Morgunblaðið - 17.09.2015, Qupperneq 22

22 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 2015
✝ Haraldur Har-aldsson fæddist
í Reykjavík 8. des-
ember 1933. Hann
lést 11. september
2015.
Foreldrar hans
voru Guðríður
Ólafía Sam-
úelsdóttir, hús-
móðir, f. 20.10.
1904, d. 6.2. 1967,
og Haraldur Guð-
jónsson, stýrimaður, f. 27.4.
1904, d. 22.10. 1942. Systkini
hans eru Hafdís, f. 16.2. 1926, d.
13.12. 1967. Guðmunda, f. 31.8.
1928, d. 19.11. 1989. Samúel
Þórir, f. 12.4. 1932, d. 6.4. 1969.
Eftirlifandi eiginkona Har-
aldar er Elísabet Ólafsdóttir, f.
10.3. 1932. Börn þeirra eru Har-
aldur, f. 2.1. 1954, kona hans er
Wilailux Lumpha, f. 10.12. 1952.
Hafdís, f. 24.8. 1955, maki Helgi
stríðsárinu 1942. Móðir hans
varð þá ekkja með fjögur börn,
svo oft var hart í ári. Haraldur
fór ungur í sveit á Kálfskinni í
Eyjafirði og minntist hann veru
sinnar þar með þakklæti og hlý-
hug og hélt alla tíð sambandi við
það góða fólk sem þar býr. Eftir
skóla sinnti hann ýmsum störf-
um en laust upp úr tvítugu fór
hann að vinna hjá Slippfélaginu
í Reykjavík þar sem hann vann
svo allan sinn starfsferil, mest
sem verkstjóri í málningarverk-
smiðjunni, bæði vestur í slipp og
síðan í Dugguvogi 4.
Haraldur var frumkvöðull að
fyrstu fyrirtækjavöktun á Ís-
landi er hann stofnaði Iðnvoga
ásamt fleirum í hverfinu. Hann
var í stjórn Sjálfstæðisfélags
Hóla og Fella í fjöldamörg ár á
meðan kraftar leyfðu. Hann var
ungur maður einn af stofn-
endum Kirkju Óháða safnaðar-
ins og var þar lengi í stjórn.
Haraldur lætur eftir sig eig-
inkonu, þrjú börn, 10 barnabörn
og 12 barnabarnabörn.
Haraldur verður jarðsunginn
frá Fossvogskirkju í dag, 17.
september 2015, kl. 15.
Sigurjónsson, f. 6.2.
1952. Börn þeirra
eru Elísabet Ólöf, f.
21.11. 1972, Ester
Linda, f. 30.4. 1976,
Ólafur Haraldur, f.
8.7. 1980, og Helga
Margrét, f. 31.8.
1993. Barnabörn
þeirra Hafdísar og
Helga eru níu.
Brynja Ásta, f. 1.8.
1960, maki Magnús
Ingimundarson, f. 13.5. 1960.
Börn þeirra eru Elísabet, f. 21.2.
1983, Sjöfn, f. 3.4. 1985, Ólafía
Sif,f. 18.4. 1986, Lára Jóhanna,
f. 9.6. 1990, Ingimundur, f. 4.12.
1994, og Brynja Ásta, f. 13.8.
1996. Barnabörn þeirra Brynju
og Magnúsar eru þrjú.
Haraldur ólst upp í Reykjavík
og var aðeins átta ára þegar fað-
ir hans lést en skip hans, Jón
Ólafsson, var skotið niður á
Þar sem englarnir syngja sefur þú
sefur í djúpinu væra.
Við hin sem lifum, lifum í trú
að ljósið bjarta skæra
veki þig með sól að morgni.
Drottinn minn faðir lífsins ljós
lát náð þína skína svo blíða.
Minn styrkur þú ert mín lífsins rós
tak burt minn myrka kvíða.
Þú vekur hann með sól að morgni.
Faðir minn láttu lífsins sól
lýsa upp sorgmætt hjarta.
Hjá þér ég finn frið og skjól.
Láttu svo ljósið þitt bjarta
vekja hann með sól að morgni.
Drottinn minn réttu sorgmæddri sál
svala líknarhönd
og slökk þú hjartans harmabál
slít sundur dauðans bönd.
Svo vaknar hann með sól að morgni.
