Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.2012, Qupperneq 25

Fréttir 25Helgarblað 7.–9. desember 2012
S
veinbjörn Bjarnason missti
níu ára son sinn, Sveinbjörn,
af slysförum árið 1980. Nú
eru 32 ár liðin síðan en Svein-
björn segir að sársaukinn
fylgi honum alltaf. „Ég var búinn að
vera í safnaðarstarfi í nokkuð mörg
ár og þetta haust var ákveðið að fara
í safnaðarferð austur á Kirkjubæjar-
klaustur. Ég var þá í rannsóknarlög-
reglu ríkisins og átti helgarvakt
þannig að ég varð eftir heima en kon-
an mín fór með syni okkar. Þennan
laugardagsmorgun ók ég þeim í rút-
una og fékk svo útkall þannig að ég
varð að fara en allt í einu kom upp
í huga minn að ég yrði að fara aftur
og athuga hvort ég næði þeim því
mér fannst ég ekki hafa kvatt strákinn
nógu vel. Ég náði þeim ekki.
Á sunnudeginum vorum við í
hádegismat hjá foreldrum mínum,
ég og synir mínir þrír, sautján ára,
fimmtán ára og fjögurra mánaða. Þá
hringdi síminn og pabbi rétti mér
tólið. Þá var það góður vinur minn
sem sagðist þurfa að færa mér hroða-
leg tíðindi, sonur minn hefði farið
ásamt fleirum upp með Systrafossi
og hrapað niður í fjallinu. Þetta var
ekkert lengra en það en ég man þessi
orð og ég heyri röddina. Síðan vannst
dagurinn einhvern veginn, pabbi tók
að sér að hringja í þá sem við þurft-
um að láta vita.
Um kvöldið tók ég á móti konunni
sem kom með rútunni en lögreglan á
Hvolsvelli flutti líkið af syni mínum í
bæinn og við fórum niður á spítala til
þess að kveðja hann.“
Hætti í lögreglunni
Næstu dagar á eftir liðu og Sveinbjörn
var í hálfgerðu meðvitundarleysi. „Ég
hef oft sagt við fólk að vikan fram að
jarðarför er erfið en það er svo mik-
ið að gera, kerfið leggur svo margt á
okkur sem er nánast ómennskt. Við
þurfum að snúast með pappíra hér
og hvar, dánarskýrslur og hvaðeina,
en daginn eftir jarðarförina þá byrj-
ar hversdagurinn hjá öllum öðrum
en þér.
Þá stendur þú einn eftir og þá er
gott að eiga vini. Þeir eru aldrei betri
en einmitt þarna – koma við, jafnvel
eftir að hafa komið við í bakaríinu og
keypt eitthvað með morgunkaffinu,
og setjast svo niður við morgunkaffi
og spjall. Við fengum þann stuðning
frá systrum mínum og foreldrum og
það var ómetanlegt. Það var ekki búið
að finna upp áfallahjálp árið 1980 en
fjölskyldan hjálpaði okkur í gegnum
þetta. Trúin hjálpaði okkur líka.“
Sveinbjörn sneri nánast strax aft-
ur til vinnu en eins og fyrr segir þá
starfaði hann sem rannsóknarlög-
reglumaður í tæknideild lögreglunn-
ar. „Ég hélt það ekki út nema í nokkra
mánuði. Þetta gerðist í ágúst og ég var
hættur í maí. Í starfi mínu varð ég að
fara á staði þar sem slys höfðu orðið,
taka þar myndir og í mörgum tilfell-
um tilkynna um niðurstöður og ég gat
það ekki. Ég var farinn að kvíða því
á hverjum einasta morgni að fara til
vinnu og vonaði að ég kæmi aldrei að
slysinu þar sem barnið lægi.“
Aldrei samur aftur
„En þegar lokast dyr þá opnast
gluggi,“ segir Sveinbjörn. „Þá færðu
ný tækifæri. Það var búið að blunda
í mér frá því að ég var ungur maður
að fara í guðfræðinám og það gerði ég
árið 1993. Mig langaði til þess að læra
meira um trúna og jafnvel að miðla
minni reynslu af þessu slysi í gegnum
trúna á Guð. Vegna þess að brákað-
an reyrinn brýtur hann ekki, dapran
hörkveik slekkur hann ekki. Þótt við
bognum þá brotnum við ekki. Ljós-
ið dofnar en það slokknar ekki. Þarna
erum við alveg örugg, í trúnni. En það
að missa barnið sitt er svo sérstakt að
þú verður aldrei samur aftur.
Ég átti þrjá stráka. Þeir elstu muna
bróður sinn mjög vel en sá yngsti hef-
ur engar forsendur til þess. En þótt
hann hafi ekki verið nema fjögurra
mánaða þegar bróðir hans féll frá
þá var búið að taka mynd af þeim
þar sem bróðir hans situr með hann
í fanginu. Sú mynd er honum mjög
dýrmæt, hún tengir þá saman.
Fyrir vikið var hann lengi vel of-
verndaður, í raun og veru allt of lengi.
