Félagsbréf - 01.10.1962, Page 56
52
FÉLAGSBRÉF
lesanda minnilegur úr sögu hans; en
enn sem komið er virðist hann alltof
stopull og valtur í sessi í ljóðunum.
Þeir Guðbergur og Baldur Ragnars-
son eru víst engan veginn „skyldir“
höfundar, en ljóðagerð beggja sýnist
mér verð athygli af skyldum rök-
um: báðir ástunda þeir alvarlega
formleit, og báðir beina þeir viðleitni
sinni út á við, ef svo má taka til orða,
freista þess að búa „hlutlægum“ ytri
viðfangsefnum ljóðform. Guðbergur er
með öllu óháður eldri formhefð, frjáls
af henni einnig í þeim skilningi að
uppreisn gegn hefð er honum sízt aðal-
atriði; hann leitar eigin forms. 1 sam-
bærilegri leit sinni tekur Baldur hins
vegar gjarnan mið af hefðbundnu ljóð-
formi, formvandinn er ekki nákominn
sjálfri list hans eins og Þorsteins frá
Hamri, en hann freistar þess stundum
að fella ljóð sitt í meira eða minna
hefðbundið form, eða sveigja formið
til móts við ljóðið og efla því svo
styrk. Þetta getur tekizt vel (Tengsl,
Áning) en flest eru þessi ljóð á til-
raunastigi enn, ’og hin óbundnu Ijóð
Baldurs virðast að svo komnu einlæg-
ari:
viS höfum gleymt
að hlusta eftir hvísli hjartans
um lúgvært líf moldarinnar
um sæla þögn ljóssins
um hljóðlátan sannleik hinna smáu hluta,
(Við höfum gleymt)
segir í einu ljóði hans; og þetta smá-
gera líf virðist honum hugleikið, til-
finning hans þar einlæg og heil. Hins
ber þó að geta að í þessum ljóðura
a.m.k. virðist Baldri meira í mun að
lýsa yfir ást sinni á þessu lífi en túlka
það sjálft í ljóði; það virðist ekki
óeðlilegt ljóði á tilraunastigi og stend-
ur væntanlega til bóta.
Bók Baldurs, Undir veggjum veðra,
er annars býsna fjölskrúðug og ber
a.m.k. vott góðum vilja til skáldskapar;
hann hefur m.a. lagt rækt við prósa-
ljóðið, fíngerðast ljóðforma, og tekst
þar sumt vel. Takist honum að efla
sér trúverðugt Ijóðmál (eins og stend-
ur virðist allt of margt þar alltof yfir-
borðslegt) má vænta góðs af ljóða-
gerð hans: skáldvilji, skáldmetnaður
er ekki nóg, til þarf að koma fágun,
rækt, agi, auk hinnar góðu gáfu. Og
vinnubrögð Baldurs virðast sem sagt
horfa í rétta átt.
VI.
Jörð úr ægi eftir Matthías Johnnessen
er einhver metnaðarfyllsta skáld-
skapartilraun sem hér hefur verið gerð
um sinn. Og þótt álitamál sé hvort
skáldið hefur erindi sem erfiði hlýtui
lesandi að reyna að meta viðleitm
Matthíasar í heild, kanna hvers hann
freistar, hvað honum tekst raunveru-
lega og hvað ekki, áður en nokkur við-
hlítandi dómur verði lagður á verkið-
Af fyrstu ljóðum Matthíasar, Borgin
hló, birtist berlega að honum lætur
ekki að yrkja í hefðbundnu forrm:
rímið leiddi skáldið þar gjarna út u