Farðu í friði vinur minn kær
faðirinn mun þig geyma.
Um aldur og ævi þú verður mér nær
aldrei ég skal þér gleyma.
Svo vöknum við með sól að morgni.
(Bubbi Morthens)
Með ást þinni
kenndir þú mér að elska.
Með trausti þínu
kenndir þú mér að trúa.
Með örlæti þínu
kenndir þú mér að gefa.
Elska þig að eilífu, þín dóttir,
Brynja Ásta Haraldsdóttir.
Elsku, hjartans, pabbi minn,
minn besti vinur og leiðbeinandi í
gegnum lífið. Skrítið að vera orð-
in 60 ára og finnast ég ekki geta
lifað án pabba enda með eindæm-
um mikil pabbastelpa. Mikið er
ég þakklát fyrir að hafa átt með
þér næstum alla daga síðustu vik-
urnar á spítalanum þar sem við
áttum okkar einstöku samtöl. Þau
voru oftar sem ekki glaðleg og
einkenndust af gríni og hlátri
þrátt fyrir veikindi þín. Og ekki
má gleyma okkar skemmtilegu
samtölum um pólítík. Við vorum
oft ekki sammála þar þrátt fyrir
að við styddum sama flokkinn en
einmitt það tengdi okkur meira
saman. Við vorum þar á heima-
velli enda var pólitík okkar sam-
eiginlega líf og yndi í gegnum árin
þar sem við sátum saman í stjórn
Sjálfstæðisflokksins í Hóla- og
Fellahverfi í mörg ár. Ég er þar
enn og hugsa til þín þar sem ann-
ars staðar. Einnig fannst mér
ótrúlegt hvað þú fylgdist vel með
öllu þínu fólki, stórum sem
smáum og stundum sagðir þú
mér fréttir af einhverjum mér
nánum sem þú vissir á undan
mér. Mikið verður skrítið núna að
fara úr vinnu í Læknagarði og
kíkja ekki á spítalann til þín. Og
enn skrítnara verður að horfa á
stólinn þinn auðan heima hjá
mömmu.
Ég lofa að passa mömmu fyrir
þig eins og þú baðst mig um þeg-
ar þú lagðist inn á spítalann. Hún
var þér allt. Og fyrirgefðu mér
eigingirnina þegar þú kvaddir. Þá
sagði ég við þig að þú mættir ekki
fara frá mér en ég veit þú varst
mikið veikur og að þinn tími væri
komin. Nú þarf ég að lifa án þín
og verður það mér afskaplega erf-
itt en minningar mínar um þig og
allir þeir hlutir sem þú kenndir
mér munu fylgja mér áfram og
munu hjálpa mér að komast í
gegnum sorgina við að missa þig.
Ég er líka svo fegin að vita að þú
sért á góðum stað. Það varð ég
fullviss um þegar þú horfðir upp
og kallaðir á mömmu þína rétt áð-
ur en þú kvaddir. Það er svo gott
að vita að það sé vel tekið á móti
þér. Farðu í friði, elsku pabbi
minn. Ég bið að heilsa í sumar-
landið öllum þeim sem taka á móti
þér fyrir handan og óska þér
góðrar ferðar. Elska þig enda-
laust, pabbi minn, og takk fyrir
allt. Þín dóttir,
Hafdís (Haddý).
Ungur kynntist hann mömmu
Elísabetu frá Þórustöðum í Bitru-
firði á Ströndum. Og var hann nú
ekkert í miklum metum hjá fólk-
inu í sveitinni fyrst um sinn en
með elju og dugnaði ávann hann
sér mikla virðingu þar fljótlega.
Hann var alla tíð mikill áhuga-
maður um bíla og þegar hann
keypti sinn fyrsta bíl, rússneskan
eðaljeppa, urðu til frægar sögur í
sveitinni af Halla á Rússajeppan-
um og ef ófært var milli staða á
veturna var hringt í pabba og
hann komst allt á jeppanum þeg-
ar enginn treysti sér. Hann átti
síðar marga flotta ameríska bíla
og elskaði alla tíð að fara á rúnt-
inn og keyra um. Árið 1988 fórum
við pabbi og mamma og keyrðum
um öll Bandaríkin í ógleyman-
legri ferð.
