Morgunblaðið - 17.08.2016, Qupperneq 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. ÁGÚST 2016
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Að ósk forseta Íslands, Guðna Th.
Jóhannessonar, hefur verið ákveðið
að leggja af þá venju að einn af
handhöfum forsetavalds fylgi for-
seta til og frá Keflavíkurflugvelli
þegar hann fer utan í embættis-
erindum.
Þetta kemur fram í svari for-
sætisráðherra við fyrirspurn frá
Brynhildi Pétursdóttur um fylgd
forseta Íslands til og frá Keflavík-
urflugvelli.
Að sögn Örnólfs Thorssonar for-
setaritara mótaðist þessi siður í
upphafi lýðveldisins 1944 og hefur
haldist þar til nú. Í árdaga forseta-
embættisins kvöddu handhafarnir
Svein Björnsson, fyrsta forseta Ís-
lands, við skipsfjöl er hann hélt af
landi brott. Síðar, þegar forsetarnir
hættu að ferðast með skipum og
fóru utan með flugvélum, fylgdu
handhafarnir forsetanum á flugvöll-
inn og kvöddu hann með handa-
bandi við landganginn. Þar með
höfðu þeir tekið við forsetavaldinu.
Framvegis verður við það miðað
að handhafarnir taki við forseta-
valdinu þegar flugvél forsetans hef-
ur tekið á loft og hann er ekki leng-
ur á íslenskri grundu. Verður þá
hægt að fylgjast með því á vef Flug-
stöðvar Leifs Eiríkssonar hvenær
þeir taka við valdinu.
Í 8. grein stjórnarskrár íslenska
lýðveldisins er fjallað um handhaf-
ana svohljóðandi: „Nú verður sæti
forseta lýðveldisins laust eða hann
getur ekki gegnt störfum um sinn
vegna dvalar erlendis, sjúkleika eða
af öðrum ástæðum, og skulu þá for-
sætisráðherra, forseti Alþingis og
forseti hæstaréttar fara með for-
setavald. Forseti Alþingis stýrir
fundum þeirra. Ef ágreiningur er
þeirra í milli, ræður meiri hluti.“
Í fyrirspurn Brynhildar Péturs-
dóttur, sem dreift var á Alþingi í
fyrradag, var spurt hve oft Ólafi
Ragnari Grímssyni fyrrverandi for-
seta Íslands hefði verið fylgt árlega
út á flugvöll árin 2012-2015.
Var fylgt í 45 skipti
Í svari forsætisráðherra kemur
fram að árið 2012 hafi forseta verið
fylgt í 13 skipti, árið 2013 í 14 skipti,
árið 2014 í sex skipti og árið 2015 í
12 skipti, eða 45 skipti alls.
Einnig kemur fram í svarinu að
handhafar forsetavalds hafi ekki
fengið greitt sérstaklega fyrir fylgd-
ina út á flugvöll.
Morgunblaðið/Freyja Gylfa
Innsetning forseta Handhafar forsetavaldsins árna nýjum forseta heilla. Handhafarnir eru Sigurður Ingi Jóhanns-
son forsætisráðherra, Markús Sigurbjörnsson, forseti Hæstaréttar, og Einar K. Guðfinnsson, forseti Alþingis.
Handhafarnir taka við
þegar forseti fer í loftið
Forsetafylgdin hefur tíðkast frá upphafi lýðveldisins
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Þótt úrskurðarnefnd umhverfis- og
auðlindamála hafi hafnað kröfu eig-
enda 13 flugskýla á Reykjavíkur-
flugvelli, um ógildingu á deiliskipu-
lagi flugvallarins, hafa eigendurnir
að skýlunum, sem nefnast Flug-
garðar, hvergi gefist upp í baráttu
sinni við Reykjavíkurborg. Eigend-
ur skýlanna vildu að skipulagið yrði
ógilt eða gildistöku þess frestað þar
til komið væri upp nýrri aðstöðu og
bótaréttur þeirra yrði til lykta
leiddur.
Borgin kaupi skýlin fullu verði
Sigurður Ingi Jónsson, er hlut-
hafi í flugklúbbnum Þyt, sem á tvö
af skýlunum þrettán. „Baráttunni
hjá okkur er hvergi nærri lokið. Það
er ekki búið að henda okkur út og
það er ekki búið að ganga að okkur,
eigendum skýlanna. Við teljum dag-
ljóst, og höfum lögfræðiálit til þess
að styðjast við með vísan í dóma-
fordæmi, að það hefur myndast
hefðarréttur á þessum skýlum okk-
ar í Fluggörðum, þó að það sé ekki
leigusamningur um lóðarréttindi
fyrirliggjandi. Þess vegna getur
borgin ekki vísað skýliseigendum á
dyr, heldur verði annað hvort að
kaupa skýlin fullu verði, eða þá að
sýna fram á það að almannahags-
munir krefjist þess að skýlin verði
tekin eignarnámi,“ sagði Sigurður
Ingi í samtali við Morgunblaðið í
gær.
