Dagblaðið Vísir - DV - 18.11.2011, Blaðsíða 22

22 Fréttir 18.–20. nóvember 2011 Helgarblað
Magnús Kristinsson, útgerðarmað-
ur úr Vestmannaeyjum og eigandi
útgerðarfyrirtækisins Bergs-Hugins,
heldur útgerðarfyrirtæki sínu í Eyj-
um þrátt fyrir að Landsbanki Íslands
þurfi að afskrifa hjá honum, og fé-
lögum honum tengdum, skuldir
sem nema um 50 milljörðum króna,
líkt og DV greindi frá síðla árs 2009.
Samkvæmt Rannsóknarskýrslu Al-
þingis skuldaði Magnús rúmlega
70 milljarða króna við bankahrunið
um haustið 2008.
Frá því í ársbyrjun 2007 og þar
til bankahrunið skall á fékk Magnús
rúmlega 48 milljarða króna að láni
hjá Landsbankanum og var stærsti
hluti þessara lána notaður til hluta-
bréfakaupa, í Kaupþingi, Stoðum
og Landsbankanum. Magnús var
sömuleiðis eigandi Toyota-umboðs-
ins á Íslandi.
Í skuldauppgjöri Magnúsar
felst að á næstu árum þurfi hann
að greiða skilanefnd Landsbank-
ans til baka þau lán sem hann var í
persónulegum ábyrgðum fyrir með
hagnaði sem skapast í rekstri Bergs-
Hugins. Persónulegar ábyrgðir
Magnúsar námu um 1.500 milljón-
um króna eða svo. Magnús var hins
vegar ekki í persónulegum ábyrgð-
um fyrir langmestum hluta þeirra
lána sem afskrifa þurfti hjá honum.
Landsbanki Íslands á einungis 12.
og 13. veðrétt í einu af þremur fiski-
skipum útgerðarfélags Magnúsar og
þann fiskveiðikvóta sem þeim fylgir.
Íslandsbanki á hina veðréttina.
Þetta kemur fram á veðbókarvott-
orðum skipanna þriggja, Smáeyjar,
Vestmannaeyjar og Bergeyjar.
Hugmynd skilanefndarinnar á
bak við samkomulagið við Magn-
ús byggist líklega á því að nefndin
geti fengið mest upp í kröfur sínar
á hendur Magnúsi á þennan hátt,
með því að láta hann greiða hluti
lánanna niður á næstu árum, frekar
en að ganga að honum og setja
hann í þrot. Íslandsbanki myndi
þá eiga tilkall til eigna Bergs-Hug-
ins á undan skilanefnd Landsbank-
ans. Magnús verður því í vinnu fyrir
bankann á næstu árum, ef svo má
segja.
Magnús heldur hins vegar eftir
mörgum verðmætum eignum, svo
sem eins og sumarhúsi í Biskups-
tungum og verðmætum bifreiðum,
í gegnum eignarhaldsfélagið Tungu
ehf. sem skráð er á lögmann Magn-
úsar, Þórarin V. Þórarinsson. Meðal
þeirra eigna sem Landsbankinn tók
af Magnúsi í skuldauppgjörinu var
hins vegar þyrla hans af gerðinni
Bell 430 sem hann flaug á á milli
lands og Eyja fyrir hrunið 2008.
Ólafur Ólafsson, fjárfestir og aðal-
eigandi fjárfestingarfélagsins
Kjalars, þarf ekki að greiða Arion
banka um 64 milljarða af skuldum
félagsins eftir að samningar tók-
ust á milli félags hans og bankans
fyrr á árinu. Kjalar skuldaði Arion
banka 77 milljarða króna en taldi
sig á móti eiga 115 milljarða króna
kröfu á bankann vegna gjaldmiðla-
skiptasamninga sem gerðir voru
við Kaupþing fyrir íslenska efna-
hagshrunið 2008. Heildarskuldir
Kjalars námu 151 milljarði króna
í lok síðasta árs. Þrátt fyrir þetta
skuldauppgjör heldur Ólafur eftir
flutningafyrirtækinu Samskipum
sem skuldaði 7 milljarða króna í
lok árs 2010.