Hann var alla tíð mjög áhuga-
samur um landsmálin og pólitík
yfirleitt og fylgdist mjög vel með
fréttum.
Hann og mamma voru alla tíð
mjög háð hvort öðru og yndisleg
saman og ótrúlegt hvað mamma
er búin að vera dugleg að hugsa
um hann í veikindum hans og
raunar alla tíð. Hann hefði aldrei
komist í gegnum þetta án hennar.
Pabbi elskaði að fylgjast með
barnabörnunum og hvað þau
væru að gera og voru þau eins og
allir mjög hænd að honum. Það
var alveg sama um hvað var verið
að ræða, hann var mjög vel heima
í málefnum líðandi stundar svo og
allri sögunni sjálfri.
Hann kom alltaf til dyranna
eins og hann var klæddur, og
sagði alltaf umbúðalaust sínar
skoðanir og þó að hann hafi verið í
Sjálfstæðisflokknum í mörg ár þá
lá hann ekkert á skoðunum sínum
og gagnrýndi það sem þeir voru
að gera og lét þá heyra það.
Hann var alla tíð nýjungagjarn
og þegar tölvurnar komu þá fór
hann strax að prófa þær og nýj-
ustu gemsana þurfti hann nátt-
úrulega að eiga og læra á og oft
fékk ég hringingar þegar hann
var að prófa nýja símann.
Hann var verkstjóri í málning-
arverksmiðju Slippfélagsins
mestan hluta ævinnar og byrjaði
ég ungur að vinna hjá honum þar,
ég fékk engan afslátt þótt ég væri
sonur hans, heldur þvert á móti
ætlaðist hann til meira af mér en
öðrum og hafði hann lag á að
koma kappi í menn og man ég eft-
ir keppni í hver væri fljótastur að
loka dósunum og ýmsu svoleiðis.
Elsku pabbi, takk fyrir allt og nú
er skrýtið að fá ekki hringingu frá
þér á hverjum degi. En við systk-
inin og barnabörnin munum
hugsa um mömmu fyrir þig. Þinn,
Haraldur (Halli).
Núna eru tæp fjögur ár síðan
ég kynntist Halla og hef ég verið
vikulegur gestur hjá þeim Ellu
síðan. Þegar ég kynntist Helgu
Margréti og kom fyrst inn í fjöl-
skylduna þá var hann nú ekki
tilbúinn strax til að samþykkja að
ég væri nógu góður fyrir Helgu
heldur þurfti nokkrar heimsóknir
til. Ég þurfti líka smá tíma til þess
að venjast þessum sérstaka en
stórkostlega karakter sem hafði
miklar skoðanir á öllum hlutum,
æsti sig ef hann þurfti en var þess
á milli svo ljúfur og góður. En
strax eftir fyrstu heimsóknirnar
vorum ég og þau hjónin orðnir
miklir vinir. Við Halli ræddum
saman um heima og geima og
skemmtilegast fannst Halla að
spjalla um fótboltann. Þar héld-
um við með sama liðinu, Arsenal,
og hringdi Halli oft í mig fyrir
leiki til að athuga hvernig leikur-
inn legðist í mig eða þá eftir leiki
til að heyra hvernig mér fannst
okkar menn spila. Einnig deildum
við sameiginlegum áhuga á bíó-
myndum og er mér mjög minn-
isstætt eitt kvöldið þegar Helga
var að læra fyrir próf. Þá ákvað
ég að skreppa til Halla og Ellu í
heimsókn. Þegar ég kom svo aft-
ur heim var Helga ennþá að læra
og sá ég fram á að þetta kvöld
yrði nú ekki skemmtilegt. Þá
ákvað ég að hringja í Halla og
spurði hann hvort hann væri nú
ekki bara til í að horfa með mér á
eina mynd. Hann hélt það nú og
sátum við þrjú og horfðum á
mynd fram á nótt. Einnig vorum
við Helga dugleg að sækja fyrir
hann myndir og setja á flakkar-
ann hans og fannst honum það al-
veg frábært.
Halla fannst einnig mjög mik-
ilvægt að vera í sambandi við nýj-
ustu tækni, átti flotta apple-tölvu,
iPhone, facebook-aðgang og allt
sem fólk sækir í nú til dags.