Hann var mikið með okkur og í kring-
um okkur, hann var ekki farinn að
ganga þegar hann var farinn að fara
með okkur út í kirkjugarð og vökva
sumarblómin. Þannig varð líka náin
tenging á milli þeirra.“
Sjálfur finnur Sveinbjörn líka alltaf
sterka tengingu við son sinn, þótt
hann sé látinn finnur hann fyrir hon-
um í kringum sig og veit að hann er
hjá sér. „Bara fyrir fáum nóttum fann
ég fyrir honum uppi í rúmi á milli
okkar hjóna. Þá hrökk ég upp og sá
að hann var ekki þar. Ég stóð upp til
þess að athuga hvort hann hefði far-
ið fram. Þetta var svo raunverulegt.
Hann er þarna, hann er ekkert úti í
kirkjugarði. Þar er bara minningar-
reiturinn um hann og það er gott að
eiga minnisvarða. En hann er hér hjá
mér og ég gæti vel trúað að hann væri
hér á meðal okkar núna.“
Enn hluti af fjölskyldunni
Hann segir að á stofuborðinu sé
einnig mynd af Sveinbirni og kerta-
ljós sem logar gjarna. Þau hjónin tala
mikið um soninn sem þau misstu,
bæði sín á milli og við börnin og
barnabörnin. „Ég stend mig oft að
því að hugsa enn um hann sem barn
en auðvitað veit ég betur. Ég veit að
hann hefur þroskast, ég veit að hann
leggur mér oft lið, ég finn fyrir nær-
veru hans.
Eftir á að hyggja þá var hann mik-
ill heimspekingur í sér, rólegur og
yfirvegaður. Hann þurfti óskaplega
mikið að spyrja um allt og ef maður
setti út á það svaraði hann því alltaf
til að ef maður spyrði ekki þá vissi
maður ekki.
Okkur tókst ágætlega að vinna úr
þessu en það er lífstíðarverkefni, því
lýkur aldrei. Margir segja að tíminn
lækni öll sár en tíminn læknar ekki
neitt. Hann hjálpar þér að lifa við
breytta heimsmynd en hann lækn-
ar ekki neitt. Annars hjálpar það
mér líka að hugsa um hann eins og
hann sé enn hjá mér. Við eigum all-
ar minningarnar um hann og mikið
af dótinu hans ennþá, bíla sem hann
gerði úr legókubbum og skóladótið
hans. Þannig að hann er enn til stað-
ar og er hluti af okkar lífi. Það skipt-
ir öllu máli. Við getum ekki afskrifað
þessi börn, útilokað þau úr lífi okk-
ar. Hann er jafn mikill hluti af fjöl-
skyldunni núna og áður, en hann er
ekki sýnilegur og hann kemur ekki
aftur, ekki þannig, en ég tala oft við
hann.“
Tíminn læknar ekki neitt
n Níu ára gamall sonur hans hrapaði í fjalli og dó Sár sem aldrei gróa
Í hvert sinn sem Sveinbjörn
heyrir af skyndidauða barna
blæðir úr sárum hans.
Sveinbjörn Sveinbjörnsson
f. 23.02. 1971 – d.24.08. 1980
Rifinn hluti úr hjarta mínu
n Dó andlegum dauða þegar 18 ára gömul dóttir hans lést af slysförum
Raunveruleikinn var svakalegur
Pétur var á ráðstefnu í Bandaríkjun-
um þegar hann vaknaði upp við sím-
ann. „Síminn hringdi klukkan þrjú að
næturlagi og þá vissi ég að eitthvað
var að. Þegar mamma dó var hringt
klukkan sex að morgni. Þannig að ég
vissi um leið og síminn hringdi að
eitthvað var að. Ég svaraði og Edda
var grátandi í símanum. Hún þorði
ekki annað en að hringja því þetta
fréttist svo hratt. Ég man bara að ég
henti símanum á gólfið og svona eins
og maður segir; öskraði.
Ég lifði nóttina af með því að slá
hausnum í vegginn þar til morgun-
verðarborðið opnaði klukkan sjö. Ég
var orðinn blóðugur á enninu en ég
varð að halda haus, ég fann brestinn,
ég fann að ég var að klikkast. Það var
rifinn hluti úr hjarta mínu. En ég lifði
nóttina af og fékk svo hjálp.
Ég fór niður í morgunverðarborðið
og féll þar saman. Þarna var maður
frá FBI sem var mikill reynslubolti og
bjargaði mér, gaf mér róandi og síðan
var mér skutlað út á flugvöll. Þar fór
ég á barinn og þjónninn var minn sál-
fræðingur, ég talaði og talaði, svona
var áfallið mikið. Síðan var mér hent
inn á Saga-Class og vafinn í teppi. Það
var allt gert fyrir mann.“
Næstu daga var eins og hann væri
undir áhrifum deyfilyfja. „Fram að
jarðarförinni, á meðan á jarðarförinni
stóð og svo tók raunveruleikinn við og
hann var svakalegur. Við dóum í tvö
ár, hreinlega andlegum dauða. Við
unnum ekki í þennan tíma og þurft-
um svefntöflur til þess að sofa, ég í
hálft ár og konan mín þarf stundum
enn á þeim að halda.
