Dagblaðið Vísir - DV - 25.10.2013, Blaðsíða 13

Fréttir 13Helgarblað 25.–27. október 2013
n Kári Stefánsson rökstyður ráðningu Hannesar Smárasonar
H
ann er ekkert að fara að vinna
hjá mér,“ segir Kári Stefáns-
son, forstjóri deCode, um
ráðningu Hannesar Smára-
sonar fjárfestis sem for-
stjóra bandaríska sprotafyrirtækisins
NextCode Health. Viðskiptablaðið
greindi frá ráðningu Hannesar á
fimmtudaginn. Fyrirtækið mun að
hluta til markaðssetja sjúkdóms-
greiningu sem byggð er á rannsókn-
um Íslenskrar erfðagreiningar. „Það
kom fram í frétt Viðskiptablaðsins að
þetta væri dótturfyrirtæki deCode en
svo er ekki,“ segir Kári.
Sprotafyrirtækið sem um ræðir
er í eigu bandaríska lyfjaþróunar-
fyrirtækisins Amgen sem er eigandi
deCode auk tveggja fjárfestingar-
sjóða sem heita Polaris Partners og
ARCH Venture Partners. Kári segist
ekki hafa ráðið Hannes í starfið
þar sem hann stýri ekki hluthöfum
NextCode Health. „Þeir réðu Hannes
í þetta starf. Einu tengslin við deCode
eru þau að NextCode Health kaup-
ir af okkur þjónustu.“ Hann segir að
eigendur NextCode hafi unnið með
Hannesi þegar hann var aðstoðarfor-
stjóri deCode, og næstráðandi Kára,
um og eftir síðustu aldamót í ein átta
ár.
Utangarðs að eilífu?
Kári segist hins vegar vera á þeirri
skoðun að Hannes eigi skilið að fá
annan séns í samfélaginu þrátt fyrir
fortíð hans í íslensku viðskiptalífi.
„Hannes hefur verið utangarðs í ís-
lensku viðskiptalífi síðastliðin sex
ár. Þrátt fyrir að þú skrifir einhverja
frétt um skattarannsókn á honum
þá breytir það því ekki að það liggur
ekkert fyrir sem bendir til þess að það
eigi að halda honum utangarðs að ei-
lífu.“ Kári segir að sex ár séu nægilega
langur tími til að komast að því hvort
menn hafi gert eitthvað ólöglegt.
„Mér finnst að það eigi ekki að halda
mönnum með stöðu sakbornings svo
árum skiptir.“
Fyrir liggur að Hannes hefur verið
til rannsóknar hjá sérstökum sak-
sóknara, til að mynda skattamál hans,
milljarða millifærsla frá FL Group og
eins Sterling-viðskiptin svokölluðu.
Hannes var einnig einn þeirra sem
var framarlega í því að „tjakka upp“
hlutabréfaverð í fyrirtækjum með sér-
stæðum viðskiptum eins og Sterling-
fléttunni og komu upp miklar deilur
innan stjórnar FL Group út af stjórn-
unarháttum og ákvörðunum Hann-
esar. Forstjóri flug rekstrarhluta FL
Group, Ragnhildur Geirsdóttir, lét af
störfum vegna þess og þrír stjórnar-
menn sögðu af sér. Saga Hannesar í
íslensku viðskiptalífi er því alls ekki
slétt og felld.
Blaðamaður: „En þú getur ekki
neitað því að jafnvel þó Hannes verði
ekki dæmdur þá ber hann mikla
ábyrgð á því hvernig fór í íslensku
viðskiptalífi á árunum fyrir hrun.
Hver stýrði FL Group inn í eitt mesta
rekstrartap sögunnar á Íslandi?“ Tap
FL Group nam tæplega 70 milljörð-
um króna árið 2007 og var Hannesi
ýtt úr forstjórastól félagsins í kjölfarið.
Kári: „Það er ekki nokkur spurn-
ing að Hannes, ásamt fjölmörgum
öðrum, fór yfir mörk sem við hefð-
um átt að setja fyrir lifandis löngu. Sú
staðreynd að hann stýrði FL Group
eins og hann gerði er dapurlegur kafli
í hans sögu, það er ekki spurning um
það. En „so what“?“ Hann segir að
hann hafi ekki haft neina aðkomu
að ráðningu Hannesar í forstjóra-
starfið hjá NextCode Health. „Ég hef
enga aðkomu að því að ráða hann
í þetta starf. Hann er ráðinn í það af
áhættufjárfestum sem unnu með
honum í átta ár.“
Sjálfsagt að veita annan séns
Kári segist hins vegar telja að það sé
ekkert að því að Hannes fái annan
séns. „Mér finnst alveg sjálfsagt að
veita honum annan séns. Ef það eru
einhverjir sem eru reiðubúnir að
setja fé í þetta fyrirtæki og láta hann
stýra því þá sé ég ekkert því til fyrir-
stöðu. Ég setti ekki fé í þetta fyrirtæki.“
Hann segist aðeins hafa verið spurð-
ur að því hvort hann teldi óráðlegt
að ráða Hannes í starfið og að hann
hafi sagt nei: „Ég var spurður hvort
ég héldi að það væri óráðlegt að gera
þetta og mitt svar var nei.“
Kári segist vera á þeirri skoðun
að sú tilhneiging samfélagsins eftir
hrun íslensku bankanna árið 2008
að dæma menn fyrirfram, án dóms
og laga, sé röng: „Mér finnst hins
vegar, persónulega og prívat, að sú
tilhneiging, sem til dæmis þú hefur
sem blaðamaður og margir í þessu
samfélagi, að dæma menn áður en
þeir hafa verið leiddir fyrir dómstóla,
vera skringileg, röng og stangast á við
grundvallarreglur réttarríkisins sem
ganga út á það að menn eru saklausir
eins sekt þeirra er sönnuð.“
En viðskiptasiðferðið?
