Glóðafeykir - 01.11.1977, Side 52
50
GLÓÐAFEYKIR
HÓLMJÁRN J. HÓLMJÁRN, kennari og bóndi á Vatnsleysu í Við-
víkursveit, lézt þ. 5. apríl 1972.
Hann var fæddur að Bjarnastöðum í Kolbeinsdal 1. febrúar 1891, sonur
Jósefs J. Björnssonar, fyrrum skólastj. og síðan
lengi kennara á Hólum í Hjaltadal, alþm. og
bónda á Vatnsleysu, og miðkonu hans Hólm-
fríðar Björnsdótmr. Faðir Jósefs, Björn á Torfa-
stöðum í Miðfirði, var sonur Björns bónda í
Huppahlíð, Björnssonar, og konu hans Ingi-
bjargar Halldórsdótmr bónda í Stóra-Vatns-
horni, Hallssonar. Hólmfríður, móðir Hólm-
járns, var Björnsdóttir bónda í Asgeirsbrekku í
Viðvíkursveit, Pálssonar frá Brimnesi, og konu
hans Sigríðar Eldjárnsdótmr bónda í Asgeirs-
brekku, Hallsteinssonar.
Ársgamall fluttist Hólmjárn með foreldrum
sínum frá Bjarnastöðum að Ásgeirsbrekku. Þar missti hann móður sína
tveimur ámm síðar (1894). Olst upp með föður sínum og stjúpu, Hildi
Björnsdótmr, þriðju konu Jósefs og hálfsysmr Hólmfríðar, samfeðra, á
Hólum og Vatnsleysu. Lauk búfræðiprófi frá Hólaskóla 1909, hélt síðan
til Danmerkur til frekara nárns í kunnum búnaðarskóla. Hóf búfræðinám
í Landbúnaðarháskólanum í Kaupmannahöfn 1912 og lauk kandídatsprófi
1914. Gerðist að því búnu kennari við Hólaskóla um tveggja ára skeið
en hélt þá aftur utan, hóf framhaldsnám í landbúnaðarefnafræði við
Búnaðarháskólann í Höfn og lauk prófi í þeirri vísindagrein 1919- Eftir
það starfaði hann ytra að sérgrein sinni til 1927, lengsmm sem forstöðu-
maður Jorðbragslaboratoriet í Kaupmannahöfn. Formaður Islendingafél.
í Höfn var hann 1919 til 1927.
„Hólmjárn fluttist til íslands eftir 1928 og settist að í Reykjavík. Þá
um skeið lagði hann gjörfa hönd á margt, bæði á sviði iðnaðar og félags-
mála. Hann var meðal stofnenda ölgerðarinnar Þór h.f. 1928 og smjör-
líkis- og efnagerðarinnar Svanur h.f. 1930 og var forstj. þess fyrirtækis
frá 1930—1938. Hólmjárn var á þessum árum driffjöðrin í stofnun ýmissa
félaga til eflingar framfaramála. Hann var einn af stofnendum Skógræktar-
félags ísiands 1930 og átti sæti í stjórn þess um aldarfjórðungsskeið. Hann
vann að stofnun félags ísl. iðnrekenda 1933, átti sæti í stjórn þess fyrsm
5 árin og síðan framkvæmdastjóri í 11 ár. Þá var hann einn af stofn-
endum Loðdýraræktarfélags Islands 1936 og formaður þess til 1943-
Hólmjárn var ríkisráðunaumr í loðdýrarækt frá 1937 til 1948". (Dr.
Halldór Pálss.).
H. J. Hólmjárn