Maður á ekki að loka sig inni, það er
sálrænt glapræði. Þess vegna erum við
að koma fram og opna á umræðuna.
Sumir segja: „Hvað eruð þið að garfa í
sálarlífi fólks?“ en mér er nákvæmlega
sama, ég veit að við getum hjálpað.“
Útsýnispallurinn gaf sig
Stefanía var átján ára þegar hún lést.
Hún var með vinkonum sínum úti á
Spáni að skemmta sér. „Slysið átti sér
stað hálftíma áður en rútan fór af stað
út á flugvöll. Hún var á leiðinni heim
en áður ætlaði hún að kveðja kærast-
ann. Þau fóru út á útsýnispall sem er
mikið notaður af Spánverjum, klifr-
uðu yfir girðingu og yfir á pallinn. Það
var gríðarlega fallegt útsýni þarna og
þau voru bara í rómantíkinni, búin að
vera að skemmta sér um nóttina og
það var vín í þeim öllum. Þar föðmuð-
ust þau og kysstust og sneru svo við,
hann fór á undan henni upp og hún
ætlaði á eftir honum en festi skóinn
einhvern veginn og bakkaði aðeins en
pallurinn gaf sig.
Hann horfði á hana hrapa og þið
getið rétt ímyndað ykkur áfallið sem
hann varð fyrir. Hann var sendur í yfir-
heyrslu hjá lögreglunni en losnaði mjög
fljótt. Það kvaldi hann mikið að ímynda
sér hvað við hjónin hugsuðum.
Við tókum vel á móti honum og
héldum stóra samkomu heima þar
sem hann talaði ásamt stjúpföður sín-
um. Það var rosalegt að hlusta á það.
Hann þarf að lifa með þessu eins og
við og það er mikill vinskapur okkar
á milli. Við höfum einnig haldið sam-
bandi við vinkonur hennar.“
Styrkti sambandið
Á hverju ári koma þau saman að lág-
marki tvisvar sinnum og halda Stef-
aníukvöld. „Við gerum þetta alltaf
í kringum afmælisdaginn henn-
ar, þann 23. október, og þetta verð-
ur svona ævilangt. Þetta hafði mikil
áhrif á okkur öll. MS-sjúkdómurinn
hafði legið leynt í Ósk, dóttur minni
og læknarnir hafa staðfest það við
mig að hann komi stundum fram
við mikil áföll. Í dag er hún á sterk-
ustu lyfjunum og verður aldrei söm.
Stefanía var einkabarn okkar
Eddu en ég á einnig þrjú stjúpbörn.
Ég lít á þau sem börnin mín því ég
ól þau upp. Við höfum staðið þétt
saman.“
Fyrir nokkrum árum gaf fjöl-
skyldan út geisladisk og rann ágóði
sölu hans í minningarsjóðinn. „Við
vorum tvo sólarhringa að velja lög-
inn á diskinn og grétum og hlógum
á víxl. Nú stefnum við á að halda
tónleika með þessum listamönn-
um í vor. Það er verið að vinna á öll-
um stöðum. En ég held að ég verði
að láta þetta duga áður en ég fer að
gráta,“ segir Pétur og sýpur á kaffi-
nu.
Ákváðu að lifa
Eftir smá stund heldur hann hins
vegar áfram og segir frá því hvern-
ig hann fann styrkinn á ný að þess-
um tveimur árum liðnum. „Við tókum
ákvörðun um að lifa lífinu. Við vorum
oft mjög döpur og oft litum við ekki
glaðan dag. Þetta var rosalega sárt.
En eftir að við tókum ákvörðun um
að stofna minningarsjóð og vinna úr
þessu á jákvæðan hátt þá fór lífið aftur
í jákvæðan farveg.
Svo hefur náttúran, heilagur andi,
eða hvað sem fólk vill kalla það, sinn
gang og vinnur á sínum hraða. Við
fengum tækifæri til þess að takast á
við lífið þegar við vorum tilbúin til
þess. Við hjónin höfðum verið að
ræða það að við vildum gjarnan gera
meira þegar þetta kom upp. Það var
eins og þetta kæmi af himnum ofan,“
segir Pétur sem segist hafa sína trú.
Það hjálpar honum að tengjast Stef-
aníu. „Í húsi föður míns eru margar
vistarverur. Mér finnst þetta falleg setn-
ing sem segir allt sem segja þarf. Við
höfum fundið fyrir Stefaníu hér.“
Stefanía Guðrún Pétursdóttir
f.23.10.74 – d.27.08.03
Fann brestinn Pétur var einn þegar hann fékk símtalið og fannsthann vera að klikkast.
„Ég lifði nóttina
af með því að slá
hausnum í vegginn.
„Þetta var ekkert
lengra en það en
ég man þessi orð og ég
heyri röddina.
„Slysið átti sér stað
hálftíma áður en
rútan fór af stað.