Þær eignir sem Arion banki fær
upp í þessa 77 milljarða skuld nema
um 13,5 milljörðum króna. Um er
að ræða þriðjungseignarhlut í út-
gerðarfélaginu HB Granda – stærsta
einstaka kvótaeiganda á Íslandi –
auk um sex milljarða króna í formi
skuldabréfa og reiðufjár. Liður í
skuldauppgjörinu er sömuleiðis að
Kjalar fellur frá fyrirhuguðum mála-
ferlum á hendur bankanum vegna
gjaldmiðlaskiptasamninganna. Ólaf-
ur telur því væntanlega að hann sé
ekki að sleppa við neinar skuldir við
Arion banka þar sem hann hafi átt
réttmæta kröfu á hendur bankanum.
Því sé í reynd um eins konar skulda-
jöfnun að ræða.
Ólafur er ennþá stóreignamaður
á Íslandi. Auk Samskipa á hann um-
talsvert af fasteignum, meðal annars
á Suðurlandsbraut, bifreiðaumboðið
Öskju og fasteignina sem hýsir það,
sem og eignarhlut í iðnfyrirtækinu
Límtré Vírneti í Borgarnesi. Þær arð-
greiðslur sem Ólafur fékk út úr Kaup-
þingi á árunum fyrir hrunið gera það
líka að verkum að Ólafur á fjármuni
til að kaupa upp eignir hér á landi.
Ólafur er búsettur í Sviss en á ein-
býlishús hér á landi sem hann notar
þegar hann dvelur á landinu.
Færeyingurinn Jákup á Dul Jacob-
sen, eigandi turnsins við Smára-
torg, Korputorgs, Rúmfatalagersins,
Glerártorgs og Ilva svo eitthvað sé
nefnt, vinnur nú að skuldauppgjöri
við lánardrottna sína, Arion banka
og Landsbankann. Samkvæmt rann-
sóknarskýrslu Alþingis skuldaði
Jákup 470 milljónir evra, nærri 100
milljarða króna samkvæmt skýrsl-
unni, bankahruninu 2008.
Uppgangur Jákups í viðskipta-
lífinu hér á landi var ævintýralegur.
Hann stofnaði Rúmfatalagerinn í
Færeyjum árið 1986 þegar hann var
25 ára gamall. Þar áður hafði Jákup
unnið fyrir sér sem sjómaður. Ják-
up opnaði svo Rúmfatalagerinn hér
á landi árið 1987. Ári síðar opnaði
hann svo verslun á Akureyri. Árið
2004 voru verslanir Rúmfatalagers-
ins orðnar 38 talsins – ein í Fær-
eyjum, 20 í Kanada, fjórar á Íslandi
og 13 í Eystrasaltslöndunum. Jákup
gerðist svo enn stórtækari og fór inn
á önnur svið viðskipta, eins og bygg-
ingar og rekstur fasteigna, sem hann
fjármagnaði að hluta með lánum frá
íslenskum fjármálafyrirtækjum. Frá
ársbyrjun 2007 og fram að banka-
hruninu 2008 hækkuðu áhættu-
skuldbindingar félaga Jákups í ís-
lenska bankakerfinu um 70 milljarða
króna.
Jákup heldur ennþá stjórnar-
formennskunni í stærsta fyrirtæki
sínu, fasteignafélaginu SMI, sam-
kvæmt nýjustu samþykktum félags-
ins sem eru frá því í september. Liður
í skuldauppgjöri hans gæti verið að
Arion banki og Landsbankinn breyti
kröfum sínum á hendur félaginu í
hlutafé, með tilheyrandi afskriftum
þar sem félag Jákúps er ekki eins
mikils virði og útistandandi skuldir.
Jákúp gæti svo hugsanlega haldið
eignarhlut í félaginu eftir þetta.
