur fór hörðum
orðum um fundinn í fréttum Stöðvar
2 um helgina. „Þórlindur stóð sig
eflaust vel við að skipuleggja áróður
í Bretlandi fyrir Icesave-reikning-
unum, eins og hann var í fullu starfi
við í Landsbankanum fyrir hrun. En
þörf er fyrir öðruvísi vinnubrögð í
stjórnmálaflokki en banka og Íslend-
ingar eru ekki Bretar.“