Morgunblaðið - 23.07.2016, Blaðsíða 1
Hryðjuverkaárásir
» Með árásinni í gær hafa vel
yfir 500 manns látist í hryðju-
verkaárásum í Evrópu frá árs-
byrjun 2015.
» Fjölmargir þjóðarleiðtogar
stigu fram í gærkvöldi, for-
dæmdu árásina og lýstu yfir
samúð sinni með Þjóðverjum.
» Enn ríkti mikil óvissa í gær-
kvöldi um verknaðinn.
Börkur Gunnarsson
Elvar Ingimundarson
„Ég næ ekki einu sinni að koma orð-
um yfir það hvernig okkur líður,“ seg-
ir Júlía Sigursteinsdóttir sem búsett
er í München. Hún segir mikið óvissu-
ástand hafa myndast í borginni fyrst
eftir árásirnar, þegar misvísandi
fréttir bárust af árásum á mörgum
stöðum í borginni.
Eftir klukkutíma hafi ástandið orð-
ið skýrara og lögreglan hafi komið
upplýsingum til borgarbúa í gegnum
fjölmiða og samfélagsmiðla. Hún seg-
ir marga ekki hafa komist út úr borg-
inni þar sem allar lestar- og rútuferð-
ir voru felldar niður.
Um kl. 18 að staðartíma en 16 að ís-
lenskum tíma er talið að í það minnsta
einn maður hafi skotið á saklaust fólk
fyrir utan McDonalds-veitingastað
við verslunarmiðstöðina Olympia sem
er í Moosach-hverfinu í München.
Talið er að tíu manns hafi látist í árás-
inni og í það minnsta 20 særst. Neyð-
arástandi var lýst yfir í borginni eftir
árásina, samgöngur lömuðust og fólk
var hvatt að halda sig inni við.
Á miðnætti í gærkvöldi taldi þýska
lögreglan að árásarmaðurinn hefði
verið einn að verki og svipt sig lífi.
Annars ríkti mikil óvissa um hverjir
árásarmennirnir væru, t.d. hvort þeir
tilheyrðu öfgahreyfingum.
Til er myndband sem var tekið upp
á farsíma sem sýnir upphaf árásar-
innar þar sem maður dregur upp
skammbyssu og hefur skothríð á fólk.
„Margir borgarbúar komast ekki
heim til sín og hótel og íbúar hafa boð-
ið fólki að koma til sín í nótt. Það eru
samt allir hræddir því það er ekki vit-
að hvað byssumennirnir voru margir
eða hvort einhverjir þeirra ganga enn
lausir,“ sagði Júlía í gærkvöldi.
AFP
Ótti Ógnarástand var í München í gær og íbúar hvattir til að halda sig heima. Óttast var í fyrstu að árásarmennirnir væru þrír en var líklega bara einn.
Neyðarástand í München
Minnst tíu létust í skotárás í München Talið að árásarmaðurinn hafi verið
einn og svipt sig lífi „Það eru allir hræddir,“ segir Íslendingur í borginni
MTíu látnir í München »21
!
"
#
L A U G A R D A G U R 2 3. J Ú L Í 2 0 1 6
Stofnað 1913 171. tölublað 104. árgangur
ÁSTIN KVIKN-
AÐI Í MÚMÍN-
SAFNINU MAKT MYRKURSINS
KÆLAN MIKLA BÝR YFIR DULMAGNI 38MÚMÍNSAFNARI 12
Kraftmiklum leysigeislum var beint
í tvígang að flugvélum Flugfélags
Íslands í innanlandsflugi í fyrra, í
annað skiptið í Reykjavík og hitt
skiptið á Akureyri. Enginn skaði
hlaust af en Þórólfur Árnason, for-
stjóri Samgöngustofu, segir að um
sé að ræða stórhættulegt athæfi.
Til þessa eru notaðir öflugir leysi-
bendar, sem bannaðir eru hér á
landi, en þeir geta náð allt að 30 kíló-
metra og ljósið í þeim er oftast
grænt. Að sögn Þórólfs getur geisl-
inn blindað flugmann og flugstjóra
og flugstjórnarklefinn lýsist upp
með grænu ljósi sem gerir það að
verkum að lestur á mæla og skjái
getur reynst erfiðleikum bundinn.
