Bændablaðið - 13.08.2015, Qupperneq 24

24 Bændablaðið | Fimmtudagur 13. ágúst 2015
Anna Kristín Hauksdóttir fetaði í
fótspor móður sinnar og reið yfir
Ísland endilangt í fyrrasumar. Í
byrjun júlí endurtók hún dag-
leið frá Möðrudal á Fjöllum að
Grímsstöðum, í félagi við frítt
föruneyti.
Þrátt fyrir að hafa búið í Ameríku
síðan hún var ung kona eru tengsl
Önnu Kristínar Hauksdóttur við
móður jörðina sterk. Hún er djúpvitur
kona enda 82 ára gömul. Þrátt fyrir
virðulegan aldur er ekki að sjá nein
merki þess að Anna sé að slá slöku
við. Þvert á móti hefur hún gefið í,
finnur sér ný áhugamál og fylgir eftir
þeim hugmyndum sem hún fær.
Hún stóð aldeilis við stór orð
þegar hún fór í 32 daga hestaferð
í fyrrasumar, frá Signýjarstöðum
í Borgarfirði, um Norður- og
Aust urlandi og síðan aftur þvert
yfir landið á Þingvelli og upp í
Borgarfjörð. Anna Kristín reynir
eftir fremsta megni að fylgja
ná kvæmlega „Dagbók Valgerðar
Einarsdóttur í ferð hennar og Ástríðar
Jósepsdóttur frá Signýjarstöðum
í Borgarfirði sumarið 1925 um
Ísland“, en sú síðarnefnda var móðir
Önnu Kristínar. Dagbókin birtist í
Kaupfélagriti Borgfirðinga árið
1990.
Tilgangur Önnu var að heiðra
minningu þeirra Ástríðar og Val-
gerðar auk Alice Sigurdsson, vinkonu
sinnar og hestakonu, sem lést árið
2010. Þær Valgerður og Ástríður
voru 23 ára þegar þær riðu Ísland
endilangt og til baka á 42 dögum.
Tilgangur þeirra var að hitta vinafólk
um landið og komast í Mjóafjörð
á Austurlandi til að heimsækja
frænd fólk Valgerðar. Ferð Önnu
reynd ist viðburðaríkt ævintýri. Hún
reyndi eftir fremsta megni að fylgja
nákvæmri lýsingu vinkvennanna á
leið þeirra, en þær fóru að mestu
gamlar þjóðleiðir.
Ferðafélagar frá Norðfirði
Í júlíbyrjun var Anna Kristín aftur
mætt og nú á sannkallaða ættjörð,
á Möðrudal á Fjöllum, því þaðan á
Anna Kristín ættir sínar að rekja. Afi
Önnu Kristínar var Einar Stefánsson,
hálfbróðir Jóns Stefánssonar bónda í
Möðrudal. Fjölskyldutengsl Möðru-
dals ættar eru sterk og Anna á þar góða
að. Henni var mikið í mun að fara rétta
dagleið frá Möðrudal að Grímsstöðum
á Fjöllum, sem hafði misfarist í fyrra.
Í þetta sinn fylgdu henni vaskir
hestamenn frá Norðfirði. Þórður
Júlíusson og Thedóra Alfreðsdóttir,
bændur í Skorrastað í Norðfirði, sem
reka hestaferðaþjónustuna Skorra-
hestar, sáu um leiðsögn, trúss og
veitingar. Vilberg Einarsson, nágranni
þeirra hjóna, fylgdi svo með ásamt
undirritaðri. Ennfremur beindi Vern-
harður Vilhjálmsson, fyrrum bóndi
í Möðrudal, þeim réttu leiðina enda
er hann svæðinu vel kunnugur og
eftirlætisfrændi Önnu að eigin sögn.
Grýtt auðn og ófæra
Dagleiðin sem farin var, frá Möðru-
dal að Grímsstöðum er fáfarin leið
sem nokkuð erfitt reyndist að fylgja.
„Þegar við riðum þarna yfir hugsaði
ég um leiðina sem þær hafa farið.
Þarna voru engir vegir. Þetta var
bara grjót og möl og ekki neinn
slóði. Kannski hefur verið þarna á
í þá daga sem þær hafa fylgt,“ segir
Anna Kristín, en leiðin sem hópurinn
reið var um 35 km löng. Hún lá
yfir sanda í gegnum Vatnsskarð,
meðfram Skarðsá að Klettslindum,
upp á grýttan Biskupsháls í gegn um
snarbratt Núpaskarð og þaðan niður
að þjóðvegi eitt nálægt Biskupa-
vörðum. Lokakafli dagsins var svo
þægileg reið á gamla afleggjaranum
að Grímsstöðum.
