Dagblaðið Vísir - DV - 21.01.2011, Blaðsíða 20

20 | Erlent 21.–23. janúar 2010 Helgarblað
Byltingarástand ríkir enn á göt-
um Túnisborgar en nú er vika síð-
an Zine al-Abidine Ben Ali, forseti
Túnis frá 1987, hrökklaðist frá völd-
um og flúði land vegna mótmæla-
bylgju sem hófst í desember. Síðan
þá hafa tugir mótmælenda fallið í
átökum við lögreglu, þó ofbeldið sé
nú loks á undanhaldi. Fólkið í Tún-
is, sem hefur búið við mikla skoð-
anakúgun og lítið sem ekkert pólit-
ískt frelsi, er nú farið að sjá til sólar
og sér fram á bjartari tíma. Síðustu
daga hafa mótmælendur verið
lausir við afskipti lögreglu og kom-
ið skilaboðum sínum á framfæri á
friðsamlegum nótum. En þrátt fyr-
ir að mótmælin virðist nú friðsam-
leg er þeim, af því er virðist, hvergi
nærri lokið því fólki gremst að með-
limir úr gömlu ríkisstjórn Bens Alis
sitji enn í ráðherrastólum sínum.
Vilja banna RCD-flokkinn
Á miðvikudagskvöld hélt Fou-
ed Mebazaa, áður forseti þings-
ins og nýskipaður forseti Túnis, sitt
fyrsta sjónvarpsávarp. Þar lofaði
hann því að viðurkenna og upp-
fylla „allar eðlilegar óskir bylting-
armanna“ og sagði enn fremur að
í hönd myndi fara „bylting virðing-
ar og frelsis“. Þessi loforð forsetans
virðast ekki hafa svalað mótmæla-
þorsta almennings. Á fimmtudags-
morgun hélt nýja þjóðstjórnin, sem
skipuð var til bráðabirgða í kjölfar
flótta Bens Alis, sinn fyrsta ríkis-
stjórnarfund í Túnisborg. Fyrir utan
stjórnarráðið höfðu safnast saman
um 500 mótmælendur sem létu þá
skoðun sína í ljós, að þeim hugn-
aðist ekki að enn væru skjólstæð-
ingar Bens Alis úr RCD-flokknum í
ríkisstjórn. Í þjóðstjórninni sem var
kynnt á mánudag, 17. janúar, voru
12 meðlimir RCD-flokksins, en að-
eins átta úr öðrum flokkum.
Á þriðjudag tilkynntu þeir Me-
bazaa forseti og Mohamed Ghann-
ouchi forsætisráðherra að þeir
væru búnir að segja sig úr RCD-
flokknum, því nauðsynlegt væri
að byrja upp á nýtt „með hrein-
ar hendur“. Sama dag sögðu þrír
fulltrúar verkalýðshreyfingarinnar
sig úr þjóðstjórninni, í mótmæla-
skyni þar sem þeim þykja breyt-
ingarnar ekki marktækar með svo
marga meðlimi hinnar gömlu ógn-
arstjórnar enn í ríkisstjórn. Þjóð-
in virðist vera á sama máli. Krafa
hennar er sú að RCD-flokkurinn
(Rassemblement Constitution-
el Démocratique), Lýðræðislega
stjórnskipunarsamkundan, verði
lagður niður.
Ætlaði að snúa aftur en sætir
nú rannsókn
Af hinum flúna forseta Ben Ali er
það að frétta, að á miðvikudags-
kvöld hafði hann samband við
skjólstæðing sinn og forsætisráð-
herra Ghannouchi. Reifaði hann
í samtali þá hugmynd að hann
snéri aftir til Túnis og tæki jafn-
vel við forsetaembættinu á nýjan
leik. Ghannouchi mun hafa ráð-
lagt Ben Ali að láta strax af slík-
um draumórum, endurkoma hans
væri óhugsandi.
Á miðvikudag ákváðu yfirvöld
í Túnis að rannsókn skyldi fara
fram á hinum gífurlegu auðæf-
um Bens Alis og fjölskyldu hans.
Kom sú ákvörðun í kjölfar þess að
svissnesk yfirvöld tilkynntu að allar
eignir Bens Alis í Sviss yrðu frystar.
