Dagblaðið Vísir - DV - 13.12.2013, Blaðsíða 12
Helgarblað 13.–16. desember 201312 Fréttir
„Ekki meiningin að
móðga nokkurn mann“
n Kirkjan endurskoðar ekki framlög til þolenda ofbeldis í Landakotsskóla n Býður sáluhjálp
Ó
lafur Kristinsson, lögmaður
kaþólsku kirkjunnar, segir
að ekki komi til greina að
endurskoða þær upphæðir
sem kirkjan greiddi þeim
sem sögðust hafa orðið fyrir ofbeldi í
Landakotsskóla. „Ég geri ekki ráð fyrir
því.“ Málið var tekið fyrir á Alþingi á
þriðjudag þar sem Illugi Gunnars-
son, mennta- og menningarmála-
ráðherra, skoraði á kaþólsku kirkjuna
að hækka framlög sín til þessa fólks.
Það gerði einnig Ögmundur Jónas-
son, þingmaður og fyrrverandi inn-
anríkisráðherra.
Ólafur sagðist annars eiga erfitt
með að tjá sig um framhaldið þar sem
hann hefði ekki ákvörðunarvald. „Ég
get ekki tjáð mig um annað en að í
yfirlýsingu kirkjunnar kemur fram
að málinu sé lokið af hennar hálfu.
Hún hefur farið í mikla naflaskoðun
til að koma í veg fyrir að svona muni
nokkurn tímann koma fyrir aftur. Þó
að það sé kannski ekki hægt að full-
yrða að það muni aldrei gerast þá er
allt gert til að koma í veg fyrir það.
Núverandi kirkjuyfirvöld vissu
ekkert af þessu fyrr en árið 2010 þegar
kvartanir komu fram á fundi með
kirkjunni. Þau fóru þá að skoða málið
og ákváðu að fá hjálp, kalla saman
rannsóknarnefnd og setja stífar reglur
um starfsmenn kirkjunnar.“
Ákvörðun yfirstjórnar kirkjunnar
Ólafur tók undir þau orð Ögmundar
að fjárframlög í svona málum væru
táknræn en vildi ekki meina að upp-
hæðirnar sem kaþólska kirkjan
greiddi út væru svo lágar að þær væru
lítilsvirðandi, líkt og viðmælendur DV
hafa lýst því. „Kannski getur einhver
upplifað það þannig en ég vil ekki tjá
mig um það.
Ég hef fulla samúð og fyrirgefningin
sem barst var sett fram af heilum hug
og var innileg. Það var ekki mein-
ingin að móðga nokkurn mann. Þetta
var gert af heilum hug,“ segir Ólafur.
„Trúðu mér það var enginn að hugsa
um að koma fram af lítilsvirðingu.
Þetta var gert af fullum vilja og heilum
hug. Kirkjan býður enn fram alla þá
aðstoð og sáluhjálp sem hún getur.“
Hann segir að kaþólska kirkjan
á Íslandi hafi tekið á þessu hér
eins og gert er úti í Evrópu þar sem
sambærileg mál hafa komið upp inn-
an kirkjunnar. Sérstaklega hafi verið
litið til Þýskalands.
Samkvæmt þeim upplýsingum
sem blaðamaður hefur virðast hæstu
framlög kirkjunnar hafa verið um 300
þúsund krónur. Ólafur vildi ekki stað-
festa hvort það væri rétt eða hversu
há framlögin voru. „Ég hef ekki
forsendur til þess þar sem ég kom
ekki nálægt ákvörðun um þessi fram-
lög. Það var yfirstjórn kirkjunnar sem
sá um það. Ég get ekki tjáð mig um
þetta mál. Ég sé ekki um fjármál.“
Aðspurður hvort framlög kirkj-
unnar til þeirra sem urðu fyrir miska
af völdum starfsmanna kirkjunnar
hafi ekki verið hærri í Þýskalandi, þar
sem hæstu framlögin voru um 800
þúsund segir hann: „Ég tjái mig ekki
um það hvernig þetta endaði í Þýska-
landi. Þetta er bara byggt á starfs-
reglum innan kirkjunnar.“
Ríki og söfnuð saman
Alls fjallaði fagráð kaþólsku
kirkjunnar um sautján kröfur um að
kirkjan greiddi bætur vegna ofbeldis
sem börn sættu af hálfu starfsmanna
kirkjunnar. Kirkjan viðurkenndi að-
eins bótakröfu í einu máli, þar sem
viðkomandi hafði gert ítrekaðar til-
raunir til að segja frá ofbeldinu á
sínum tíma. Aðrir fengu flestir frjáls
framlög frá kirkjunni sem voru að því
er virtist á bilinu 82.170–300 þúsund
krónur, en þó ekki allir. Líkt og fram
hefur komið dugar framlag kirkjunn-
ar ekki fyrir málskostnaði sem fylgdi
því að útbúa kröfu og leggja hana
fram í einhverjum tilvikum.
