Þjóðmál - 01.09.2013, Qupperneq 36

Þjóðmál haust 2013 35
anna Loftleiðum lendingarréttindi í New
York og Chicago . Leyfið var í fyrstunni
ein ung is bundið við Skymastervél og mátti
hún fljúga allt að sex ferðum á mánuði
vestur um haf . Um tíma stóð á yfir lýs ingu
frá ríkisstjórn Íslands um að það væri vilji
hennar að Loftleiðir fengju þetta leyfi . Í
ævisögu Alfreðs Elíassonar segir svo:
Að fengnu áliti Agnars Kofoed­Hansens, for­
manns Flugráðs, var . . . [slík yfirlýsing gefin
út] og Loft leiðir fengu leyfið . Það var almenn­
ur skiln ingur manna í þennan tíma, að forysta
Flugfélags Íslands hefði ekki áhuga á að
sækjast eftir rétt indum til Banda ríkja flugs og
þess vegna lagðist Agnar á sveif með okkur .
En það var líka skiln ingur flestra að hvorugt
íslenska flug félagið mundi hafa bolmagn til
þess næstu árin að hefja Bandaríkjaflug . Þess
vegna munu Flug félagsmenn hafa orðið æfir af
reiði, þegar þeir fréttu að „strák arnir“, eins og
þeir kölluðu okkur, voru komnir með leyfið
uppá vasann, — en tveir helstu forsvarsmenn
Flugfélagsins, báðir Flugráðsmenn, munu
hafa verið veður tepptir austur á Egilsstöðum,
þegar stjórn völd samþykktu að mæla með
Loft leiðum til Bandaríkjaflugsins!
Íendaðan ágúst 1948 fór Geysir í fyrstu áætlunarferðina vestur um haf, full­
skipaður farþegum . Þetta var fyrsta íslenska
póstflugið til Bandaríkjanna . Koma Geysis
vakti allmikla athygli í New York . Þar var þá
hitabylgja, hitinn var um 40 stig í forsælu
og fannst bandarískum fréttamönnum það
skemmtilegt frásagnarefni að fólk af Íslandi
væri komið í hitabylgjuna . Sagt var frá
komu Geysis til New York í öllum helstu
fjölmiðlum og tekin viðtöl við farþegana .
Sigurður Magnússon blaðafulltrúi Loft­
leiða skrifaði alllanga frásögn um þessa
flugferð Geysis og birtist hún síðar í bók
hans, Vegur var yfir . Þar komst hann meðal
annars svo að orði:
Klukkan er rúmlega 9 að kvöldi 25 . ágúst
1948 .
Ég sit í aftasta sæti, stjórnborðsmegin í ís­
lenzku Skymasterflugvélinni Geysi, en hún
er nú á einum brautarenda Reykjavíkur flug­
vallarins, búin til ferðar vestur um haf .
Nú þyngja hreyflarnir átökin . Við rennum
af stað eftir flugbrautinni . Við fljúgum . Nú er
klukkan 10 mínútur gengin í 10 .
Fyrsta íslenzka áætlunarflugið til Ameríku
er hafið .
Fyrsta alíslenzka áhöfnin flýgur nú milli­
landaflugvél vestur yfir haf . . .
Einhvern tíma verður þetta talinn merkis­
dagur í sögu íslenzkra samgöngumála . Þess
vegna vil ég varðveita minningu hans . . .
Við stýrið fremst, bakborðsmegin, situr
flug stjórinn, Alfreð Elíasson . Hann hefur
fal ið sjálfvirku stýritækjunum stjórnina, en
fylgist þó vandlega með öllum þeim marg­
brotnu mælitækjum, sem gefa til kynna hæð
okkar, hraða og stefnu . Þær eru nú orðnar
rúm lega 100 ferðirnar, sem Alfreð er búinn
að fljúga yfir Atlantshafið, svo að hann er
hér á gamalkunnum slóðum . Við hitt stýrið,
stjórnborðsmegin, situr Kristinn Olsen, og er
hann aðstoðarflugmaður í þessari för . Hinar
breiðu herðar hans og örugg tök valda því,
að mér þykir sem hann myndi ekki síður
sóma sér á stjórnpalli hafskips en við stýri
flug vélar . Enginn Íslendingur hefur verið
jafn lengi á flugi og hann, rúmlega 4 þúsund
klukku stundir . Nú tekur hann lífinu létt,
A lantshafsflug Loftleiða byggðist á loft ferðasamningi Íslands
og Banda ríkj anna frá 1945 . . . Það
er dálítið kaldhæðnislegt að hugsa
til þess að íslensk flugmálayfirvöld
skyldu á sínum tíma amast við
þessum loftferðasamningi og krefjast
þess að honum yrði sagt upp .