Úr þjóðarbúskapnum - 01.06.1962, Blaðsíða 13

ÞJÓÐARFRAMLEIÐSLA
1957—1960 er einkaneyzlan umreiknuð
með margbrotnari hætti, og vísast um
það til greinar um neyzluna í þessu
hefti. Þeir útreikningar eru tengdir
1954 verðlagi á árinu 1957. Samneyzla
er og reiknuð í tvennu lagi. Eru 60% látin
fylgja kaupgjaldi, en 40% fylgja þeirri
verðvísitölu, er fæst út úr einkaneyzl-
unni í heild. Fyrir fjármunamynduninni
er gerð grein annars staðar í þessu hefti.
Birgða- og bústofnsbreytingar eru að
mestu reiknaðar eftir föstum tegundar-
verðum.
Utflutningur og innflutningur reikn-
ast eftir viðeigandi verðvísitölum Hag-
stofunnar. Þar með er gert ráð fyrir, að
útfluttar og innfluttar þjónustur fylgi
sömu verðbreytingum, hvorar í sínu lagi.
Vísitölur þessar eru keðjuvísitölur með
breytilegri magnssamsetningu og henta
því að formi til illa umreikningi til verð-
lags ákveðins árs.
Slit og úrelding fjármuna er ekki um-
reiknað út frá verðlagi hvers árs, heldur
öfugt, þar sem áætlanir um þjóðarauð
eru byggðar upp á verðlagi ársins 1954.
Þróunarvísitölur undirstærðanna eða
ráðstöfunarstærðanna, einkaneyzlu, sam-
neyzlu o. s. frv., sýna í afstöðum sínum
hver til annarrar að nokkru hið sama og
þegar er rakið í formi hlutfallanna. Þetta
kemur fram í því, að magnvísitala ársins
1960 er 140 fyrir einkaneyzlu, 191 fyrir
samneyzlu og 222 fyrir verga fjármuna-
myndun, en 157 fyrir verðmætaráðstöfun-
ina alla (1945=100). Aftur á móti segja
þróunarvísitölur heildarstærðanna sína
eigin sögu, sem vísitölur undirstærðanna
endurspegla í mismunandi hlutföllum.
Sérstakan fyrirvara verður að gera um
gildi útreikninganna fyrir þau ár, er
mjög takmarkað vöruval eða beinn vöruskort-
ur ríkti. Vísitölurnar ná aðeins að leiðrétta
fyrir beinum verðhækkunum vara. Þær ná ekki
til þess tjóns, er myndast við það, að fáanlegar
vörur falla illa að þörfum, né til annars óhag-
ræðis og kostnaðar af óhaganlegum verzlunar-
2
11