Tæknin átti þó til að stríða honum
og voru ófáar heimsóknirnar sem
snérust um það að laga fyrir hann
tölvupóstinn, hreinsa vírusa af fa-
cebook eða reyna að muna með
honum eitt af þeim fjölmörgu lyk-
ilorðum sem hann var með út um
allt internet. Yfirleitt fann maður
lykilorðið á endanum og var ég
búinn að leggja fjölmörg þeirra á
minnið til þess að vera tilbúinn að
bjarga málunum.
Mikið mun ég sakna þess að fá
ekki símtöl frá Halla vini mínum,
að geta ekki skroppið til hans í
Yrsufellið í spjall eða horft með
honum á Arsenal-leiki. Honum
mun ég aldrei gleyma. Innilegar
samúðarkveðjur til elsku Ellu og
allrar fjölskyldunnar. Hvíldu í
friði, elsku vinur.
Meinabætur margar
minningarnar geyma.
Til eru ljós, sem lýsa
langt inn í æðri heima.
Hvíld er hverjum heitin
hvað sem yfir dynur,
Guð og góðir englar
gæti þín, elsku vinur.
(Davíð Stefánsson)
Þinn vinur,
Bjarki Tómasson.
Kallið er komið, það er svo sárt
að kveðja. Í dag er borinn til
moldar mikill meistari, sem ég
var svo heppin að eiga sem afa.
Afi minn var engum líkur, húm-
orinn ávallt til staðar og alltaf gat
maður rætt við hann hin ýmsu
málefni, allt milli himins og jarð-
ar. Hann var mikill tæknisinni og
fylgdist mikið með nýjustu þróun
á tölvum og farsímum, oftar en
ekki varð hann að kaupa það allra
nýjasta, svona til að vera með, og
ekki lengi að læra á græjurnar.
Mér eru minnisstæð sumrin sem
við Lára fengum að vera hjá afa
og ömmu í Breiðholtinu. Hann
hafði gaman af því að stríða okkur
barnabörnunum. Sem dæmi þá
fórum við ísrúnt niður Laugaveg-
inn um miðjan júní og hann setti
jólalög á og hækkaði og skrúfaði
niður rúðurnar, þá var mikið
hlegið. Þetta voru yndislegir
tímar og alltaf var gaman að vera
í návist hans. Þar sem ég bý á Ísa-
firði gat ég ekki hitt afa og ömmu
eins oft og ég hefði viljað, en það
var alltaf gaman að tala við hann í
síma og á facebook. Hann var
duglegur að skrifa þar inn, sögur
af æsku sinni, pólitík og fréttir.
Sofðu vel, elsku afi, veit að þér
líður vel með fólkinu þínu sem
farið er í sumarlandið,
Ólafía Sif Magnúsdóttir.
Í dag kveð ég ástkæran afa
minn. Það er afskaplega erfitt að
meðtaka það að nú sé hann far-
inn. Hann var svo sterkur og
fannst manni hann geta komist í
gegnum allt. Hann hafði svo oft
sýnt það hversu hugrakkur og
hversu mikill baráttumaður hann
var. Því var svo erfitt að sjá að
baráttu hans fyrir lífinu væri að
ljúka og að hann hefði tapað stríð-
inu við veikindi sín.
Nú er svo erfitt að gráta ekki
þegar maður horfir á auðan stól
hans í Yrsufellinu. En þegar mað-
ur horfir á stólinn rifjast upp
endalausar minningar um afa en
hann var einstakur maður og
stórkostlegur karakter. Þegar ég
bjó í sömu húsalengju og þau
amma trítlaði maður oft yfir strax
á morgnana og voru þá oft Glæst-
ar í sjónvarpinu. Enn þann dag í
dag laumast ég stundum til að
horfa á þættina og alltaf var gam-
an að ræða við afa um hvaða vit-
leysu karakterarnir væru að
koma sér í núna en hann hafði
miklar skoðanir á því eins og öllu
öðru. Í mörg ár hafði svo afi það
fyrir sið að fara í göngutúr á
hverjum morgni. Við Lára fórum
oft með honum og ef maður var
ekki nógu duglegur að vakna þá
tók afi í lappirnar á manni og dró
mann út úr rúminu. Svo var ferð-
inni oft heitið í Kringluna þar sem
við gengum hring eftir hring áður
en búðirnar opnuðu. Þá söng afi
hástöfum og sparkaði í rassinn á
okkur þess á milli. Stundum
starði fólk á okkur en afa var al-
veg sama. Heima hjá afa og
ömmu var svo nóg að gera og oft
setið tímunum saman á teppinu
fyrir framan stólana þeirra ömmu
og byggðar spilaborgir. Sérlega
gaman þótti afa þegar við gerðum
leikrit út í garði. Hann sat í stóln-
um sínum og horfði á okkur gegn-
um gluggann þar sem við bjugg-
um til heilu sögurnar. Á
unglingsárunum ráku svo vinir
mínir upp stór augu þegar maður
spjallaði við afa á msn eða sáu
hann á facebook. En afi fylgdi
tækninni og að mínu mati var
hann skemmtilegasti maðurinn á
internetinu.