Björgólfur Thor Björgólfsson, fjár-
festir og aðaleigandi samheitalyfja-
fyrirtækisins Actavis, gekk frá flóknu
skuldauppgjöri við lánardrottna sína
í fyrrasumar. Í rannsóknarskýrslu
Alþingis er Björgólfur ofarlega á
lista yfir stærstu skuldara landsins
með rúmlega 70 milljarða skuldir
við íslenska banka. Hæstu skuldir
Björgólfs Thors eru hins vegar við
Deutsche Bank sem fjármagnaði
yfirtöku hans á Actavis. Langverð-
mætasta eign Björgólfs er hluturinn í
Actavis en hann á líka símafyrirtækið
Nova, pólska farsímafyrirtækið Play,
hlut í gagnaverinu Verne Holdings og
hlut í tölvuleikjafyrirtækinu CCP svo
eitthvað sé nefnt.
Skuldauppgjör Björgólfs Thors
snýst að miklu leyti um hversu hátt
verð fæst fyrir Actavis þegar fyrir-
tækið verður selt að nokkrum árum
liðnum. Í uppgjörinu felst að lánar-
drottnar Björgólfs, Deutsche Bank,
Landsbankinn, suðurafríski Stand-
ard-bankinn og fleiri aðilar, fá sam-
tals um 5 milljarða evra, meira en
750 milljarða króna á núvirði, af sölu-
verði Actavis. Deutsche Bank fær 3,5
milljarða í sinn hlut og innlendir og
erlendir kröfuhafar, meðal annars
Landsbankinn, skipta með sér 1,5
milljörðum evra. Ef söluverð Actavis
verður hærra en þessir 5 milljarðar
evra munu Björgólfur Thor og lykil-
starfsmenn Actavis fá 30 prósenta
hluta af söluandvirðinu þegar búið er
að taka þessa 5 milljarða evra frá sem
ákveðið er að fari til áðurnefndra
kröfuhafa hans.
Tökum dæmi. Ef Actavis verður
selt fyrir meira en 5 milljarða evra,
til dæmis fyrir 7 milljarða, munu
Björgólfur Thor og lykilstarfsmenn
Actavis fá 30 prósent af 2 milljörð-
um evra, eða um 600 milljónir evra,
rúmlega 90 milljarða króna. Björg-
ólfur Thor fær 80 prósent af þess-
ari upphæð sem gerir 480 milljónir
evra, eða um 74 milljarða króna. Ef
Actavis verður selt á 9 milljarða evra
verður hlutdeild Björgólfs nærri 150
milljarðar króna. Sem dæmi um
verðmæti Actavis var fjögurra millj-
arða evra tilboði í fyrirtækið hafnað
í fyrra.
Heimildarmaður DV segir að
þrátt fyrir þessi ákvæði í skuldaupp-
gjöri Björgólfs Thors sé óhjákvæmi-
legt að afskrifa þurfi milljarða króna
af skuldum
hans með tíð og tíma
og hugsanlegt er að nú þegar hafi
hluti þessara skulda verið afskrifað-
ur. Hvað sem því líður þá er Björg-
ólfur Thor ennþá eignamikill og get-
ur hagnast verulega á sölu Actavis.
Einn heimildarmaður DV segir jafn-
framt, í framhjáhlaupi, að greiðslur
Björgólfs Thors til ráðgjafanna sem
unnu með honum að skuldaupp-
gjörinu hafi numið um 1,5 milljörð-
um króna. Talskona Björgólfs Thors,
Ragnhildur Sverrisdóttir, segir að
þessar upplýsingar séu trúnaðarmál
en að það sé „vel í lagt“ að segja að
Björgólfur hafi greitt 1.500 milljónir
fyrir ráðgjöf í uppgjörinu.
Ólafur Ólafsson
Sleppur við 64 milljarða
og heldur Samskipum
63,5 milljarðar
Björgólfur Thor
Afskriftir óhjákvæmilegar
óráðið
Jákup á Dul Jacobsen
Færeyingur í 100 milljarða
skuldauppgjöri
óráðið
Magnús Kristinsson
Heldur útgerðinni eftir
tugmilljarða afskriftir
50 milljarðar