Sigurður Ingi segir að Reykjavík-
urborg hafi aldrei reynt að ganga til
samninga við eigendur skýlanna um
að kaupa skýlin af þeim. Hann segir
að verði skýlin tekin eignarnámi, að
kröfu borgarinnar, verði að koma
fullar bætur fyrir.
Byggist á aðgangi að flugvelli
„Bæturnar sem þyrftu að koma
fyrir skýlin, að okkar mati, hlaupa á
milljörðum króna, kæmi til eignar-
náms. Þetta eru átta þúsund fer-
metrar af atvinnuhúsnæði, þar sem
öll starfsemin byggist á því að hafa
aðgang að flugvelli. Þess vegna dug-
ar það ekki að reikna bara út fer-
metragjaldið á atvinnuhúsnæði í
Reykjavík 101, heldur verður að
taka tillit til þess, að það þarf að
hafa flugvöll til þess að geta stundað
þá atvinnustarfsemi sem þarna er
rekin,“ sagði Sigurður Ingi.
Í Fluggörðum er rekin flug-
kennsla og flugklúbbar þar sem
flugnemar eru með æfingar og
safna flugtímum, Flugsögusafnið er
í Fluggörðum og flugvirkjar eru
með starfsemi á svæðinu og annast
ýmsa þjónustu við flugvélarnar.
„Eitt vandamálið sem er við þetta
samkomulag sem Hanna Birna
Kristjánsdóttir, fyrrverandi innan-
ríkisráðherra og Jón Gnarr, fyrr-
verandi borgarstjóri, skrifuðu und-
ir í október 2013, án aðkomu
annarra, það er að koma einka- og
kennsluflugi af Reykjavíkurflug-
velli.
Ég hef spurt þrjá samgönguráð-
herra hvað það þýðir. Þýðir það að
það eigi að koma flugvélunum burtu
og flugskýlum eitthvert annað, eða
á að úthýsa kennslunni af Reykja-
víkurflugvelli? Ef það er tilfellið
þarf að byggja nýjan flugvöll, þar
sem er blindflugsbúnaður og flug-
turn með stjórnuðu loftrými, vegna
þess að það er þjónusta sem verður
að vera til staðar, til þess að hægt sé
að útskrifa atvinnuflugmann,“ sagði
Sigurður Ingi Jónsson að lokum.
Segir flugskýlin milljarða virði
Eigendur Fluggarða hafa ekki gefist upp í baráttu sinni við Reykjavíkurborg Telja að hefðarréttur
hafi myndast fyrir rekstri flugskýlanna og komi til eignarnáms borgarinnar kosti það hana milljarða
Morgunblaðið/RAX
Fluggarðar Sigurður Ingi Jónsson, einn eigenda Þyts við Fluggarða, sem á
tvö flugskýli í Fluggörðum, þar sem eru samtals þrettán flugskýli.
„Við erum komnir í þá erfiðu stöðu
að þurfa að senda jafnvel þrjá
slökkviliðsbíla í brunaútkall þegar
einn ætti að duga okkur, en þetta
þurfum við að gera til þess að ferja
starfhæfa áhöfn til reykköfunar á
staðinn. Og hún getur komið frá
þremur til fjórum slökkvistöðvum.“
Þetta segir Jón Pétursson, for-
maður fagdeildar slökkviliðsmanna
hjá Landssambandi slökkviliðs- og
sjúkraflutningamanna, og vísar til
þeirrar erfiðu stöðu sem slökkviliðs-
menn standa nú frammi fyrir sökum
mikils niðurskurðar og manneklu.
Neyðast til að brjóta reglur
„Sú staðreynd er uppi að við erum
allt of fáliðaðir og þessi sparnaður
kemur mjög niður á öryggi starfs-
manna slökkviliðsins og borgaranna
í landinu,“ segir Jón og bendir á að
hann viti þónokkur dæmi þess að
slökkviliðsmenn hafi þurft að brjóta
öryggisreglur, sem þeim ber þó að
fylgja, til að geta með góðu móti
sinnt störfum á vettvangi bruna.
Nefnir hann í því samhengi þá
starfsreglu slökkviliðs að reykkafari
fari aldrei inn í brennandi hús nema
með honum sé annar reykkafari.
„Þeir eiga að fara inn með félaga
sínum til að geta hjálpast að og passa
hvor upp á annan. En það koma hins
vegar upp tilfelli þar sem menn fara
einir inn. Menn þurfa því oft að
standa frammi fyrir þessari ákvörð-
un – á ég að fara inn einn? Það er
verið að setja menn í mjög ósann-
gjarna stöðu,“ segir hann. khj@mbl.is
Sparnaður ógnar
öryggi slökkviliðs
Hafa farið einir inn í brennandi hús
Morgunblaðið/Ófeigur
Útkall Slökkviliðsmenn hafa
áhyggjur af mjög erfiðri stöðu.