Þá var Ólafur spurður af hverju
það væri svona mikið ósamræmi
á milli fjárframlaga kirkjunnar og
sanngirnisbóta sem ríkið hefur
greitt þeim sem urðu fyrir miska af
hálfu starfsmanna á vist- og með-
ferðarheimilum. „Þetta var greitt af
fúsum og frjálsum vilja til þess að
sýna hug kirkjunnar. Þetta voru ekki
sanngirnis bætur. Sanngirnis bætur
eru pólitísk ákvörðun ríkisins. Við
erum ekki ríkið. Við erum ekki þjóð-
kirkja. Við erum annars vegar að tala
um ríkisvaldið og hins vegar um söfn-
uð.
Fólk heldur að við séum á ein-
hverjum fjárframlögum frá Róm, en
það er ekki þannig. Kirkjan á eignir
en hún má ekki gera hvað sem er
með þessar eignir, hún er eins konar
gæslumaður þessara eigna.
Þetta er ofboðslega erfitt mál.
Hvergi í heiminum hefur einhver
verið sáttur við málalyktir. En ég get
fullvissað þig um að aldrei var neitt
aðhafst af illvilja heldur var þetta
alltaf gert af velvilja.“ n
Leiðrétting
n Séra Patrick en ekki séra Jakob
Í síðasta blaði var ranglega sagt að blaða-
maður hefði rætt við séra Jakob Rolland,
þegar rætt var við séra Patrick, staðgengil
biskups. Beðist er velvirðingar á því.
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
ingibjorg@dv.is
„Þetta voru ekki
sanngirnisbætur.
Sanngirnisbætur eru
pólitísk ákvörðun ríkis-
ins. Við erum ekki ríkið.
Afþakkaði framlagið
Ísleifi Friðrikssyni var svo
misboðið þegar hann fékk
170 þúsunda fjárframlag
frá kirkjunni að hann
afþakkaði það. Hann sætti
stöðugu, kynferðislegu
ofbeldi af hálfu séra Georgs
og Margrétar í sex ár.
MynD SIgtRygguR ARI
Verulega misboðið
Valgarður Bragason á
erfitt með að sætta sig við
82 þúsunda fjárframlag
frá kirkjunni. Ofbeldið sem
hann sætti í Landakots-
skóla hófst þegar hann
var sjö ára og hafði
alvarlegar og lang-
varandi afleiðingar á líf
hans. MynD SIgtRygguR ARI
Erfitt mál Ólafur Kristinsson, lögmaður
kaþólsku kirkjunnar segir að hvergi í heimin-
um séu þolendur sáttir við málalyktir.
Vilja greiða 24 heiðurslaun
Fyrrverandi þingmaður þar á meðal
A
llsherjar- og mennta-
málanefnd hefur lagt fram
tillögu um hverjir fái greidd
heiðurslaun listamanna á
næsta ári. Í tillögunni eru tuttugu og
fjórir einstaklingar tilgreindir sem
flestir eiga að fá tæpar þrjár milljónir
greiddar hver. Meðal þeirra er þing-
maðurinn fyrrverandi Þráinn Ber-
telsson.
Þau nöfn sem nefndin telur upp
í tillögu sinni eru eftirfarandi: Atli
Heimir Sveinsson, Ásgerður Búa-
dóttir, Erró, Guðbergur Bergs-
son, Guðmunda Elíasdóttir, Gunn-
ar Eyjólfsson, Hannes Pétursson,
Jóhann Hjálmarsson, Jón Nordal,
Jón Sigurbjörnsson, Jórunn Viðar,
Kristbjörg Kjeld, Magnús Pálsson,
Matthías Johannessen, Sigurður A.
Magnússon, Vilborg Dagbjartsdóttir,
Þorbjörg Höskuldsdóttir, Þorsteinn
frá Hamri og Þuríður Pálsdóttir.
Þau Jónas Ingimundarson, Þráinn
Bertels son, Edda Heiðrún Backman,
Megas og Vigdís Grímsdóttir eiga
svo líka að fá heiðurslaun greidd en
meira en hinir nítján.
Tillagan kemur í formi breytinga-
tillögu á fjárlagafrumvarpi næsta
árs sem er til umræðu í þinginu.
Heildarlaunin nema 74,9 milljónum.
Heimild er fyrir því í lögum að veita
allt að tuttugu og fimm listamönnum
heiðurslaun á fjárlögum. Heiðurs-
laun listamanna eru veitt listamanni
að fullu til sjötíu ára aldurs en þau
eru þau sömu og starfslaun lista-
manna, eða listamannalaun, eru á
hverjum tíma. Eftir sjötugt lækka þau
í áttatíu prósent af starfslaunum. n
adalsteinn@dv.is
greiða laun Alþingi ætlar að greiða
tuttugu og fjórum listamönnum heiðurs-
laun samkvæmt tillögu allsherjar- og
menntamálanefndar.