Úr þjóðarbúskapnum - 01.06.1962, Síða 55

Heimildir og áætlunaraðferðir
Hér á eftir verður rakið í stórum dráttum,
hverjar eru helztu heimildir og áætlunarað-
ferðir fjármunamyndunarskýrslunnar. Verður
þess jafnframt getið um hvern flokk fram-
kvæmda, hvernig virði hans á verðlagi ársins
1954 er fundið fyrir öll hin árin.
Heimildirnar eru úr ýmsum áttum, ýmist
skráðar eftir sýnilegum ummerkjum fjármuna-
myndunarinnar, innflutningi eða framleiðslu
til þeirra nota, eða eftir reikningshaldi fram-
kvæmdaraðila. Þegar þannig er farið að, verð-
ur stöðugt að gæta þess, að þessar heimildir
rekist ekki á og valdi tvítalningu, og jafnframt
að fjármunategundir falli ekki niður á milli
heimildaflokka. Þegar málum er þannig var-
ið, hefur það nokkurt gildi og gefur nokkrar
aukaupplýsingar, að getið sé heimilda og að-
ferða.
Byggingar-
Heimildir um byggingu húsa, hverri grein
sem þær tilheyra, fylgjast yfirleitt að. Þátta-
skil verða um áramótin 1953 og 1954. Fram
til þess liggja aðeins fyrir heimildir um full-
gerðar byggingar ár hvert. Þessum heimild-
um var einkum safnað af hagfræðideild Lands-
bankans. Fyrir þeim var gerð grein og þeim
safnað í eina heild í 4. hefti þessa rits. Þessar
tölur um fullgerðar byggingar hafa verið tekn-
ar gildar í stað byggingarframkvæmdar hvers
árs, þótt ekki sé svo gott sem skyldi. Frá og
með 1954 tók Innflutningsskrifstofan að safna
heimildum um byggingarstig húsa og vinna
úr þeim skýrslur bæði um byggingarfram-
kvæmdir og um fullgerðar byggingar. Fram-
kvæmdabankinn tók við þessari skýrslusöfn-
un, er Innflutningsskrifstofan var lögð niður.
Bygging útihúsa hefur þá sérstöðu, að heim-
ildir um styrkhæfar byggingar eru öruggastar
í jarðbótaskýrslu Búnaðarfélags Islands, og
eru þær notaðar um þessar tegundir. Sökum
skamms byggingartíma útihúsa eru sömu töl-
FJÁRMUNAMYNDUNIN
ur látnar gilda fyrir framkvæmd og fullgerð
hús.
Virðismat byggingarframkvæmda hefur því
miður engar skipulegar kostnaðarrannsóknir
við að styðjast, heldur er einingarkostnaður
hinna ýmsu tegunda áætlaður sem hlutfall af
byggingarkostnaði íbúðarhúsa. Breyting bygg-
ingarkostnaðar milli ára hefur verið talin
fylgja vísitölu byggingarkostnaðar íbúðarhúsa,
þ. e. byggingarkostnaðarvísitölu Hagstofu ís-
lands.
Að þessu sinni er bygging útihúsa alger
undantekning frá þessari reglu. Aætlað kostn-
aðarvirði þessara húsaí hefur jafnan verið
byggt á áliti kunnáttumanna um búnaðar-
framkvæmdir. Vegna endanlegs uppgjörs hinn-
ar svo nefndu tíu ára áætlunar landbúnaðar-
ins hafa þessar áætlanir fyrir 1951—1960 ver-
ið endurskoðaðar að tilhlutan Stéttarsambands
bænda. Er ekki um annað að ræða en að miða
við þá áætlun, þótt talsverðu skakki frá fyrri
áætlunum. Jafnframt var reiknuð út kostnað-
arvísitala með annarri og mjög einfaldari sam-
setningu en vísitölu byggingarkostnaðar íbúð-
arhúsa. Þessari kostnaðarvísitölu útihúsa er
fylgt hér við útreikning þeirra til fasts verð-
lags. Arin fyrir 1951, eru tengd við það ár
samkvæmt vísitölu byggingarkostnaðar.
Verða nú raktar heimildir annarra fjármuna-
flokka en bygginga, tilheyrandi hverjum at-
vinnuvegi eða móttökugrein.
Landbúnaður.
Heimildir um ræktun og girðingar eru
jarðabótaskýrslur Búnaðarfélags, skurðgreftr-
arskýrslur Vélasjóðs og framkvæmdaskýrslur
Landnáms ríkisins. Framkvæmdir eru gefnar
upp í magneiningum, sem margfaldaðar eru
með einingarverðum, samkvæmt meðaltalsút-
reikningi eða áætluðum kostnaði. Vélar og
tæki eru talin samkvæmt talningu Vélasjóðs
á innfluttum og framleiddum vélum og tækj-
um. Aðeins eru teknar vélar til búrekstrar, en
ekki til vinnslu eða til ræktunarframkvæmda.
53