Iðjuþjálfinn - 01.11.1994, Blaðsíða 9

Guðrún Pálmadóttir iðjuþjálfi
7
BREYTT HLUTVERK IÐJUÞJÁLFA
í MEÐFERÐ GEÐFATLAÐRA
Á REYKJALUNDI
Inngangur
Aðlögun að nýjum aðstæðum er fast-
ur liður í starfi iðjuþjálfa og á það
einnig við þó starfað sé innan sömu
stofnunar. Breyttar aðstæður í sam-
félaginu hefur áhrif á meðferðarþörf
skjólstæðinga og þróun kenninga og
aðferða í iðjuþjálfun skilar sér í nýjum
leiðum til að mæta þessari þörf.
Þessari grein er ætlað að gefa ein-
hverja hugmynd um hvernig þessi
fyrirbæri hafa haft áhrif á hlutverk
iðjuþjálfa í meðferð geðfatlaðra á
Reykjalundi. Sú sem hana ritar hefur
starfað sem iðjuþjálfi á Reykjalundi
árin 1975-1980 og aftur frá árinu 1987
til þessa dags.
Upphaf og þróun
Fólk með einhvers konar geðræn
vandamál hefur til margra ára átt
aðgang að endurhæfingu á Reykja-
lundi. Þegar iðjuþjálfun hóf göngu
sína þar 1974 beindu iðjuþjálfar samt
sjónum sínum fyrst og fremst að vist-
mönnum með líkamlegar fatlanir. Á
þessu varð þó fljótlega breyting og
innan tveggja ára var iðjuþjálfun orð-
inn fastur liður í meðferð vistmanna
með geðræna erfiðleika. Á þessum
árum byggðist endurhæfingarstarfsemi
á Reykjalundi eingöngu upp af sjúkra-
þjálfun og iðjuþjálfun auk vinnuþjálf-
unar. Iðjuþjálfum voru því engar
skorður settar varðandi meðferðar-
tilboð til handa þessum vistmönnum,
sem oftast höfðu verið lagðir inn til
þátttöku í vinnu og voru ekki í sjúkra-
þjálfun. Hér var oftast um að ræða
ungt fólk sem ekki hafði tekist að slíta
tengslin við upprunafjölskylduna á
jákvæðan hátt og hefja sjálfstætt líf.
Aðstaða til búsetuþjálfunar á þessum
árum var engin á Reykjalundi fyrir
utan eldhúsþjálfun á iðjuþjálfunar-
deildinni og úrræði eftir útskrift eins
og sambýli o.fl. voru þá óþekkt hug-
tök. Áherslan í meðferð iðjuþjálfa var
því fyrst og fremst á að vinna með
sjálfan sig í félagslegum tengslum auk
mats og þjálfunar á starfshæfni. Mikið
af meðferðinni fór fram í lokuðum
hópum þar sem notuð var myndmeð-
ferð (mural), tónlistarmeðferð, dans
og látbragð auk sameiginlegra fram-
leiðsluverkefna. Þessir einstaklingar
voru þó ekki fleiri en svo að venjulega
var ekki nema einn hópur í gangi með
5 til 8 vistmönnum, sem hittust einu
sinni á dag. Auk þessa unga fólks