Þjóðmál - 01.03.2006, Page 59

Þjóðmál Vor 2006 57
ESB.án.Norðurlandanna.8,4%,.og.fer.enn.
vaxandi .. . Þessa. tölu. má. bera. saman. við.
Bandaríkin,.en.þar.var. skráð.meðaltals.at-
vinnuleysi.þessa.tímabils.5,4% ...
Engan. þarf. að. undra. þessi. tiltölulega.
mikli.munur,.þegar.haft.er.í.huga,.að.banda-
ríska. efnahagskerfið. myndar. að. jafnaði.
a .m .k ..þrisvar.sinnum.fleiri.störf.á.ári.en.hið.
evrópska,.þó.að.Evrópumenn.séu.enn.mun.
fleiri .. . Evrópskur. vinnumarkaður. dregst.
saman.vegna.lítillar.viðkomu.þessara.þjóða,.
en.bandaríski.vinnumarkaðurinn.stækkar ...
Yfirleitt. fer. saman. mikill. hagvöxtur. og.
lítið. atvinnuleysi .. . Þessi. almenna. regla.
ásamt.öðru,.sem.tínt.hefur.verið.til.hér.að.
framan,.gerir.hagvöxt.í.sjálfu.sér.eftirsóknar-
verðan ...En.þá.vaknar.spurningin.um,.hvað.
knýi.hagvöxtinn?
Hagvaxtareldsneytið
Hagvöxtur. þjóðarbús. er. oftast. skil-greindur. sem. árleg. aukning. á. vergri.
landsframleiðslu. (VLF) .. . . Hann. myndast.
aðallega. við. framleiðniaukningu,. aukið.
vinnuframlag.með.þátttöku.fleiri.á.vinnu-
markaðinum,. og. raunhækkun. (hækkun.
að.frádreginni.verðbólgu).á.verði.vöru.eða.
þjónustu .. . Varanlegust. og. mikilvægust. til.
lengdar.er.framleiðniaukningin,.þ .e .a .s ..af-
kastaaukning.eða.verðmætaaukning.á.hvern.
starfsmann ...Eins.og.rakið.er.framar.í.þess-
ari.grein,.hefur.íslenzka.hagkerfið.staðið.sig.
svo.vel.frá.því,.að.landið.fékk.heimastjórn,.
að.ekkert.land.í.Evrópu,.og.þótt.víðar.væri.
leitað,.kemst. í. samjöfnuð .. .Ekkert. lát.er.á.
þessari. jákvæðu. þróun,. eins. og. sýnt. hefur.
verið. fram.á,.og.þegar.þjóðin. tók.að. rétta.
úr.kútnum.eftir.óðaverðbólguskeið.9 ..ára-
tugarins,.tók.við.3,9%..hagvöxtur.á.mann.
að.meðaltali.seinustu.9.ár.ríkisstjórnartíðar.
Davíðs.Oddssonar ...
Þetta.er.með.bezta.árangri,.sem.unnt.er.að.
finna.í.hagstjórn.Vesturlanda.á.þessu.tíma-
bili. og.má.aðallega. rekja. til. skattalækkana.
á. fyrirtæki. og. einstaklinga,. einkavæðingar.
fyrirtækja,.erlendra.fjárfestinga.á.Íslandi.og.
minni.viðskiptahamlna.við.útlönd ..
Til.að.gera.sér.enn.betur.grein.fyrir.því,.
hvað. skilur. á. milli. feigs. og. ófeigs. í. hag-
vaxtarlegu.tilliti,.getur.verið.nytsamlegt.að.
bera.saman.framleiðniþróun.Bandaríkjanna.
(BNA).og.Vestur-Evrópu.(til.hagræðis.hér.
stytt.í.ESB) ...Á.133.ára.tímabilinu.1870–
2003.var.árlegur.hlutfallslegur.vöxtur.fram-
leiðslu.á.hverja.vinnustund.í.þessum.ríkjum.
að.meðaltali.nánast.sá.sami,.þ .e .a .s ...2,17%.
í. BNA. og. 2,20%. í. ESB .. . Þetta. má. e .t .v ..
skýra. með. því,. að. lengst. af. tímabilinu. er.
tækniþróunin.þyngst.á.metunum.fyrir.fram-
leiðnina,.og.sú.þróun.varð.með.svipuðum.
hætti.beggja.vegna.Atlantsála ...
Frá.1995.hafa.BNA.hins.vegar.náð.miklu.
afkastaforskoti.gagnvart.ESB,. eins.og. lýsir.
sér.með.því,.að..framangreindur.vöxtur.árin.
1995–2003.nam.2,33%.í.BNA.og.1,15%.í.
ESB ....Það.vekur.athygli,.að.ESB.er.á.þessu.
tímabili. ekki. hálfdrættingur. á. við. BNA.
þrátt. fyrir. innleiðingu. innri. markaðar. og.
upptöku.evru ...
Stjórnlyndi. höfuðstöðva. ESB. í. Brussel.
er.þó.ekki.aðalástæða.þess,.að.flest.stærstu.
ESB-löndin.hafa.dregizt.aftur.úr,.heldur.hef-
ur.opinberi. geirinn.og.margslungið. reglu-
gerðafargan,.sem.atvinnulífið.þar.er.fjötrað.
í,.sligað.efnahagslíf.þessara.landa.í.æ.ríkari.
mæli ...Nægir.í.þeim.efnum.að.benda.á.eftir-
farandi.atriði,.sem.skilja.að.ríki.lítils.og.mik-
ils.hagvaxtar:
•. Bóta-og. styrkjakerfi. jafnaðarmanna.
hafa.tilhneigingu.til.að.vaxa.stjórnlaust,.
og. hafa. þau. nú. vaxið. ýmsum. ríkjum.
ESB.yfir.höfuð .
•.Há. launatengd.gjöld. fyrirtækja.draga.
úr. samkeppnishæfni. þeirra. við. útlönd.
og.virka. jafnframt.hamlandi. á.nýráðn-
ingar .