Iðjuþjálfinn - 01.11.1994, Blaðsíða 20
Hope Knútsson iðjuþjálfi
18
IÐJUÞJÁLFUN OG HLUTVERK
HENNAR í GEÐLÆKNINGUM
Eftirfarandi grein birtist í Geðvemd
1976. Þrátt fyrir að ýmislegt hafi
breyst í iðjuþjálfun geðfatlaðra, er
fleira sem enn er í fullu gildi og er
greinin því endurbirt með leyfi höf-
undar.
Um sögu stéttarinnar
Iðjuþjálfun varð til sem starfsgrein á
árum fyrri heimsstyrjaldar (1914-
1918). Óx hún hratt, einkum í ensku-
mælandi löndum, þar sem mönnum
var ljóst, að þörf var á að endurhæfa
borgaralega sjúklinga, engu síður en
hina óvígu hermenn. Gildi starfs eða
iðju til hjálpar geðsjúku fólki hefur
verið þekkt síðan á dögum Forn-
Grikkja. Markviss notkun á iðju eða
störfum til læknismeðferðar fyrir allar
tegundir sjúklinga hefur þó aðeins
verið viðurkennd síðan 1918. Frá
lokum síðari heimsstyrjaldar hafa
kenningar og hugtök iðjuþjálfunar
kristallast. Endurhæfing hefur öðlast
viðurkenningu sem eitt af hlutverkum
lækninga. Iðjuþjálfun er nú komin vel
á veg í 25 löndum og er í örum vexti
í mörgum fleiri.
Heimssamband iðjuþjálfa (World
Federation of Occupational Therapy)
var stofnað árið 1952. Þessi samtök
hafa gert mikið til að koma upp
námsbrautum, sem uppfylla alþjóð-
legar kröfur um menntun iðjuþjálfa.
Menntun iðjuþjálfa skiptist í 3 þætti:
1. Hinn læknisfræðilega hluta, sem
nær yfir þekkingu á undirstöðu-
atriðum í læknisfræði, þeim sjúk-
legu fyrirbærum, sem fengist er við
að lækna og notkun á kenningum
iðjuþjálfunar.
2. Nám í þeirri tækni og athöfnum,
sem notaðar eru í meðferð.
3. Kliniska þjálfun, þar sem nemend-
ur meðhöndla ýmiss konar sjúkl-
inga undir handleiðslu (super-
vision) reynds iðjuþjálfa.
Sem betur fer eru menntunarstaðlar
og skólar það líkir í hinum ýmsu
heimshlutum, að iðjuþjálfi, sem fengið
hefur menntun og viðurkenningu í
einhverju landi innan heimssamtaka
iðjuþjálfa (W.F.O.T.), getur starfað í
öðrum löndum samtakanna.
Á íslandi er starfsgreinin, sem nefnd
hefur verið iðjuþjálfun, enn mjög ung.
10 iðjuþjálfar með fulla menntun og
réttindi eru við störf á Islandi, bæði