Félagsbréf - 01.03.1961, Síða 40

Félagsbréf - 01.03.1961, Síða 40
30 FÉLAGSBRÉF þótt undarlegt megi virðast, tilfinningu tugmilljóna fyrir mannúð og mann- helgi. Það var sem heimurinn hefði færzt aftur á bak og þokazt inn í skugga liðinna ógnaralda. Því var það, að fegurðin varð að víkja úr há- sæti á vettvangi lista og bókmennta, og mörgum hinum hjartaheitustu og viðkvæmustu hugsjóna- og listamönnum varð vandleitað fróunar og örvunar til nýrrar sóknar. Fjölda slíkra manna varð það fyrir að vænta góðs af hinni blóðugu rússnesku byltingu. Enn einu sinni kom það upp á í verald- arsögunni, að grimmd, harðstjórn og ófrelsi var afsakað með hinni örlög- þrungnu setningu, sem mundi eitt hið bitrasta vopn myrkrahöfðingjans: oð tilgangurinn helgi tœkin. Sjálfir játendur friðar, réttlætis og bræðralags töldu sér trú um, að innan skamms viki eymd og hungur, ofbeldi, rétt- leysi og harðstjórn í hinum víðáttumiklu og mannmörgu Ráðstjórnarríkjum fyrir öllu því, sem fegurst hafði verið hugsað og dreymt: Þar risi upp blómlegt ríki allsnægta, réttlætis, jafnaðar, mannhelgi og alhliða menn- ingar, eins konar jarðnesk uppfylling paradísardrauma mannkynsins —■ halelúja! Þróun mála í hinum vestræna heimi var og ekki glæsileg. í Þýzkalandi stundi hin dugmikla þjóð undir oki ofurhárra stríðsskaðabóta og sá engar horfur á því, að okinu mundi af henni létt. Þar þróaðist því annars vegar kommúnismi, hins vegar nazismi, og þaðan bárust sýklar beggja þessara öfgastefna víðs vegar um lönd. Á Ítalíu ríkti, þrátt fyrir svokallaðan sigur í styrjöldinni, stjórnmálalegt, fjárhagslegt og atvinnulegt öngþveiti, og þar blómgaðist fasismi og kommúnismi hlið við hlið, en eftir fá ár náði fasisminn þar öllum tökum. í Frakklandi, Bretlandi og Bandaríkjun- um voru við völd úrræðalitlir og lítilsigldir meðalmenn, sem létu að mestu reka á reiðanum, unz svo var komið, að fjárhags- og atvinnukreppa skall yfir Vesturlönd, þar sem var blómi hinnar húmanistísku veraldar. Kreppan gaf kommúnistum og nazistum byr í seglin. í Þýzkalandi og fleiri lönduin Evrópu varð nazisminn ofan á — og um leið fékk hinn alþjóðlegi komrn- únismi í hendur hræðu, sem hann notaði óspart sér til framdráttar, og áróðrinum var stjórnað frá Moskvu, sem varð nú í margra augum hið eina hugsanlega vígi gegn ægisókn brúnstakkaðra stormsveita hins vestræna einræðis. Hér á íslandi olli styrjöldin ekki jafnmikilli röskun og víða annars staðar, en hún stöðvaði þó hina farsælu þróun atvinnulífsins. Að henni lokinni ríkti hér ekki annað eins örvæni og víðast á Vesturlöndum, en

x

Félagsbréf

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Félagsbréf
https://timarit.is/publication/1060

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.