Félagsbréf - 01.03.1961, Side 35
„Já vofan þekkist og viðbúnað hefur hún enn“
Nokkur orS til nytsamra sakleysingja í tilefni af
sextugsafmœli Tómasar skálds Guðmundssonar
frá Guðmundi Gíslasyni Hagalín
1.
Jþað er síður en svo, að ég þurfi að stilla hugsanir mínar og tilfinningar
inn á bylgjulengd neinnar afmælishrifni til að bera lof á manninn
og skáldið Tómas Guðmundsson og flytja honum þakkir og heillaóskir.
Ég hef dáð prúðmennsku hans og drengskap aljt frá fyrstu kynnum okkar
og þá ekki síður fyndni hans og sérstætt og notalegt viðmót í jafnt léttum
sem alvarlegum samræðum. Og sjaldan mun maður hafa verið hrifnari og
glaðari að loknum lestri bókar en ég var, þegar ég hafði lesið FljótiS helga.
Ég hafði dáð Tómas sem það íslenzkt skáld, er hefði ef til vill jafnbezt
tekizt að sameina rökvísi, skerpta af langri athugun og djúptækri þekk-
ingu, og undurnæma og þjálfaða fegurðarskynjun til algerrar samhæfingar
formi og efni. Ég hafði sannfærzt um, að honum léti jafn vel hin einfalda
og hin margslungna tjáning, hin skarprökvísa sem hin djúpdulúðga, og
ég hafði séð hann bregða á ráð töframanna og fjölleikameistara, vitandi
það, að á mörkum hins mögulega og ómögulega í hugsun og tjáningu,
verður aðeins hið órökræna rökrænt. Og mér til mikillar ánægju hafði
ég sannfærzt um, að Tómas Guðmundsson gat túlkað veruleika breyttra
tíma og aðstæðna, án þess að víkja af vegi fornra íslenzkra menningar-
erfða um notkun ljóðstafa. En í Fljótinu helga var hann, auk alls þessa,
þangað kominn, sem mér hafði fundizt, að einmitt honum hæri, flestum
öðrum fremur, heilög skylda til vöku og varðgæzlu, honum, hinum mikla
unnanda fegurðar og gróanda, sem virtist með hverju vori endurfæðast
til dýpri og lotningarfyllri tilbeiðslu á undri lífs og sköpunar. Og þarna
stóð hann og mælti, og gustur válegra veðra lék um hann:'