Fréttablaðið - 22.12.2014, Síða 34

22. desember 2014 MÁNUDAGUR| SKOÐUN | 34
Íslandsmetið í gífuryrðum
og listinni að slíta úr sam-
hengi var klárlega slegið í
tengslum við frumvarp um
náttúrupassa sem ferða-
málaráðherra kynnti rík-
isstjórn og þingflokkum í
síðustu viku og á fjölmenn-
um blaðamannafundi.
Tilgangur frumvarpsins
Meginmarkmið og tilgang-
ur þess að innleiða nátt-
úrupassann hefur að mínu
mati farið alfarið hjá garði
í allri umræðunni, þ.e. að nýta
átti passann til að skapa
þjóðarátak til að byggja
upp aðstöðu og öryggi
við okkar helstu náttúru-
perlur víðsvegar um land,
dreifa álagi og byggja upp
aðstöðu á nýjum stöðum.
Okkur ber skylda til að
gæta þess að náttúran bíði
ekki skaða af þeim mikla
vexti sem orðið hefur í
ferðaþjónustu. Með það
í huga var lagt af stað í
vinnu við útfærslu nátt-
úrupassans í samvinnu við
hagsmunaaðila, til að finna þá leið
sem talin væri sanngjörnust til að
standa straum af þessari uppbygg-
ingu.
Þessi markmið hafa fallið í
skuggann af umræðu um girðing-
ar, gaddavír og gjaldhlið og öðrum
útfærsluleiðum sem ekki þykir
raunhæft að fara. Þessar rang-
hugmyndir fá svo vængi í mál-
efnalegri eyðimörk samfélags-
miðlanna.
Vandamálið við umræðuna hefur
einnig verið að þeir sem mest hafa
gagnrýnt náttúrupassann höfðu
engar forsendur í höndunum um
útfærslu passans áður en gagn-
rýnin hófst. Þá hefur umræðan
um mismunandi valmöguleika
ekki innifalið endanlega útfærslu
á passanum og naut hann því alls
ekki sannmælis við þá skoðun. Þeir
sem kynnt hafa sér frumvarpið vita
að allt tal um girðingar, lögreglu-
eftirlit og slíkt er þar ekki að finna.
Ætlunin er að innheimta hóflegt
gjald og hafa eftirlit með samskon-
ar hætti og gert er í samgöngukerf-
um nágrannalanda okkar. Landið
verður því jafn opið og áður.
Fyrir hvað er greitt?
Ég hef fullan skilning á að fólki
finnist það framandi hugsun að
greiða fyrir það sem áður var
frítt. Gjaldið er lágt, 1.500 krón-
ur fyrir þrjú ár eða 500 krónur á
ári fyrir hvern Íslending, 18 ára
og eldri. Kannanir sem gerðar
voru við undirbúning frumvarps-
ins sýndu að ferðamenn voru ekki
aðeins tilbúnir að greiða gjald til
náttúruverndar, heldur mun hærra
gjald en ætlunin er að innheimta
nú. Til samanburðar mætti nefna
að aðgöngumiði fyrir einn í Þjóð-
minjasafnið kostar 1.500 krónur.
Sú upphæð er ekki innheimt fyrir
það að berja munina augum, held-
ur til að standa straum af kostnaði
við húsnæði og geymslu þessara
ómetanlegu menningarverðmæta.
Að sama skapi munu þess-
ar 1.500 krónur sem innheimtar
verða fyrir náttúrupassa verða
nýttar til að standa straum af
kostnaði við útsýnispalla, örygg-
isgrindverk, göngustíga og sal-
erni fyrir þann mikla fjölda ferða-
manna sem sækir landið heim.
