Félagsbréf - 01.12.1960, Qupperneq 46
ÆVAR R. KVARAN:
LEIKLISTARMÁL
"F^jóðleikhúsið fagnaði 10 ára afmæli sínu á iþessu ári. íslenzkt atvinnu-
leikhús er því enn í frumbernsku. Við íslendingar erum yfirleitt mjög
dómharðir um allt, sem stendur í sambandi við „hið opinbera“; er það
e.t.v. að einhverju leyti leifar frá dögum embættishroka og kúgunar fyrri
alda. Þjóðleikhúsið hefur ekki farið varhluta af harðri gagnrýni fremur en
aðrar opinberar stofnanir, og skal því ekki neitað, að stundum hefur hún
verið á nokkrum rökum reist; en hins vegar hefur hún iðulega verið nei-
kvæðari en ástæða er til, þegar þess er gætt, að við erum hér að feta okkur
inn á nýtt svið menningar, sem með öðrum þjóðum á sér langa sögu og
merkilega hefð. — Við skulum fyrst athuga lauslega, hvernig listrænu starfs-
liði leikhússins er háttað.
Þjóðleikhúsið hefur að jafnaði á að skipa um 20 leikurum, sem það getur
gripið til, þegar þurfa þykir.
f þennan hóp bætast svo stundum leikarar utan leikhússins, sem sér-
staklega er samið við til að leika tiltekið hlutverk í ákveðnu leikriti. í
óperum, óperettum og öðrum söngleikjum koma svo einnig til skjalanna
hljómsveitarstjórar og söngvarar, sérstaklega ráðnir, svo og aukaleikarar
í mannmörgum leiksýningum. Tveir leiktjaldamálarar starfa við leikhúsið,
og er annar þeirra fastráðinn starfsmaður. Við leikstjóra er samið hverju
sinni um leikstjórn ákveðinna verka. Stundum eru til þess ráðnir menn frá
öðrum löndum. Þannig er t.d. áætlað, að fjórir útlendir leikstjórar starfi
við Þjóðleikhúsið á þessu starfsári. Forstöðumaður balletskólans starfar
jafnframt að danssýningaatriðum í leiksýningum, þegar á þarf að halda.
Þetta er þá listrænt starfslið Þjóðleikhússins. Með þessum starfskröftum
sýnir leikhúsið 10—12 leiki á hverju starfsári.
Með opnun Þjóðleikhússins fengu íslenzkir leikhúsmenn í fyrsta skiph
tækifæri til þess að helga sig list sinni að fullu sem atvinnumenn. Það