Ægir - 01.10.2011, Síða 10

10
F I S K E L D I
Fyrir rúmu ári keypti fyrirtækið
Íslensk matorka ehf. seiða-
eldisstöðina við Fellsmúla í
Landssveit og hefur síðan ver-
ið að framleiða bleikju og
borra (tilapiu) en það er hvít-
fisktegund sem lifir við kjör-
aðstæður í 28°C heitu vatni
og hefur til þessa aðallega
verið framleidd í Austurlönd-
um og mið Ameríku. Fram-
leiðslugeta stöðvarinnar er
um 100 tonn af bleikju og vel
á annað hundrað tonn af
borra á ári. Í undirbúningi er
að taka upp nýtt framleiðslu-
kerfi sem gerir kleift að tvö-
falda bleikjuframleiðsluna og
einnig er ný og mun stærri
fiskeldisstöð á teikniborðinu.
Tækifærið er í fiskeldi
Íslensk matorka ehf. var
stofnuð af þremur konum;
Sjöfn Sigurgísladóttur sem er
doktor í matvælafræði og
Stefaníu K. Karlsdóttur sem er
með BSc gráðu í matvæla-
fræði og MBA og Ragnheiði I.
Þórarinsdóttur sem er doktor
í verkfræði og MBA. Allar
hafa þær mikla reynslu af
rekstri- og stjórnunarstörfum
og hafa stundað rannsóknir
og þróunarvinnu árum sam-
an. „Ætli við getum ekki sagt
að þetta hafi byrjað sem hug-
mynd á blaði hjá okkur fyrir
um tveimur árum þegar við
vorum að velta fyrir okkur
hvernig mætti nota alla þá
orku sem landið býr yfir til
að auka útflutningsverðmæti
þjóðarinnar,“ segir Sjöfn
Sigur gísladóttir. Hún segir að
þær hafi alltaf komist að
þeirri niðurstöðu að tæki-
færin lægju í fiskeldi sem
byggði á ímynd Íslands sem
hreinu og fögru landi, ríku af
vatnsorku og jarðhita.
Lækka fóðurkostnað
„Hugmyndafræði okkar er að
reka vistvænt fiskeldi með lít-
ið kolefnisspor þar sem við
nýtum á hagkvæman og end-
urnýjanlegan hátt auðlindina
sem felst í volga vatninu, sem
fáir eru að nota.“ Sjöfn segir
að á sama tíma og þær ein-
beiti sér að eldi á tveimur
tegundum sé verið að skoða
hvernig hægt sé að auka
verðmætin og nýta betur allt
hráefnið sem verður til við
framleiðsluna. „Við erum til
dæmis að skoða aðferðir til
að lækka fóðurkostnað en
það viljum við helst gera með
fóðri sem er framleitt hér á
þessum slóðum. Meðal ann-
ars kemur til greina að
minnka fiskimjöl í fóðrinu en
nota í staðinn repju og annað
hráefni. Þá viljum við skoða
hvort hægt sé að nýta af-
skurðinn sem til fellur til fóð-
urframleiðslu og fiskroðið til
leðurframleiðslu. Þetta eru
bara dæmi um verkefni sem
eru til skoðunar hjá okkur,“
segir Sjöfn.
Samkeppnisfær við Asíu og
Ameríku
Aðspurð segir Sjöfn margar
ástæður fyrir því að eldi á
borra varð fyrir valinu. Í
fyrsta lagi er markaðurinn
vaxandi og má sem dæmi
nefna að árlega eru fram-
leiddar 2 milljónir tonna fyrir
Bandaríkjamarkað einan. Ís-
lensk matorka ætlar hins veg-
ar að leggja megin áherslu á
Evrópumarkað sem er ennþá
lítt plægður akur fyrir borra
og sem hægt er að nálgast á
umhverfisvænni hátt og með
minni tilkostnaði. Þá nefnir
hún að hér á landi eru góðar
aðstæður til að nota volgt
vatn til eldisins. Það skiptir
einnig máli að borrinn vex
mjög hratt og nær sláturstærð
á um hálfu ári auk þess sem
tegundin fjölgar sér með lif-
andi seiðum og því þarf ekki
að leggja í vinnu við að
klekja seiði úr hrognum. „Síð-
an er þetta ótrúlega góður
matfiskur, bragðmildur og
þéttur í sér og líkist helst
lúðu eða skötusel,“ segir
Sjöfn.
Hún segir marga hafa lýst
efasemdum þegar þær orð-
uðu fyrst að fara í eldi á
borra og talið fráleitt að fara í
samkeppni við lönd í Asíu og
mið Ameríku. Þess vegna hafi
þær farið til Víetnam og Kína
og kynnt sér aðstæður og
sannfærst um að það væri
ákveðið tækifæri fyrir hendi í
borra eldi.
„Við áttuðum okkur fljót-
lega á því að við erum sam-
keppnisfær við þessi svæði
því hér getum við stundað
eldið allan ársins hring við
stöðugar aðstæður, sem til
dæmis Kínverjar geta ekki því
hitastigið, þar sem þeirra eldi
Íslensk matorka hefur eldi á Hekluborra:
Samkeppni við fiskeldis-
fyrirtæki í Asíu og Ameríku
Stofnendur Íslenskrar matorku ásamt tveimur samstarfsaðilum, þeim Sveinbirni Oddssyni og Sigga Hall. Frá vinstri: Svein-
björn Oddsson, Ragnheiður I. Þórarinsdóttir, Stefanía K. Karlsdóttir og Sjöfn Sigurgísladóttir. Fyrir framan breiðir út faðminn
Siggi Hall.