Þjóðmál - 01.09.2013, Side 95

94 Þjóðmál haust 2013
að í landinu séu „sérhagsmunaöfl“ sem
hafi undirtökin á bakvið tjöldin í krafti
fjármagns eða aðstöðu sem sögð er fengin
vegna spilltra, ógagnsærra stjórnarhátta eða
einkavinavæðingar .
Þegar bókin Ísland ehf. er lesin koma
í hugann frönsku orðin plus ça change,
plus c’est la même chose — því meira sem
hlutirnir breytast þeim mun meira eru þeir
eins og áður . Á árunum sem liðin eru frá
sögulegum ákvörðunum haustsins 2008
hefur í raun ekki orðið nein meginbreyting,
hvorki á fjármálakerfinu né skipan mála í
viðskiptalífinu . Vissulega hefur eignarhaldið
eitthvað breyst en kerfið er hið sama og
fyrirtækin eru áfram í sama farinu og með
sömu tök á atvinnulífinu . Milljörðum hefur
verið raðað upp á nýtt af mönnum sem líta
á þá eins og lego­kubba . Stjórnvöld hafa
leynt og ljóst verið með puttana í þeirri
uppstokkun . Stjórnmálamenn sem segjast
andstæðingar „sérhagsmunaafla“ hafa staðið
að eignatilfærslum í skjóli hafta og meiri
leyndar um sviptingar á fjármálamörkuðum
en var fyrir hrun .
Ber að þakka að blaðamenn sem hafa fylgst
náið með þróun fjármálalífisins undanfarin
stöðnunarár í stjórnartíð Jóhönnu og
Steingríms J . skuli taka sér fyrir hendur að
draga saman heildarmyndina eins og hún
blasir við þeim eftir rúmlega fjögurra ára
stjórn vinstri flokka sem hlutu hörmulega
útreið í þingkosningum 27 . apríl 2013 .
Hið undarlega er að þeir félagar, Magnús
og Þórður Snær, skuli ekki hafa gefið sér
tíma til að leggja skipulegt mat á hlutina
í ljósi þekkingar sinnar og auðvelda með
greiningu lesandanum að skilja á milli
aukaatriða og aðalatriða . Átta sig í raun á því
í hverju hin „ískyggilega atburðarás“ felst .
Helst má draga þá ályktun að kenningin um
hana sé reist á að ekkert hafi í raun breyst,
persónur og leikendur séu hinir sömu og
áður og leikritið í stórum dráttum hið sama
eftir að skattgreiðendur tóku á sig skellinn
af því að fyrri sýningin féll .
Skiljanlegt er að blaðamenn sem í erli
dagsins eiga mikið undir samskiptum við
heimildarmenn og margvíslega tengiliði í
fjármálaheiminum gæti þess í fréttaskrifum
að halda aðeins staðreyndum og réttum
tölum að lesendum sínum . Hins vegar
hljóta menn að vænta þess að menn með
slíka sérþekkingu og yfirsýn miðli meiru
til lesanda bókar en hann getur vænst af
lestri vandaðrar blaðagreinar . Í bókinni
Ísland ehf. vantar þetta mat, skoðunina á
hvað felst í einstökum viðskiptagjörningum
og hvaða áhrif þeir hafa í raun . Að þessu
leyti ber bókin þess merki að höfundar hafi
viljað hespa verkið af til að geta snúið sér að
öðru . Þeir gáfu sér meira að segja ekki tíma
til að gera nafnaskrá sem hefði stóraukið
notagildi bókarinnar sem handbókar .
Í bókinni er lýst kerfi þar sem enginn þorir
eða vill taka djarfar ákvarðanir og leitast er við
Þ Þegar bókin Ísland ehf. er lesin koma í hugann frönsku orðin
plus ça change, plus c’est la même
chose — því meira sem hlutirnir
breytast þeim mun meira eru þeir
eins og áður . Á árunum sem liðin
eru frá sögulegum ákvörðunum
haustsins 2008 hefur í raun ekki
orðið nein meginbreyting, hvorki
á fjármálakerfinu né skipan mála
í viðskiptalífinu . Vissulega hefur
eignarhaldið eitthvað breyst en
kerfið er hið sama og fyrirtækin eru
áfram í sama farinu og með sömu
tök á atvinnulífinu . . .