Blaðamaður: ,„En hvað með sið-
ferðið, Kári? Það er til eitthvað í
mannlegu samfélagi sem heitir sið-
ferði og viðskiptasiðferði og Hannesi
hefur skrikað fótur þar oftar en einu
sinni og oftar en tvisvar og oftar en
þrisvar.“
Kári: „Hvað röksemdir hefur þú til
að styðja það?“
Blaðamaður: „Ég var búinn að
nefna við þig millifærsluna frá FL
Group – sem var algjörlega galin –
sem verið hefur til rannsóknar og sú
staðreynd að Ragnhildur Geirsdótt-
ir hætti sem forstjóri, Inga Jóna, Árni
Oddur og Hreggviður hættu í stjórn-
inni og þeir sem voru að vinna með
Hannesi á þeim tíma virðast aldrei
hafa kynnst öðrum eins viðskipta-
háttum …“
Utangarðs eða innan?
Kári: „Hlustaðu á mig, hlustaðu á
mig. Ég er handviss um að Hann-
es, líkt og margir aðrir, fór á sínum
tíma yfir þau mörk sem við hefðum
átt að vera búin að setja sem samfé-
lag. Hann tók þátt í þessu fjármála-
sukki sem einkenndi íslenskt sam-
félag á þessum tíma. Þetta var allt
saman mjög óæskilegt; að kaupa og
selja fyrirtæki og reyna að pumpa
upp verðið á þeim. Auðvitað á hann
að bera ábyrgð á því, bæði lagalega og
siðferðilega.“
Kári telur hins vegar að ákæru-
valdið hafi haft fjölmörg ár til að kom-
ast að því hvort Hannes hafi brotið
lög en að hann hafi ekki verið ákærð-
ur. „Þessi tími hefði átt að nægja til að
kanna hvort hann hafi brotið lög. Þar
til er Hannes saklaus að lögum.“
Kári segir að hann telji að Hannes,
og fleiri viðskiptamenn sem fóru mik-
inn í hruninu, eigi samt að geta snúið
aftur í samfélagið. „Gerir þessi ábyrgð
það að verkum að við eigum að skilja
þessa menn eftir utangarðs það sem
eftir er ævinnar? Ég held því fram að
það sé að mörgu leyti óeðlilegt og
rangt og í þessu tilfelli þá held ég því
fram að það sé sérstaklega óeðlilegt
þar sem Hannes hefur breyst mikið.“
Kári bendir líka á að Hannes hafi
verið dæmdur af almenningi og að
slíkt sé refsing í sjálfu sér. „Ég er líka
alveg handviss um að hann er búinn
að taka út sína refsingu vegna þess og
að hann muni halda áfram að gera.
Hann er fullur af angist út af þessu.
Mér finnst bara að það eigi að gefa
mönnum sem hafa reynt að taka sig
á lífinu annað tækifæri til að vera að
vera til,“ segir Kári en hann telur að
Hannes hafi lært ýmislegt af hruninu.
„Það á að gefa mönnum tækifæri á
„redemption“ og ég held því fram að
Hannes sé ekki undantekning á því.“
„Sá mest bright“
Auk þess segir Kári að Hannes sé
mjög greindur og talnaglöggur maður
sem búi yfir þekkingu sem geti nýst.
„Hann er sá mest „bright“ sem ég hef
unnið með og er feikilega kreatív-
ur. Ég held að hann geti unnið gott
starf fyrir þetta fyrirtæki. Mér finnst
það ekki ósamræmanlegt að hann
geri það og verði jafnframt kallaður
til ábyrgðar fyrir það sem hann kann
að hafa gert,“ segir Kári en með því
er hann að vísa til kunnáttu Hannes-
ar á fjárfestingastarfsemi. Þessir eig-
inleikar Hannesar eru umtalaðir og
er oft bent á það að á sama tíma og
Hannes hafi verið vafasamur í við-
skiptum þá sé hann skarpgreindur.
Kári segir á sama tíma að fyrir
liggi að eigendur NextCode Health
séu meðvitaðir um stöðu Hannesar
og að þetta þýði væntanlega að hann
muni ekki fá marga sénsa ef honum
verður á í messunni. „Hannes stend-
ur núna á jafnvægisslá,“ segir Kári en
með því á hann við að vegna fortíð-
ar Hannesar þá megi ekki margt út að
bregða hjá honum í nýja starfinu.
Ljóst er að skiptar skoðanir eru á
meðal landsmanna um rökin með og
á móti því að ráða þekkta viðskipta-
menn eins og Hannes Smárason í
ýmsar stöður í samfélaginu. Eftir því
sem lengra líður frá hruninu má ætla
að oftar komi upp slík tilfelli þar sem
skeggrætt er hvort ráða eigi þessa
menn til ábyrgðarstarfa eða ekki. Kári
er ekki í nokkrum vafa í tilfelli Hann-
esar, jafnvel þó að hann sé meðvitað-
ur um fortíð hans. n
Ingi Freyr Vilhjálmsson
fréttastjóri skrifar ingi@dv.is
„Hannes
er saklaus
að lögum“
Refsing Hannesar Kári bendir á að refsing Hannesar sé meðal annars sú að hann var
„utangarðs“ í samfélaginu í sex ár.
Menn fái annan séns Kári Stefánsson segist vera á
þeirri skoðun að samfélagið eigi að veita mönnum eins og
Hannesi Smárasyni annan séns. Mynd SigtRyggUR ARi
„Hann
hefur
verið fullur
af angist