Félagsbréf - 01.03.1961, Blaðsíða 52
42
FÉLAGSBRÉF
Hvers vegna fylkir hann þá um sig, þessi menningarlegi fulllrúi hins
sannkommúnistíska valds, atómskáldum og jafnvel fagurkerum?
Hverjum skyldi hann ella um sig flykkja? Hvar eru sósíalrealistarnir
íslenzku, sem hann hefur alið upp, — sem hin volduga bókmenntahreyf-
ing hefur lyft á stall áður óþekktrar skáldskaparsnilli, skáld, sem lýet
hafi veruleikanum á sannan og hlutlausan hátt? Það mundi frekar þunn
fylking. Svo er þá skárra að1 veifa röngu tré en „öngu“!
En þau skáld, sem nú fylkja sér undir merki Hamars og Sigfiar eða
dingla aftan í merkisberunum á portfundum og Suðurnesjarölti, þrátt fyrir
afhjúpanirnar eftir dauða Stalíns, þrátt fyrir harmsögu Ungverjalands,
þrátt fyrir Pasternak-hneykslið og hin hörmulegu eftirmál þess, þau skyldu
hafa séð, hvar þeim hefði verið skipað á bekk, ef kommúnistum hefði lánazt
að rjúfa á landhelgismálinu tengsl fslands við hinn vestræna heim, verzlun
okkar síðan verið flutt svo að segja öll austur fyrir járntjald og þar
tekin stórlán — og því næst farið að einmitt eins og í Tékkóslóvakíu, skipt
um menn á stólunum í stjórnarráðinu — og kosið á þing eftir eins konar
Dagsbrúnar-kjörskrá!
Og þau skyldu sjá, hvert yrði hlutskipti slíkra skálda, atómskálda og
fagurkera, yngri og eldri, — að ógleymdum abstraktmálurunum — ef
sú sókn, sú sókn til austurs, sú sókn í áttina til hinnar kommúnfetísku
dýrðar, sem þegar er hafin í hervarnamálinu, leiddi til þess, sem land-
helgismálið átti að leiða til, þau skyldu sjá, hvort þeirra vegur yrði meiri
í hinu íslenzka ráðstjórnarríki en vegur þeirra skálda og listamanna hefur
orðið í Ráðstjórnarríkjunum og í öðrum járntjaldslöndum, sem hafa ekki
viljað láta list sína þjóna valdhöfunum og fyrirætlunum þeirra! Kommún-
istana, sem trúa á dýrðina, þau skáld og þá listamenn, ef einhver og
einhverjir eru, sem vilja gerast listrænir arðuxar af trú og skoðun, þetta
fólk er um ekkert að saka, það gengur þann veg, sem því er eðli- eð!a
að minnsta kosti örlögbundinn, en hina, sem kallaðir hafa verið nytsamif
sakleysingjar, er erfitt að afsaka, svo gild sem rök veruleikans eru, svo
hátt sem þau hrópa, svo blóðug sem þau eru, svo hátt við loft sem hann
ber, kross píslarvottanna!
8.
Tómas skáld Guðmundsson, — þú segir réttilega, að þótt tvísýna vær)
á því stundum, að vér gætum varizt sjálfum oss og öðrum, „kom íslenzk