Þegar ég varð svo eldri fór
maður að hafa mikinn áhuga á því
hvað afi hafði að segja. Hann var
svo ótrúlega klár og fylgdist vel
með öllu sem var að gerast. Það
var svo gaman að ræða við hann
um daginn og veginn og hann
hafði svör við öllum lífsins spurn-
ingum. Ég gat rætt við hann um
allt, hvort sem það var læknis-
fræði, pólítík, mál utan úr heimi
eða um æsku hans og liðna tíma.
Það eru forréttindi að hafa fengið
að læra svo mikið af þessu mikla
stórmenni sem afi var og mun ég
fara með það sem hann kenndi
mér út í lífið. Börnum mínum
verður sko kennt það sem afi
kenndi mér. Og mun ég ávallt
enda bænastund áður en farið er
að sofa með orðum afa: Nú erum
við Guðs börn.
Elsku afi minn, þú átt svo stór-
an part í hjarta mínu. Mér þykir
endalaust vænt um þig og ég er
svo ánægð með að hafa verið hjá
þér síðustu nóttina og getað
þakkað þér fyrir allt. Það var svo
gott að geta haldið í hönd þína og
sagt þér að það væri ekkert að
óttast. Ég mun aldrei gleyma þér
og mun ég halda minningu þinni á
lofti um aldur og ævi. Hún er svo
afskaplega dýrmæt og verður vel
varðveitt í hjarta mínu. Hvíldu í
friði, elsku afi minn. Þín er sárt
saknað. Þín dótturdóttir,
Helga Margrét.
Elsku afi minn. Nú ertu búinn
að kveðja okkur og hjarta mitt er
fullt af söknuði. Ég er svo þakklát
fyrir að hafa komið og náð í tíma
áður en þú kvaddir okkur í faðmi
fjölskyldunnar.
Ég er svo þakklát fyrir að hafa
alist upp nálægt ykkur ömmu, í
sama raðhúsi, og fengið að um-
gangast ykkur daglega. Þegar ég
var yngri horfðum við mikið sam-
an á bíómyndir og þú áttir mikið
safn af myndbandsspólum. Svo
voru það allir ísbíltúrarnir sem
við fórum í og alltaf var komið við
niðri við höfn og skipin skoðuð.
Afi hafði mjög gaman af því að
ferðast um Bandaríkin og fór í
margar ferðir þangað og voru það
alltaf mjög spennandi gjafir sem
þið færðuð okkur frá útlöndum.
Mér þótti svo vænt um það þegar
þið amma komuð að heimsækja
okkur til Tulsa þegar Davíð var í
námi.
Elsku afi minn, þín verður sárt
saknað, Guð geymi þig.
Umönnun og hlýju þú færð
og veit ég að ánægður þú ert.
Ég kvaddi þig í hinsta sinn
Ég kveð þig nú í hinsta sinn.
Blessun drottins munt þú fá
og fá að standa honum nær.
Annan stað þú ferð nú á
sem ávallt verður þér kær.
Ég kvaddi þig í hinsta sinn
Ég kveð þig nú í hinsta sinn.
Við munum hitta þig á ný
áður en langt um líður.
Sú stund verður ánægjuleg og hlý
og eftir henni sérhvert okkar bíður.
Við kveðjum þig í hinsta sinn
Við kvöddum þig í hinsta sinn.
(Þursi)
Þín dótturdóttir,
Linda.
