Einn Helsingi - 01.03.1946, Qupperneq 25
EINN HELSINGI
23
ef það er gert til að fullnægja og í
nafni hinnar viðurteknu siðferðis-
kenningar og hins mikla guðspjalls
mannzins sona: „að komast áfram
í Iífinu“. — Yfir valkesti kúgaðra,
svikinna og myrtra meðbræðra,
sem þrýtur mátt eða vilja til að
verjast framsókn hinna postullega
boðandi og áframhaldandi herja
þeirra lífsskoðana. — Fordæming-
in, útskúfunin og dauðinn er hlut-
skipti þeirra, sem reyna að svíkjast
undan merkjum þessara skrúðfylk-
inga hinna mörgu „dyggða“, sem
geysa áfram í reglubundinni röð
frá vöggu til grafar: hlýðninnar,
auðmýktarinnar, drottinhollust-
unnar, tilbeiðslunnar, nægjusem-
innar, guðsóttans, sparsenjinnar,
löghlýðninnar, staðfestunnar, ráð-
deildarinnar, fyrirhyggjunnar,
kappgirninnar, skoðanafestunnar,
„prinsippanna“, viljafestunnar,
stjórnseminnar, — endalausar
kapphlaupandi stormsveitir í þess-
um Göringglitrandi dyggðaröðum,
látlaust öskrandi blóðugasta heróp
mannkynssögunnar: „Hjálpaðu þér
sjálfur“. — Og vei þeim, sem
sækja linlega fram í þessari djöful-
óðu lífsbaráttu og sem hryllir við
„dyggðunum". — Vei þeim, sem
dragast aftur úr í þessari æðis-
gengnu helför inn í sýndarheima,
er sefsjúk og sturluð ímyndun
þessara hérvilltu tvífættlinga, hef-
ur skapað sér umhverfis hugtökin:
„auður", „metorð“ og „völd“.
En á meðan þessi alóða fram-
sóknargræðgi einstaklinganna ræð-
ur svo að segja í öllum lífsskoðun-
um, ýmist nakin eða grímuklædd
að baki fagurra kenninga og glæsi-
legra leiktjalda, — á meðan getur
heildin aldrei orðið annað en blind,
aldeyðandi morðvél, — leiksoppur
í höndum óðustu vitfirringanna,
ósvífnustu lygaranna, slungnustu
þjófanna og grimmdarfyllstu morð-
ingjanna.
Og á meðan þróast líka allar
skipulagstilraunir, öll kerfi, og allt
lögmál í öfuga átt, á hversu bjartri
hugsjón sem þær upphaflega hafa
verið reistar, — og hversu fagur
sem hinn minnsti kjarni kann að
vera; — en þær sjálfar geta aldrei
orðið annað en hinar rotnunarfúlu
og dauðmyrkvuðu grafhvelfingar
hugsjónanna og hin ógegnsæja
skorpa kjarnans.
Oumflýjanlega og óviðráðanlega
stefnir öll þróun þeirra út helveg
að mannkynsbölvun og myrkri,
meðan einstaklingarnir, sem
mynda hverja heild, kappkosta
ekki að rækta sinn eiginn þroska,
hver með öðrum og hver í öðrum.
A meðan þeir vilja ekki skilja,
að eini möguleikinn til andlegrar
framþróunar, er að reyna að læra
að þekkja sjálfan sig og sitt innsta
eðli í öðrum einstaklingum og aðra
og annarra eðli í sjálfum sér.
Hver hugsun, hvert orð, hver at-
höfn eins einstaklings á ætíð og
alls staðar sinn samhljóm í öðrum,
ef aðeins væri skipt um skilyrði og
aðstæður einstaklinganna. En á
meðan þeir vilja ekki gera sér það
ljóst, er öll veröld í voða og vís
glötun; — fordæmd af sjálfri sér
og ofurseld þeim hræðilegu sjálfsá-
lögum, að allt hið góða sem henni
gefst, breytist jafnharðan í eitraðar
eggjar er snúast gegn henni sjálfri