Són - 01.01.2012, Blaðsíða 31

„Yggjar bjór hver eiga myni, ósýnt þykir lýða kyni“ 31
albesti bústaður landsins þegar undan eru skildir biskupsstólarnir.84
Hlutur Solveigar í málinu verður ekki metinn á annan hátt en þann að
hún skilji fullvel þau lögmál sem gildi í samfélaginu um eignir og völd
og erfðir. Ekki verður annað séð af þessu dæmi en hún taki fullan þátt
í þeim leik eins og telja má eðlilegt og staða hennar býður.
Sturla Sighvatsson fer að safna liði um Vestfirði eftir páska vorið
1238. Um þær mundir stendur hann í þeim deilum sem enda með Ör-
lygsstaðabardaga en hann á sér stað þá um sumarið. Í þeim bardaga
falla þeir feðgar báðir og þrír bræður Sturlu að auki. Sighvatur faðir
hans kemur að norðan í Dali og hefur sýnilega áhyggjur af Sturlu og
„[…] ofsa þeim hinum mikla sem hann hefur umfram alla frændur
vára,“ eins og hann tekur til orða þegar hann ræðir um Sturlu við
Má kumbalda, sem nefndur er í sögunni „fornvinr Sturlunga“.85 Sig-
hvatur er kænn að vanda og spyr gjarnan þess sem hann veit þó oftast
manna best sjálfur. Hann spyr því Má um ferðir Sturlu en Már svarar
því til að Sighvatur muni gerst vita sjálfur. Þegar Sighvatur kemur til
Sauðafells er tekið vel á móti honum og við sjáum hann ferðaþreyttan
halla sér upp að hægindi en Solveig, tengdadóttir hans, ræðir við hann.
Sighvatur spyr enn að ferðum Sturlu og „[…] erindum í fjörðuna
vestur. En Solveig kvað honum þat mundu eigi ókunnara en sér.“86
Góð svipmynd sem við fáum þarna. Segir kannski ekki ýkja mikla sögu
– en sögu þó. Solveig gegnir hefðbundnum skyldum húsfreyjunnar,
tekur vel á móti Sighvati sem tekinn er nokkuð að reskjast þegar hér er
komið sögu. Hún hefur góðar gáfur og stendur þeim gamla fyllilega á
sporði í samræðulist. Ef til vill ber ekki að lesa neitt meira úr þessu en
þó má minna á að Sighvatur hefur snúið á margan mann í samræðum,
þar á meðal Sturlu son sinn með eftirminnilegum hætti enda var tal
hans þá með „eljaraglettu nökkurri“.87
Næsta ár eftir fall Sturlu, það er árið 1239, býr Solveig enn að
Sauðafelli og kemur við sögu er hún vill liðsinna þeim mönnum sem
84 Í 125. kafla í Íslendinga sögu er stutt frásögn þar sem Sighvatur Sturluson skopast að
Sturlu, syni sínum. Sighvati þykir sem sonur sinn sé orðinn nokkuð mikill á lofti. Ekk-
ert er of gott fyrir Sturlu og nú þarf hann að fá nýja jörð fyrir sig: „Ekki er um fleiri
at leita en tvá [bústaði],“ segir Sighvatr, „þegar frá eru teknir biskupsstólarnir. Er þar
annarr Oddastaðr, en annarr Möðruvellir í Hörgárdal. Þeir eru bústaðir beztir ok
munu þér þykkja einskis til miklir.“ Sturlunga saga I (1946:407).
85 Sturlunga saga I (1946:411).
86 Op.cit.
87 eljaragletta: ‘meinleg gamansemi’. Þetta samtal þeirra feðga á sér stað í 125. kafla í Ís­
lendinga sögu, sbr. neðanmálsgrein nr. 84. Samkvæmt þeirri frásögn er eins og Sturla sé
lengi að átta sig á að faðir hans sé í raun að hæðast að honum.