Síðustu vikur hafa verið erfiðar
þar sem þú, elsku afi minn, varst
að berjast við veikindi þín. Jafn-
vel þó að ég hafi haft grun um
hvert stefndi þá var það svo erfitt
að þurfa að sjá þig játa þig sigr-
aðan. Þú sem alltaf hefur verið
svo sterkur, þrjóskur og þver og
margsinnis sýnt það að þú gæfir
þig ekki svo glatt. Ég naut þeirra
forréttinda að alast upp í sömu
raðhúsalengju og þið amma. Vor-
um við systkinin ansi mikið hjá
ykkur ömmu enda stutt að hlaupa
til ykkar. Þær stundir voru ynd-
islegar og margar góðar minning-
ar sem hægt er að hlæja að, því að
þú varst með frábæran húmor og
skemmtilegar uppákomur, sem
við getum yljað okkur við í dag og
hlegið að því sem við eigum sam-
an. Þú veist hvað ég meina. Ég
steig mín fyrstu spor á vinnu-
markaðnum hjá þér, afi minn, í
málningarverksmiðjunni og þar
lærði ég að í vinnu stendur maður
sig vel og mætir á réttum tíma.
Þú gafst ekkert eftir og ég fékk
engin sérstök fríðindi jafnvel þótt
ég væri afastelpan þín. Þú varst
mættur 7.10 á hverjum morgni til
að taka mig með þér í vinnuna. Þú
varst alla tíð mjög pólitískur og
elskaðir að starfa og fá að koma
að sem flestu er tengdist því. Það
var mér svo dýrmætt að fá að
starfa með þér í stjórn Sjálfstæð-
isfélaganna í Hóla og Fella en það
var fyrir þitt tilstilli að ég skellti
mér í það. Já afi, það er sko margt
sem þú hefur hvatt mig til þess að
gera og ég á þér það að þakka
hvað ég hef verið dugleg í fé-
lagsstörfum almennt. Þar varst
þú mín fyrirmynd. Það var líka
yndislegt hvað þú hafðir mikinn
áhuga á fótbolta, þín lið voru
Leeds, Arsenal og Fram og ekki
má gleyma Leikni, sem var í þínu
hverfi, og hafðir þú gaman af að
tala um það við mig og mína. Þær
voru dýrmætar stundirnar sem
við áttum með þér í Vesturberg-
inu að horfa á boltann. Mín börn
minnast langafa síns með því að
segja: hann var algjör snillingur
hann afi. Já afi minn, þú varst það
og það var ekki til það málefni
sem ekki var hægt að ræða um við
þig, þú varst inni í öllu, það skipti
engu máli hvort það voru börn
eða þeir sem eldri voru, alltaf
hægt að spjalla við þig. Börnin
mín þau dýrkuðu þig og dáðu og
geta endalaust sagt eitthvað
skemmtilegt um afa. En nú er
komið að kveðjustund og mikið
rosalega verður erfitt að geta
ekki komið til þín og spjallað því
þú varst mér svo góður vinur og
það var svo gott að létta á sér ef
ég þurfti þess því skilningsríkari
mann var erfitt að finna. Ég þarf
að venjast því að hafa þig ekki í
næsta húsi. Elsku afi minn, við
munum gæta ömmu vel og einnig
Haraldur
Haraldsson
HINSTA KVEÐJA
Elsku besti afi minn og
vinur. Takk fyrir öll árin
okkar saman og minning-
arnar. Megi Guð varðveita
þig og leyfa þér að hvíla í
friði. Þú lifir í hjarta mínu
að eilífu.
Elska þig endalaust,
besti vinur minn og engill.
Og síðan hittumst við aftur
á miðri leið.
Við eigum heiminn
og allt sem í honum er.
Ef ég ætti þrjár óskir, þá ég ósk-
aði mér
að ég gæti flogið, flogið til þín
yfir fjöll, yfir höf til þín.
(Helgi Björnsson)
Þín vinkona og afabarn,
Brynja Ásta Magnúsdóttir.
Ó, Jesús bróðir besti
og barnavinur mesti,
æ breið þú blessun þína
á barnæskuna mína.
(Páll Jónsson)
Elsku Halli frændi. Það
var gott að koma í heim-
sókn til ykkar Ellu. Ég
sakna þín. Guð geymi þig.
Þinn litli frændi,
Ingvar Óli (Búddi).