Tvö atvik í síðustu viku
Samkvæmt gögnum Samgöngu-
stofu hafa 33 atvik af þessu tagi ver-
ið skráð frá árinu 2012, þar af voru
tíu hér á landi. Af þessum 33 hafa
fjögur átt sér stað það sem af er
þessu ári, tvö þeirra í síðustu viku.
Bjarni M. Berg Elfarsson, flug-
stjóri hjá Icelandair, varð fyrir
geisla frá leysibendi síðastliðið
haust, þegar hann var við stjórnvöl-
inn á flugvél sem var í aðflugi að
Kastrup-flugvelli í Kaupmannahöfn.
Hann segir að hann og aðstoðar-
flugmaðurinn hafi blindast algerlega
þegar geislinn hitti flugstjórnarklef-
ann. annalilja@mbl.is »4
33 tilvik
á 4 árum
Leysibendir Öflugir bendar geta
valdið usla í flugstjórnarklefa.
Leysigeislum
beint að flugvélum
Ljósmynd/Keldur
Hvalnesbirnan Krufning leiddi í
ljós að dýrið var tríkínusmitað.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Birnan sem var felld við Hvalnes á
Skaga laugardagskvöldið 16. júlí síð-
astliðinn var smituð af tríkínum, að
sögn dr. Karls Skírnissonar, dýra-
fræðings á Keldum. Því er ljóst að
þrír af fimm hvítabjörnum sem hafa
verið felldir hér frá árinu 2008 hafa
verið smitaðir af sníkjudýrinu.
Karl er staddur í Finnlandi á al-
þjóðlegri ráðstefnu sníkjudýrafræð-
inga. Þar greindi franskur vís-
indamaður frá þremur Frökkum
sem nýlega greindust með væg ein-
kenni tríkínusmits eftir að hafa
neytt hvítabjarnarkjöts í Austur-
Grænlandi í mars síðastliðnum. Þeir
borðuðu um 200 grömm af kjötinu
hver um það bil þremur vikum áður
en einkennin voru greind. Frakk-
arnir léttsteiktu kjötið þannig að það
var bleikt í sárið þegar þess var
neytt. Heimamenn suðu kjötið áður
en þeir neyttu þess. Grænlenskur
veiðimaður skaut björninn, sem vó
um 400 kíló, á Scoresbysunds-
svæðinu.
Fram kom í erindinu að tríkínu-
smit væri vel þekkt í Grænlandi.
Fyrir 60 árum smituðust margir
samtímis af tríkínum. Síðan þá hafa
einungis einstök tilvik um trík-
ínusmit í fólki verið staðfest. Rann-
sókn sem gerð var í Ammassalik, þar
sem þorpið Kulusuk er, sýndi að
blóðprufur um 20% þeirra manna
sem rannsakaðir voru gáfu jákvæða
svörun um tríkínusmit. Rannsókn á
refum á sama svæði sýndi að um
35% refastofnsins voru með tríkínur
og sama gilti um 32-41% hvítabjarna
á svæðinu. Greint var frá nið-
urstöðum þessarar rannsóknar árið
1995. Franski vísindamaðurinn sagði
að bjarnarkjöt ylli oft tríkínusmiti í
ferðamönnum. Hann og samstarfs-
menn hans vita um 31 tilfelli smits í
ferðamönnum frá árinu 1995, þar af
voru 27 hinna sýktu Frakkar.
Fyrsta staðfesta tilvik um tríkínur
hér var í hvítabirni sem var felldur á
Hornströndum 20. júní 1963. Kjötið
var boðið til sölu á Ísafirði og fengu
færri en vildu. Rannsókn leiddi í ljós
að í kjötinu var krökkt af tríkínum.
Ekki er vitað til að fólki hafi orðið
meint af átinu, enda hafa tríkínurnar
líklega drepist við suðu. »22
Hvalnesbirnan reyndist smituð af tríkínum
Þrír af fimm hvítabjörnum frá 2008 til 2016 voru smitaðir Tríkínusmitað kjöt selt á Ísafirði 1963