Morgunblaðið - 23.07.2016, Blaðsíða 34

34 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. JÚLÍ 2016
Smáauglýsingar
Bækur
Bækur til sölu
Fornyrði Lögbókar, Kormákssaga
1832, óbundin, óskorin, Krossa-
ætt 1-2, Dalamenn 1-3, Kolls-
víkurætt, Ættir Austfirðinga 1- 9,
MA stúdentar 1-5, Neðantaldir
titlar seljast á kr. 10 þús hver,
Kennaratal 1-5, Saga Dalvíkur 1-
3. Skipsstjóra- og stýrimannatal
1-4, Morgunn 1. - 20. árg. ib.,
Bíldudalsminning Péturs Thor-
steinssonar, Manntal 1801,
1845, Nokkrar Árnesinga-ættir,
Fremrahálsætt 1-2, Ættir
Síðupresta, Saga Hraunhverfis á
Eyrarbakka, Stokkseyringasaga,
Bólstaðir og búendur í Stokks-
eyrarhreppi, Deildartunguætt
1-2, Lögreglan á Íslandi,
Svardælingar 1-2.
Upplýsingar í síma
898 9475.
Garðar
Garða- og heimilisþrif
Fáðu verðtilboð
Við komummeð brosið
og förummeð ruslið.
Sími 861 8752
Sumarhús
Sumarhús – Gestahús –
Breytingar
Framleiðum stórglæsileg sumarhús
í ýmsum stærðum.
Tökum að okkur stækkun og
breytingar á eldri húsum.
Smíðum gestahús – margar
útfærslur.
Sjáum um almennt viðhald á
sumarhúsum og sólpöllum.
Setjum niður heita potta og
smíðum palla og skjólveggi.
Áratugareynsla –
endilega kynnið ykkur málið.
Trésmiðja Heimis, Þorlákshöfn,
sími 892-3742 og 483-3693,
www.tresmidjan.is
Rotþrær-vatnsgeymar-
lindarbrunnar.
Rotþrær og siturlagnir.
Heildar lausnir - réttar lausnir.
Heitir Pottar.
Lífrænar skolphreinsistöðvar.
Borgarplast.is,
Mosfellsbæ, sími 561 2211
Iðnaðarmenn
Til sölu
Járnbakkar
Tengijárnskúffur
Framleiðum
fjölmargar gerðir
af járnbökkum
Margar skeyti-
lengdir í boði
Vír og lykkjur ehf
Lyngás 8, 210 Grb.
víroglykkjur@internet.is
víroglykkjur.is
S. 772 3200/692 8027
Byggingavörur
Harðviður til húsabygginga
Sjá nánar á www.vidur.is
Vatnsklæðning, panill, pallaefni,
parket, útihurðir o.fl. Gæði á góðu
verði. Nýkomnar Eurotec A2 harð-
viðarskrúfur. Penofin harðviðarolía.
Indus ehf., Óseyrarbraut 2, Hf.
Upplýsingar hjá Magnúsi í símum
6600230 og 5611122.
Ýmislegt
Ökukennsla
Vönduð, vel búin kennslubifreið
Subaru XV 4WD .
Akstursmat og endurtökupróf.
Gylfi Guðjónsson,
sími 6960042,
Bílaleiga
HÓPFERÐABÍLAR TIL LEIGU
með eða án bílstjóra.
--------16 manna--------
--------9 manna---------
Fast verð eða tilboð.
CC.BÍLALEIGA S. 861 2319.
Húsbílar
Ford húsbíll
Eddehus húsbíll til sölu. Árg. 1993.
Ekinn um 180 þús. 5 gíra. Beinskiptur.
Disel. Skráður 7 manna. Sólarsella,
ísskápur, salerni og miðstöð. TILBOÐ
1.190.000 kr. Upplýsingar í síma
897 8705, Kristjana.
Húsviðhald
Trail Manor 2720, fellihýsi verð 650
þús sjá auglýsingu á www.Bland.is
Uppl. í síma 860-2130.
Til sölu
Leðursófi, 3ja sæta, selst á kr. 10
þús. Barnarúm, stækkanlegt og mjög
vel með farið, tilboð. Einnig Epson
prentari, mjög vel með farinn.
