Glóðafeykir - 01.11.1977, Side 27

GLÓÐAFEYKIR
25
nokkur tekjuauki að. Einnig má nefna, að ekkja Sigurðar Helgasonar tón-
skálds, Hildur, sænskættuð, bandarísk kona, gaf héraðsskjalasafninu útgáfu
og flutningsrétt að laginu Skín við sólu Skagafjörður, og hefur safnið nú
árlega tekjur af því. Það er óneitanlega viðfelldnara, að Skagfirðingar
eigi höfundarrétt að héraðssöng sínum en einhverjir bandarískir aðilar.
I vetur leið gaf Magnús Bjarnason kennari á Sauðárkróki kr. 500
þúsund til sjóðstofnunar safninu tii styrktar, og er hann lézt síðastliðið
haust gaf Verkamannaíélagið Fram á Sauðárkróki 100 þúsund krónur
í sjóðinn til minningar um Magnús. —- Sjóður þessi er ekki ætlaður til
að standa undir daglegum rekstri safnsins.
Enn er þess að geta, að Menningarsjóður Sparisjóðs Sauðárkróks hefur
reynzt safninu með mesm ágætum, gefið því stórfé til tækjakaupa. Þeim
sjóði má þakka, að það á nú eina fullkomnustu lesvél, sem til er hérr
lendis. — Menningarsjóður Kaupfélags Skagfirðinga hefur og árlega
munað eftir safninu. Fleiri stofnanir og einstaklingar hafa sýnt því
vinarhug.
Um framlag ríkisins þarf ekki að eyða mörgum orðum. Síðustu árin
hefur styrkurinn verið kr. 10 þúsund. Þó brá svo við í fyrra, að hann
komst upp í 20 þúsund krónur. Eins og áður er greint, eru héraðsskjalasöfn
eins konar útibú frá Þjóðskjalasafni Islands, ríkisstofnun. Það ætti því að
vera ljóst, að þeir sem fjármagna Héaraðsskjalasafn Skagfirðinga, færa
ríkinu árlega stórgjafir, ekki einungis í fjármunum heldur og í handritum,
og fullyrða má, að það er aðeins á færi heimamanna að bjarga til safnsins
ýmsum opinberum skjalgögnum, sumum allfornum ,og verðmætum
sem verið hafa á víð og dreif í „einkaeign". — Tómlæti ríkisvaldsins
gagnvart starfrækslu þessa safns, verður Skagfirðingum naumast hvatning
til að halda vöku sinni, þegar til lengdar læmr.
Héraðsskjalasafni Skagfirðinga er mikil þökk í að fá handrit til varð-
veizlu. Bent skal á, að safnið á ágæta ljósritunarvél, svo að auðvelt er að
fá ljósrit af handritum, sem oft verða frumritinu skýrari. Þeir, sem
ekki vilja láta laust að sinni, ættu að lána handrit sín til ljósritunar.
Ekki er að efa, að enn eru merk handrit í einkaeign í Skagafirði, þótt
ekki sé trúlegt, að á fjörur reki svo mikið sem „minutissima particula"
úr fornritum. Þó er aldrei að vita! En rétt er að minnast þess, að handrit
geta verið gagnmerk, þótt nýleg séu, t.a.m. dagbækur og sendibréf frá
ofanverðri 19. öld eða frá fyrri hluta 20. aldar. Tíminn líður hratt,
fjölbreytni lífsins mikil, sagan alltaf í deiglunni.
Innan á spjöldum og á saurblöðum gamalla bóka getur oft að líta slitur
af sendibréfum eða öðrum skrifum. Vel gerðu þeir, sem slíkar bækur
eiga, að koma með þær á safnið, svo að hægt sé að ljósrita párið.