Félagsbréf - 01.12.1960, Qupperneq 79

félagsbréf
77
Stutt saga með löngu nafni
Halldór Stefánsson:
Sagan af manninum
sem steig ofan á höndina
á sér.
Heimskringla, Reykjavík 1960.
188. bls.
Rithöfundurinn Halldór Stefánsson er
kunnur fyrir fyrri bækur sínar, söfn
smásagna og smáleikrita. Margar þessar
sögur hafa vakið verðskuldaða athygli,
einkum fyrir stíl og ýmiss konar nýstár-
lega uppáfinningasemi höfundar. Má í
t>ví sambandi til dæmis minnast sögunn-
ar Innan sviga, sem að formi og efnis-
meðferð kom manni skemmtilega á óvart.
Þetta var löng smásaga, og er mér það
vel minnisstætt hve mér þótti hún skemmti-
leg aflestrar og hversu vel hún hélt huga
manns við efnið.
I þetta sinn kemur frá þessum höfundi
skáldverk, sem ekki getur talizt skáldsaga
i venjulegum skilningi, heldur önnur
stutta smásagan til, og henni hefur hann
valið hið furðulega heiti Sagan af mann-
inum sem steig ofan á höndina á sér, ng
þykir víst mörgum nóg um nafngiftina.
Saga þessi skiptist í tólf stutta kafla.
Gerist hún að mestu í litlu sjávarþorpi
uti á landi og hér í Reykjavík, og segir
frá ungum sjómanni, Helga Jóni, er verð-
ur fyrir því einstaka óláni að stíga ofan á
höndina á sér og slasa sig þannig, að hann
verður frá sjómennsku um nokkurt skeið.
Lækninum og fleirum leikur hugur á ttð
vita nánari atvik að slysinu, og þannig
mun einnig mörgurn lesandanum farið.
En Iíelgi Jón er ákveðinn í því að láta
þeim ekki verða kápan úr því klæðinu,
finnst þetta alveg óþörf hnýsni f einka-
mál sín og það sýnist höfundinum einnig,
þvi að aldrei fær neinn frekar um þetta
að vita, hversu oft og mjög sem hann læt-
ur að þessu liggja, og raunar ræður þetta
atvik að nokkru leyti örlögum hans í sög-
unni.
Fyrir slysni sína komst Helgi Jón ekki
á sjóinn og ráfar því í hálfgerðu eirðar-
leysi um þorpið og verður fyrir aðkasti
gárunga. Hann er viðkvæmur og dulur í
lund og tekur þetta nærri sér, en ekki
lætur hann undan þeim, sem vilja vita
nánari atvik að slysinu. Honum verður
gengið inn til ekkjunnar Guðnýjar, sem
er ein með fimm börn í kotinu. Þar er
honum tekið vel, boðið upp á kaffi og
almennilegt viðmót, sem honum þykir
gott í einstæðingsskapnum. Þetta artar
sig síðan þannig, að hann fer að sænga
hjá ekkjunni, og auðvitað endar það á
þann veg, að hún verður barnshafandi,
en elztu dóttur ekkjunnar, Siggu, sem
langar að fara suður til að læra dans,
líkar þessi samdráttur þeirra stórilla, því
að hún fellir ástarhug til Helga Jóns, og
ekki er laust við', að hann hafi gefið
henni auga.
Þegar Helgi Jón hefur náð sér það vel
i hendinni, að hann getur farið að vinna,
ákveður hann að fara suður. Þar kemst
liann bráðlega í vinnu á Keflavíkurflug-
velli, og jafnframt lendir hann í neti
fólks, sem hefur atvinnu af húsaleiguokri,
húsabraski, smyglverzlun og ýmislegum
öðrum ólöglegum og skuggalegum við-
skiptum. Þetta er flest hið mesta illþýði,
sem notar Helga Jón eins og hvem annan