Uppl. í síma 896 6919.
Fellihýsi
Dreifingardeild Morgunblaðsins leitar að dugmiklu fólki
13 ára og eldra, til að bera út blöð.
Blaðburður fer fram mánudaga til laugardaga og þarf að vera lokið fyrir kl. 7 á morgnana.
Allar nánari upplýsingar í síma 569 1440 eða dreifing@mbl.is
Hafðu samband í dag
og byrjaðu launaða líkamsrækt strax á morgun.
www.mbl.is/laushverfi
Vantar þig aukapening?
Við samstarfs-
menn Sveins á
Náttúrufræðistofn-
un Íslands vissum
að hann ætti við
veikindi að stríða, en það kom
okkur samt á óvart þegar fregn-
ir bárust af andláti hans. Sveinn
hafði alla tíð mörg verkefni á
skrifborðinu og hann var kapp-
samur um að ganga vel frá
þeim. Hann var ekki á förum.
Sveinn var mikill fræðimaður
sem helgaði líf sitt jarðvísind-
um. Hann var bæði vandvirkur
og nákvæmur og lét ekkert frá
sér fara, í ræðu eða riti, án þess
að vera fullviss um að það stæð-
ist skoðun. Hann hafði frjóar
hugmyndir um verkefni og var
frumkvöðull á ýmsum sviðum
jarðfræðinnar. Má þar nefna
rannsóknir á gosbergi frá nú-
tíma og eldstöðvakerfum, mynd-
un móbergs og eldfjallaútfell-
inga. Hann hafði alla tíð góð og
mikil tengsl við innlenda og er-
lenda jarðvísindamenn. Rann-
sóknasvæði Sveins voru Reykja-
nes, Reykjaneshryggur,
Langjökulssvæðið og Suðurland
ásamt Vestmannaeyjum, eða
vestra og eystra gosbelti lands-
ins. Hann hafði umsjón með
jarðfræðirannsóknum í Surtsey
frá 1969. Eftir Svein liggur
fjöldi merkra vísindagreina um
jarðfræði Íslands. Þá hefur
hann byggt upp vandað og viða-
mikið vísindasafn bergs og
steinda.
Sveinn var góður kennari og
snjall að miðla upplýsingum um
jarðfræði á mannamáli. Margir
íslenskir jarðfræðistúdentar
nutu leiðsagnar Sveins, en hann
kenndi bergfræði í mörg ár við
Háskóla Íslands og var auk þess
duglegur að ráða til sín stúd-
enta sem aðstoðarmenn í safn-
vinnu og útivinnu á sumrin.
Sveinn tók öllum vel sem leit-
uðu til hans á Náttúrufræði-
stofnun og hann taldi það
skyldu sína að upplýsa fólk um
undur jarðvísindanna. Sveinn
hafði mikinn áhuga á náttúru-
minjasöfnum og tók virkan þátt
í uppsetningu á hinum ýmsu
jarðfræðisýningum svo sem í
Náttúrugripasafninu á Hlemmi
og Surtseyjarsýningunni í Þjóð-
menningarhúsinu. Sveinn var
afskaplega smekkvís og hafði
auga fyrir vandaðri hönnun og
fallegum litum. Hann hafði unun
af góðri tónlist.
Við kveðjum góðan félaga og
samstarfsmann til margra ára
með hlýhug og þakklæti fyrir
samfylgdina. Við vottum fjöl-
skyldu Sveins innilegrar sam-
úðar.
Lovísa Ásbjörnsdóttir
og Kristján Jónasson.
Svein Jakobsson jarðfræðing
hitti ég fyrst sumarið 1973 þeg-
ar ég starfaði sem sumarmaður
við Náttúrufræðistofnun Ís-
lands. Hann var ekki maður
margra orða, en í minningunni
var hann þá í útliti og háttum sá
sami Sveinn og ég hef unnið
með á stofnuninni undanfarinn
tæpan aldarfjórðung. Sérstakur
og merkilegur maður, vísinda-
maður og fagurkeri. Hann helg-
aði líf sitt jarðvísindum sem áttu
hug og hjarta hans alla tíð. Var
gríðarlega vandvirkur og kröfu-
harður á gæði og lagði mikla
vinnu í allt sem hann gerði. Rit-
listi Sveins er langur og merki-
legur, sem segir meira en mörg
Sveinn P.