Veðrið var eins og best verður
á kosið í hestaferð, milt og skýj-
að, engin rigning, lítil sól. Leiðin
lá með fram Skarðsá sem hópurinn
reið yfir alls fjórum sinnum og ekki
að ástæðulausu. Anna segir þetta
það skemmtilegasta sem hún veit í
hestaferð. Þrátt fyrir að falla af baki
einu sinni, útí ána, lét hún það lítið á
sig fá. Þvert á móti segir hún byltuna
hafa verið hressandi uppbrot á hreyf-
ingu dagsins. „Það gerir manni gott
að fara svona fallega af. Eftir daginn
var ég aðeins stirð, fann fyrir í öxlum
og neðst í bakinu. Daginn eftir reið-
túrinn var ég betri og tveim dögum
seinna var allt í lagi með mig,“ segir
Anna sem þakkar góða heilsu reglu-
legum fjallgöngum sem hún stundar
á heimaslóðum í Washington-ríki í
Bandaríkjunum.
Þau heiðurshjón á Skorrastöðum
útveguðu hesta til ferðarinnar, fyrir
utan hryssuna Kládíu sem Anna fékk
lánaða frá Vernharði frænda sínum.
Hestarnir reyndust vel enda öllu vanir
austur á fjörðum, fúsir og fótvissir,
óhræddir við ófærur og fóru vel með
reiðmenn. „Mér fannst sérstaklega
gaman að fara niður bratta gilið. Það
var gaman að sjá hversu fótvissir og
öruggir hestarnir voru, en þó nokkuð
spennandi enda voru brekkurnar
voðalega brattar.“
Landslagið á Fjöllum sagði sögur
af lífsbaráttu. Móbergsfjöll í bland
við öskugígja, auðnin hrikaleg,
ekki mikið um gróður en einstaka
klauffar eftir hreindýr. Leiðin var því
á köflum þung yfirferðar og lang-
sótt. „Ímynda sér stelpurnar á þessum
slóðum. Þær þurftu að vera ákveðnar
og gefast ekki upp.“
Breyttir tímar
„Með tímanum hef ég áttað mig
betur á hvað þetta var mikið afrek
hjá þeim, 23 ára stelpum, að leggja
upp í svona ferð,“ segir Anna Kristín
að ferðinni lokinni. „Þær hittu að vísu
fólk hér og þar, en þær gerðu þetta að
öllu leyti alveg sjálfar og á allt annan
hátt en ég. Þær voru vanar hestum,
ég hef lítið verið á hestum. Þær tóku
með sér nesti og einstaka sinnum var
þeim boðið inn að borða og að sofa í
rúmi, en þær gistu oftast í tjaldi. Þá
þurftu þær að rata allar þessar leiðir.
Ég hafði hins vegar leiðsögumann
allan tímann og treysti því hvert hann
var að fara, auk trússbíls sem eldaði
mat ofan í okkur.“
Ekki er það að finna á lestri dag-
bókarinnar að neinn uggur hafi læðst
að þeim vinkonum, þrátt fyr ir óvæg
íslensk náttúruöfl og ill fær ar leiðir.
Þær voru aufúsugestir á prestsetrum
og nýttu sér það, því Valgerður var
dóttir sr. Einars Pálssonar sem þá var
prestur í Reyk holti. „Þær virðast ekki
hafa villst mikið í þá daga. Þær fylgdu
þjóðleiðum sem voru fjölfarnari en
þær eru í dag. Þær nefna suma bæi
sem eru tóftirnar einar á afskektum
stöðum. Þangað kemur enginn í dag,
nema á hesti,“ segir Anna Kristín.
Haldið á Heljardalsheiði
Anna er hvergi hætt að ríða út á
Íslandi þótt þessum merka áfanga
sé náð. „Ég skil eftir skóna mína og
hlífar, með það í huga að fara í fleiri
ferðir. Mig langar að fara yfir Kjöl og
í Þjófadal. Þá fannst mér stórkostlegt
að ríða um Þingvelli og vil gjarnan
gera það aftur. En næst stefni ég á
Heljardalsheiði, nánar tiltekið milli
Hóla í Hjaltadal og Svarfaðadals. Það
er gömul þjóðleið sem þær stelpur
fóru en ég fór ekki í fyrra því þá var
of mikill snjór. Mér þætti gaman að
fara þar yfir.“ /GHP
Hófadynur á bergi
– Frá Möðrudal að Grímsstöðum með Önnu Kristínu Hauksdóttur
Ferðafélagar í Möðrudal á Fjöllum við upphaf ferðar. Frá vinstri: Skúmur, Anna Kristín, Vernharður, Þórður, Skúmur, Guðrún, Vilberg, Haukur og Glæsir.
Mynd / Theódóra Alfreðsdóttir
Smári frá Skorrastað fór fallega undir Önnu Kristínu. Vernharður teiknar leiðina í sandinn. Þórður og Anna fylgjast vel með.
Hvílt undir ómþýðum söng Þórðar
Anna Kristín segir hápunkt hesta- Auðnin á Biskupshálsi fékk Önnu til að hugsa til afreka vinkvennanna árið
1925.