Iðjuþjálfinn - 01.11.1994, Blaðsíða 23

21
Athöfn er nauðsynleg fyrir allt fólk,
hvort sem það er líkamlega eða and-
lega heilt eða veikt, til þess að gefa
frið frá kvíða og spennu og til að örva
þroska. Vegna friðandi áhrifa geta
athafnir auðveldað verulega lækningu
þeirra, sem eru lamaðir af kvíða. Sú
friðun kemur strax. Það þarf ekki að
bíða þess, að hægt sé að fást við
grundvallarorsök kvíðans. Þó má
segja, að því betur sem athöfn er
sniðin til að fást við orsök kvíðans, því
betur verkar hún. Margir sjúklingar
leiðast út í þann vana að framkvæma
tiltölulega tilgangslausar athafnir,
þegar þeir eru kvíðnir, vegna þess að
jafnvel slíkar athafnir hafa nokkurt
kvíðaróandi gildi. Sé slíkum sjúkling-
um veitt tækifæri til að taka þátt í
þýðingarmeiri athöfnum, geta þær
hjálpað þeim til þess að losna við
hinn fyrri tilgangslitla vana sinn. Þegar
kvíðafargi léttir af sjúklingi, losnar um
orku, sem sjúklingurinn getur notað í
fyrsta lagi til þess að koma sér í samt
lag, og síðan getur hann notað þessa
orku til þess að læra nýja, heppilegri
sjálfstjáningu.
Iðjuþjálfi getur skipulagt verkefni og
notað sjálfan sig þannig til að koma
á nýjum aðferðum gegn kvíða sjúkl-
ings síns og kennt honum betur að
ráða við hann. Dæmi: Það er þekkt,
að því óskýrar sem gefnar aðstæður
eru afmarkaðar - því óskýrari sem öll
mörk eru - þeim mun meiri kvíða
veldur það viðkomandi persónu. Ef
markmiðið er að minnka spennu, er
valin til þess vel afmörkuð og skipu-
lögð vinnuaðstaða. Eftir því sem sjúkl-
ingi er hjálpað til að auka kvíðaþol
sitt, má smám saman gefa honum
óskýrari aðstæður til að vinna við.
Athafnir og athafnahópar gefa þeim
sjúklingum, sem eiga erfitt með að tjá
hugsanir sínar og tilfinningar með
orðum, tækifæri til að tjá sig á annan
hátt. Þannig má líta svo á, að meðferð
með þátttöku í athöfnum veiti tæki-
færi til að prófa raunveruleikann, fá
álit annarra á atferli sínu og til að
æfast í að taka ákvarðanir. Athafna-
meðferð er ætluð til að skapa þroska
með virkni með og án orða.
Þegar sjúklingur er að starfi, hefur sá,
er sér um meðferð hans, möguleika á
að meta starfsgetu hans og vinnu-
brögð. Án tillits til þess, hvað viðkom-
andi er að gera, sýnir hann á hvern
hátt hann er vanur að nálgast verk-
efni. Þessar venjur hans koma fram
við alls konar aðstæður, t.d. á vinnu-
stað, heima við og í félagslífi. Sumar
af þeim venjum, sem hægt er að sjá á
þennan hátt, eru:
- Hversu mikið viðkomandi getur
unnið í einu.
- Hversu lengi hann getur einbeitt
sér.
- Hvernig hann bregst við öðru fólki
1 umhverfinu.
- Hvernig hann bregst við kröfum,
sem gerðar eru til hans.
- Hvernig hann bregst við eigin
velgengni, eða mistökum við að
ljúka verkinu.