Sameiginlegt verkefni
Ég hef ítrekað heyrt ráðherra óska
eftir því að málið verði rætt mál-
efnalega á Alþingi og umsagna
um frumvarpið verði leitað. Þá
hefur hún heldur ekki útilokað að
það taki breytingum í meðförum
þingsins. Það er eðlilegt að fólk
hafi mismunandi skoðanir um það
hvernig best sé að tryggja fé til
uppbyggingar á ferðamannastöð-
um, en tvennt liggur fyrir; mikil-
vægi uppbyggingarinnar og að hún
hefjist sem fyrst. Þetta er sam-
eiginlegt verkefni okkar allra og
okkur ber að tryggja að náttúru-
perlurnar njóti vafans.
„Það sem VAR – ER EKKI, Það
sem ER – VERÐUR EKKI“ sagði
Rick Antonson, forstjóri og stjórn-
arformaður Tourism Vancouver, á
morgunfundi Landsbankans fyrir
nokkrum mánuðum.
Ég vil gera lokaorðin hans að
mínum:
Ykkar þyngsta byrði er mögu-
leikarnir sem þið búið að, þ.e. auð-
lindin, landið ykkar og þið sjálf
eruð það dýrmætasta sem þið eigið
og það verðið þið að passa. (Your
heaviest burden is the potential
that you have.)
Látum náttúruperlurnar njóta vafans
Stundum bregð-
ur fyrir þeim
misskilningi
að jól séu ein-
göngu fæðing-
arhátíð Krists,
eða Krists-
messa. Jólahá-
tíðin er ævaforn
sólhvarfahátíð
á norðurhveli
jarðar og sem
slík er hún hátíð
allra, jafnt trúleysingja sem
allra trúa fólks. Frá fornu fari
hafa jólin verið birtu-, gleði- og
gjafahátíð. Það þótti auðvitað til-
efni samfagnaðar hér áður fyrr,
og þykir enn, þegar sólin tók að
hysja sig ofar á himininn í síðari
hluta desember.
Vetrarsólhvörf, þegar sólin
fer að hækka á lofti eftir að hafa
lækkað í hálft ár, eru 20. - 21.
desember. Fljótlega upp úr því
kemur í ljós hvernig þetta geng-
ur hjá henni. Rómverjar héldu
vetrarsólhvörfin hátíðleg og til-
báðu þá hina ósigruðu sól, Sol
Invictus. Síðan gerðist það smám
saman á 4. og 5. öld að farið
var að minnast fæðingar Jesú á
þessum birtu- og gleðidögum, en
um raunverulegan fæðingartíma
Jesú veit enginn. Þetta var vel til
fundið því fæðing Jesú er í huga
kristinna manna mikill birtu- og
gleðiatburður.
Á norðurhveli eru vetrarsól-
hvörfin enn greinilegri en suður
við Miðjarðarhaf. Hugtakið jól
er notað í norrænum málum, og
stundum bregður því enn fyrir
í ensku þótt einhver engilsax-
neskur biskup hafi tekið upp á
því að kalla þessa hátíð Krists-
messu (Christmas). Englend-
ingar tala stundum upp á gamla
mátann um Yuletide, Jólatíð.
Gleðilega jólatíð, með von og
jafnvel vissu um að sólin muni
bráðlega taka að fikra sig upp
himinhvelið, nú eins og endra-
nær.
Jólatíð
“Bylting á heilsunni og hundurinn
fær líka Bio Kult ”
Þórunn G. Þórarinsdóttir
“Fann mikinn mun á meltingunni”
Margrét Kaldalóns
“Mæli með Bio Kult við mína
skjólstæðinga”
Sigríður Jónsdóttir
HÁTÍÐ
Ólafur
Halldórsson
líff ræðingur
UMHVERFI
Ásbjörn
Björgvinsson
formaður Ferða-
málasamtaka
Íslands
➜ Ætlunin er að innheimta
hófl egt gjald og hafa eftir-
lit með samskonar hætti og
gert er í samgöngukerfum
nágrannalanda okkar.
Landið verður því jafn opið
og áður.
Ábendingahnappinn má finna á
www.barnaheill.is