Jakobsson
✝ Sveinn PeterJakobsson
fæddist 20. júlí
1939. Hann lést 12.
júlí 2016. Útför
Sveins fór fram 22.
júlí 2016.
orð um vinnusem-
ina, enda naut hann
mikillar virðingar
fyrir vísindastörf
sín á vettvangi
jarðvísindanna.
Sveinn var aðal-
jarðfræðingur
Náttúrufræðistofn-
unar í 40 ár. Kom
til stofnunarinnar
1969, nýútskrifaður
magister í jarð-
fræði frá Kaupmannahafnarhá-
skóla. Doktorsgráðuna fékk
Sveinn árið 1980 við sama skóla.
Hann lét formlega af störfum
vegna aldurs árið 2009 en hafði
vinnuaðstöðu við stofnunina
áfram eftir formleg starfslok og
stundaði sínar rannsóknir þar til
veikindi tóku í taumana. Rann-
sóknir Sveins við Náttúrufræði-
stofnun beindust að bergi og
steindum, myndun móbergs og
gosvirkni á nútíma. Landið allt
var undir, en fyrst í stað beindi
hann sjónum aðallega að eystra
gosbeltinu. Síðar að vestara gos-
beltinu og Surtsey, en hann var
kjölfestan í jarðfræðirannsókn-
um í eyjunni. Hann var fyrstur
til að uppgötva myndun mó-
bergs í Surtsey 1969 en þá var
almennt talið að móberg mynd-
aðist á mun lengri tíma.
Eitt af meginverkefnum
Náttúrufræðistofnunar er að
setja á laggirnar og viðhalda
safni íslenskra náttúrugripa, þar
á meðal steina. Sveinn kom upp
merkilegu og verðmætu steina-
safni á starfsferli sínum en
skipuleg söfnun steinda og
bergtegunda var eitt af fyrstu
verkum hans. Þegar hann hóf
störf voru aðeins nokkur hundr-
uð steinasýni í safninu, en nú,
nærri hálfri öld síðar, eru
steinasýnin um 30 þúsund.
Sveinn fann nokkrar nýjar
steindir fyrir vísindin og fékk
nokkrar þeirra staðfestar form-
lega á alþjóðlegum vettvangi
sem nýjar heimssteindir og var
ein nefnd eftir Sveini, Jakobs-
sonít.
Sveinn var mikill náttúru-
verndarsinni, áhugamaður um
friðun svæða og jarðminja og
baráttumaður fyrir náttúru-
minjasafni, sýningarsafni sem
veiti sem gleggst yfirlit um nátt-
úru Íslands. Sveinn kenndi
bergfræði við Háskóla Íslands.
Hélt jafnframt námskeið í berg-
fræði og steindafræði fyrir
stofnanir og félög og flutti fyr-
irlestra hér og erlendis um jarð-
fræði. Hann var formaður Ís-
landsnefndar Alþjóðlega
jarðfræðisambandsins 1983-
2005, varaformaður Ferðafélags
Íslands 1980-1987 og í stjórn
Norrænu eldfjallastöðvarinnar
1973-1993. Sveinn sat í stjórn
Surtseyjarfélagsins 1972-2009
og hélt lengst af utan um starf-
semi félagsins.
Starfsfólk Náttúrufræðistofn-
unar Íslands saknar Sveins, sem
hefur verið óaðskiljanlegur hluti
stofnunarinnar í tæpa hálfa öld,
góður félagi og samstarfsmaður.
Við sendum dætrum hans og
fjölskyldum þeirra innilegar
samúðarkveðjur. Mér þótti vænt
um Svein og bar mikla virðingu
fyrir störfum hans.
Jón Gunnar Ottósson.