Frönsk stjórnvöld höfðu þá þegar
sent frá sér svipaða yfirlýsingu. Tal-
ið er að eignir fjölskyldu Bens Alis
nemi því sem samsvarar rúmlega
1.000 milljörðum íslenskra króna.
Byltingarástand
ríkir í Túnisborg
Björn Teitsson
blaðamaður skrifar bjorn@dv.is
„Mebazaa lofaði
því að viðurkenna
og uppfylla „allar eðlileg-
ar óskir byltingarmanna“.
Ætlaði sér að snúa aftur Zine
al-Abidine Ben Ali sætir nú rannsókn
yfirvalda í Túnis.
Mótmælendur á götum Túnisborgar
Einn heldur á hárblásara, til að hæðast að
Leilu Trabelsi, eiginkonu Bens Alis, sem
starfaði áður sem hárgreiðslukona.
n Túnisar mótmæla nýrri þjóðstjórn n Í þjóðstjórninni er enn meirihluti úr RCD-flokki hins
flúna forseta n Vilja láta banna RCD-flokkinn n Ben Ali vildi snúa aftur en sætir nú rannsókn
Smári McCarthy er íslenskur áhuga-
maður um skoðana- og tjáningar-
frelsi. Á undanförnum árum hefur
hann sótt ráðstefnur um tjáningar-
frelsi og þar komst hann í kynni við
skoðanabræður sína frá Túnis. Það
var svo hinn 17. desember sem áhugi
Smára á Túnis var endurvakinn, þegar
Mohamed Bouazizi, 26 ára götusölu-
maður, kveikti í sjálfum sér til að vekja
athygli á skoðanakúgun og slæmum
stjórnarháttum í Túnis. Smári setti
sig í samband við tvo Túnisa, sem
voru reyndar báðir flúnir land. Áhugi
Smára vatt upp á sig, og um jólin var
svo komið að hann bauð fram þjón-
ustu sína við að hjálpa til við tjáning-
arfrelsi á netinu, sem var mjög tak-
markað og undir eftirliti stjórnvalda.
„Þeir netþjónar sem voru starfandi í
Túnis voru undir eftirliti stjórnvalda,
en einn kunningi minn var í Beirút og
fékk þangað mikið af upplýsingum. Í
byrjun janúar hófum við aðgerðir þar
sem tugir áhugamanna um tjáningar-
frelsi opnuðu netgáttir fyrir utan Tún-
is, sem Túnisar gátu þar með séð. Þar
á meðal voru myndbönd sem stjórn-
völd í Túnis höfðu lokað á, með því
að loka fyrir aðgang að YouTube og
Daily motion.“
Um þetta leyti var Smári einnig í
beinum samskiptum við Slim Ama-
mou, bloggara og baráttumann fyr-
ir tjáningarfrelsi, en hann er nú orð-
inn ráðherra í nýju þjóðstjórninni í
Túnis. „Ég var reyndar nýkominn í
bein samskipti við hann, þegar hann
var handtekinn í byrjun janúar,“ seg-
ir Smári.
Aðspurður hvort hann telji bylt-
inguna í Túnis runna undan rifjum
veraldarvefjarins sagði Smári að um
það væru skiptar skoðanir. „Sumir
segja að internetið hafi ekki haft neitt
að gera með byltinguna í Túnis. Skoð-
anakúgunin hafi einfaldlega verið
of mikil, og viðgengist of lengi. Hins
vegar eru þeir til sem segja að bylting-
in sé internetinu að þakka. Ég skipa
mér einhvers staðar þar á milli. Ég
tel að bylting hefði orðið, hvort sem
internetsins hefði notið við eða ekki.
Hins vegar er ekki hægt að neita því,
að upplýsingarnar sem voru fólki að-
gengilegar á netinu, og hraði upplýs-
ingamiðlunarinnar, greiddi vissulega
götu byltingarinnar. Internetið gerði
að verkum að byltingin átti sér stað á
mun meiri hraða en ella.“
bjorn@dv.is
Smári McCarthy opnaði netgáttir fyrir utan Túnis:
Íslendingur lagði hönd á plóginn í Túnis
Smári McCarthy Hjálpaði
vinum sínum frá Túnis í baráttu
fyrir tjáningarfrelsi.