Morgunblaðið - 05.12.2015, Blaðsíða 18

18 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 2015
AF VETTVANGI
Sunna Ósk Logadóttir
sunna@mbl.is
Haustsólin er enn hátt á lofti. Vet-
urinn er á næsta leiti en í dag er hlýtt,
20 gráður, og ekki tímabært að hugsa
um snjó og frost. Fyrst þarf að und-
irbúa jólaskemmtunina, leika sér í
fótbolta, æfa tónlistaratriði, föndra og
fá kennslustund í ljósmyndun.
Í lítilli þyrpingu tjalda, á afgirtu
svæði í Bekaa-dalnum í Líbanon, fá
um 150 börn skjól daglega til að leika
sér og fræðast um allt milli himins og
jarðar. Þessi börn hafa þrátt fyrir
ungan aldur lifað tímana tvenna, þó
að þau láti á engu bera í dag heldur
hlaupi brosandi um og skríki af gleði.
Flest þeirra bjuggu áður við öryggi i
heimalandinu, Sýrlandi, en lögðu svo
á flótta undan sprengjuregni og of-
beldi. Þau eru því mörg hver með
varanleg ör á sálinni eftir hryllinginn
sem þau urðu vitni að. Önnur eru
fædd í Líbanon enda þrjú til fimm ár
síðan flestir sýrlensku flóttamenn-
irnir komu til landsins.
En í dag, eins og marga aðra daga,
er það leikur og nám sem á huga
þeirra allan á barnvæna svæðinu sem
UNICEF rekur í samstarfi við líb-
önsku mannúðarsamtökin Beyond
Association (BA).
Undir verndarvæng UNICEF
„Mér finnst gaman að læra allt!“
hrópar Walid, átta ára, uppveðraður
að blaðamanni Morgunblaðsins.
Hann situr ásamt fleiri börnum í
kennslustund inni í tjaldi þar sem
fræðst er m.a. um liti og form en einn-
ig alvarlegri hluti, s.s. ofbeldi. „Þegar
ég er ekki í skólanum fer ég að leika
mér. Skemmtilegast finnst mér að
leika mér með kubba,“ segir Walid
litli.
Hann flúði Sýrland ásamt for-
eldrum sínum og tveimur systkinum
fyrir nokkru. Nú gengur hann í skóla
í Líbanon eftir hádegi en fyrri hluta
dags nýtur hann þess að vera undir
verndarvæng UNICEF. Samtökin
fjármagna rekstur búðanna m.a. með
stuðningi 27.000 íslenskra heimsfor-
eldra. 47 barnvæn svæði lík því sem
Morgunblaðið heimsótti eru rekin
víðsvegar um Líbanon fyrir sýrlensk
börn á flótta. Og þar er gleðin við völd
flestum stundum.
Sýrlensk börn á skólaaldri í Líb-
anon eru um 400 þúsund talsins og nú
býðst um helmingi þeirra að ganga í
almenningsskóla í landinu.
„Hér undirbúum við börnin fyrir
almenningsskólana,“ segir Malak
Dahla, umsjónarmaður barnvæna
svæðisins. „Flest þeirra eru lítið sem
ekkert menntuð. Hér geta þau fræðst
um ýmislegt, svo sem mannréttindi,
menningu sína og siði og lært hefð-
bundnari námsgreinar, s.s. stærð-
fræði og tungumál. En í almennings-
skólunum fá þau svo formlega
viðurkennda menntun.“
Það eru ekki aðeins börnin sem
njóta góðs af barnvænu svæðunum í
Líbanon. Foreldrarnir koma einnig
og fá aðstoð, ekki síst sálræna. Sér-
staklega er unnið með fræðslu og
stuðning vegna heimilisofbeldis, en
slíkt er algeng afleiðing þeirra hrika-
legu aðstæðna sem fólkið kemur úr
og þeirrar óvissu sem við hefur tekið.
Í tjaldi á svæðinu sitja konur og
eru að ræða málin við félagsráðgjafa.
Oft vilja þær aðeins spjalla til að létta
lundina en í dag er alvarlegur tónn í
samræðunum og það er Yalda sem
hefur orðið. „Ég á tvö fötluð börn. Ég
hef farið á milli margra lækna. Ég
þarf að bera son minn á milli staða,
hann getur ekki gengið. Það verður
erfiðara og erfiðara, ég er að eldast,“
segir hún. „Ég bið Guð að hjálpa
mér.“
Sum vandamálin sem upp koma
eru þess eðlis að starfsmenn UNI-
CEF og BA vísa fólkinu áfram til
annarra sérfræðinga, s.s. geðlækna.
„Okkar hlutverk er að tryggja að
börnin séu örugg en einnig að tryggja
að þau eigi í góðum samskiptum við
foreldra sína og samfélagið hér,“ seg-
ir Maria Assi, forseti BA. Hún má þó
varla vera að því að tala við blaða-
mann Morgunblaðsins, því að henni
hópast börn hvert sem hún fer. Allir
kalla hana mömmu. Flóttakonurnar
nefna börnin sín í höfuðið á henni eða
dóttur hennar, Lailu. „Þessi börn
hafa misst allt,“ segir Maria sem hef-
ur sinnt mannúðarstarfi í áratugi.
„Húsin sín, skóla sína, allt. Foreldr-
arnir hafa misst lífsviðurværi sitt.
Allt í einu búa þau í tjaldi. Eina skjól-
ið sem þau hafa er nælondúkur.“
Hringrás ofbeldis
Maria segir að aðstæðurnar skapi
mikla togstreitu og heimilisofbeldi sé
algengt. Það bitnar á börnunum sem
svo lenda í útistöðum við önnur börn,
m.a. þau líbönsku. „Þetta er hringrás
ofbeldis. En við sjáum strax árangur
af jafnvel minnsta inngripi í þennan
vítahring. Þau hafa upplifað svo
hræðilega hluti. Þau hafa þjáðst svo
mikið. Þau hafa ekki gleymt því sem
gerðist í Sýrlandi. Og nú eru þau í
neyð.“
Flóttamennirnir sem komu til Líb-
anons í fyrstu voru þeir sem höfðu
orðið verst úti í upphafi stríðsins.
Húsin þeirra höfðu verið sprengd í
loft upp. Þeir höfðu misst ættingja og
Ljósmyndir/Dar Al Mussawir
Gleði Mikill metnaður er lagður í dansatriði jólasýningarinnar. Stífar æfingar fara fram á sviðinu á barnvæna svæðinu og starfsmaður UNICEF aðstoðar og tekur svo „selfie“ með börnunum.
Með bros á vör en ör á sálinni
 Hálf milljón barna flúði stríðið í Sýrlandi
til Líbanons. Mörg þeirra komu allslaus yfir
landamærin og búa nú við sára fátækt.
 Með hjálp UNICEF fær hópur þessara
barna skjól til að leika sér og fræðast.
Til að njóta þess að vera börn um stund.
 Sú margþætta aðstoð er möguleg
meðal annars vegna stuðnings 27 þúsund
íslenskra heimsforeldra UNICEF.
Hjálp Yalda á tvö mikið fötluð börn.
Hún þarfnast sárlega aðstoðar.
 Sjá síðu 20