Á seinni árum hefur komist í
tísku að meta framlag vísinda-
fólks með einföldum mælikvörð-
um. Í þessari þróun liggur sú
hætta að magn sé metið umfram
gæði. Fjöldi vísindagreina sem
gefinn er út í heiminum vex með
ári hverju en erfiðara er að
meta hvort gæði aukist sam-
hliða. Sveinn Jakobsson fylgdi
aldrei tískustraumum í vísind-
um. Unnið var að verkefnunum
þar til full yfirsýn náðist og
þeim ströngu gæðakröfum sem
Sveinn sjálfur setti sér var full-
nægt. Fyrir vikið standast ára-
tuga gamlar niðurstöður Sveins
furðu vel tímans tönn. Hann
varpaði nýju ljósi á bergfræði
Íslands og skiptingu gosbelt-
anna í eldstöðvakerfi, sýndi
hvernig móberg myndaðist á
fáum árum í Surtsey og lýsti
steindum sem áður voru
óþekktar. Er þá fátt talið af
mikilvægu framlagi Sveins
Jakobssonar til jarðvísinda.
Sem stundakennari í berg-
fræði við Háskóla Íslands í ára-
tugi var Sveinn lærifaðir meiri-
hluta þeirra jarðfræðinga sem
nú starfa á Íslandi. Hann var
með áhrifameiri kennurum. Þó
var kennslan hjáverk við hlið
starfsins á Náttúrufræðistofn-
un, en henni veitti hann m.a.
forstöðu um langt skeið. Marg-
ar greinar í Náttúrufræðingn-
um og víðar bera vitni um þá
sannfæringu Sveins að mikil-
vægt væri að þjóna almenningi
með aðgengilegum ritverkum
samhliða því að birta fræði-
greinar í alþjóðlegum vísinda-
ritum.
Leiðir okkar Sveins lágu
saman vegna sameiginlegs
áhuga á móbergsmyndun og
eldgosum í jöklum. Hann var
hollráður samstarfsmaður og
ég lærði margt af honum.
Heiðarleiki gagnvart fræðunum
var honum eðlislægur enda
jafnan tilbúinn til að endur-
skoða fyrri niðurstöður á
grundvelli nýrra upplýsinga.
Eldgos í Grímsvötnum í árslok
1998 varð til þess að Sveinn fór
sína fyrstu jöklaferð, töluvert
slark um hávetur 1999, árið
sem hann varð sextugur. Í
Grímsvötnum var ætlunin að
bera þróun gíga og hugsanlega
móbergsmyndun þar saman við
Surtsey. Tíð eldgos og ágangur
jökulsins hafa þó gert þá vinnu
erfiðari en við höfðum vonast
eftir. Jöklaskakinu tók Sveinn
af reynslu og yfirvegun þess
sem víða hefur farið. Í lok mik-
illar baslferðar þetta sama vor
varð honum þó að orði að
kannski væri best að yngra fólk
sinnti þessum mælingum í
framtíðinni. Krafta sína vildi
hann nota til að rannsaka
Surtsey og móbergsmyndanir í
Vesturgosbeltinu. Þessum við-
fangsefnum sinnti Sveinn um
árabil og hélt því áfram ótrauð-
ur eftir að hann fór á eftirlaun.
Að rannsóknum sínum vann
hann eftir mætti allt fram í
andlátið þó að heilsan væri ekki
góð síðustu misserin. Einnig
bjó hann svo um hnútana að
ókláruðum verkefnum var kom-
ið í hendur yngra fólks.
Samtölin um móbergsfjöllin
eða góð ráð um Surtseyjar-
rannsóknir framtíðarinnar
verða ekki fleiri en við leiðarlok
minnist ég Sveins Jakobssonar
með hlýju og þakklæti. Orðstír
hans mun lifa.
Magnús Tumi
Guðmundsson.
 Fleiri minningargreinar
um Svein Peter Jakobsson
bíða birtingar og munu birt-
ast í blaðinu næstu daga.
Morgunblaðið birtir minn-
ingargreinar endurgjalds-
laust alla útgáfudaga.
Lengd | Minningargreinar sem
birtast í Morgunblaðinu séu ekki
lengri en 3.000 slög. Ekki er unnt
að senda lengri grein. Lengri
greinar eru eingöngu birtar á
vefnum. Hægt er að senda ör-
stutta kveðju, HINSTU
KVEÐJU, 5-15 línur. Ekki er
unnt að tengja viðhengi við síð-
una.
Undirskrift | Minningargreina-
höfundar eru beðnir að hafa
skírnarnöfn sín en ekki stutt-
nefni undir greinunum.
Minningargreinar