Fréttatíminn - 06.05.2016, Qupperneq 8

Nánast ógerlegt verður fyrir
lágtekjufólk og barnmargar
fjölskyldur að sækja sér
þjónustu geðlækna ef nýtt
frumvarp heilbrigðisráð-
herra um greiðsluþátttöku
sjúklinga verður að lögum.
Þá fer meðalkostnaður ör-
yrkja við geðlæknisþjónustu
úr 20.000 í 63.500 krónur
Þóra Kristín Ásgeirsdóttir
tka@frettatiminn.is
Meðalkostnaður öryrkja við geð-
læknisþjónustu fer úr 20.000 kr. í
63.500 kr., hækkar um 43.000 kr. á
ári ef frumvarpið verður að lögum.
Breytingin kemur ekki aðeins við ör-
yrkja heldur allan almenning í land-
inu því að almennt verð fyrir fyrsta
viðtal hjá geðlækni hækkar úr 13.696
kr. í 25.690 kr. eða um hátt í 12.000
kr., samkvæmt frumvarpinu.
Verð fyrir hefðbundið langt við-
tal hækkar úr 9.879 kr. í 16.148 kr.
eða um ríflega 6.000 kr. Sú breyting
veldur því að nánast ógerlegt verð-
ur fyrir lágtekjufólk og barnmargar
fjölskyldur að sækja sér þjónustu
geðlækna. Greiðsluþak almennings
verður 95.200 kr. á ársgrundvelli,
samkvæmt frumvarpinu.
Öryrki með geðfötlun leitar að
meðaltali sex sinnum til sjálfstætt
starfandi geðlækna og nokkrum
sinnum til lækna á heilsugæslu og
sjúkrahúsum á hverju ári. Nú fá
öryrkjar afsláttarkort eftir að hafa
greitt 8.500 kr. eða fyrir ríflega
tvö viðtöl hjá geðlækni, samkvæmt
verðskrá fyrir þjónustu geðlækna
við öryrkja og ellilífeyrisþega. Í
framhaldi af því greiðir öryrki svo
1.098 kr. fyrir hvert viðtal upp í sex
viðtöl eða samtals um 13.000 kr. á
ári. Að viðbættum nokkrum heim-
sóknum á heilsugæslustöð og sjúkra-
hús hækkar upphæðin upp í 20.000
kr. á ári.
Ef frumvarp heilbrigðisráðherra
verður að lögum greiðir sami öryrki
16.148 kr. fyrir hvert viðtal hjá sjálf-
stætt starfandi geðlækni og ætti því
að greiða samtals 96.888 kr. fyrir
sex viðtöl að viðbættum um 5.000
kr. kostnaði vegna heilsugæslu- og
sjúkrahúskostnaðar ef ekki kæmi
til 63.500 kr. kostnaðarþak öryrkja,
samkvæmt frumvarpinu. Öryrkinn
þyrfti með öðrum orðum að greiða
63.500 kr. fyrir þjónustuna í stað-
inn fyrir 20.000 kr. eða um 43.000
kr. hærri upphæð en í dag, ef frum-
varpið verður að lögum.
Úr Vesturbænum í strákofa
Leigusali sem auglýsti fjög-
urra herbergja íbúð í Vestur-
bænum til leigu fyrir 285.000
krónur á mánuði fékk kaldar
kveðjur frá lesendum á
Facebook sem bókstaflega
helltu úr skálum reiði sinnar.
Svo virðist sem maðurinn
hafi farið út fyrir þau mörk
sem markaðurinn býður
upp á, þótt leiga sé almennt
orðin hærri en venjulegt fólk
ræður við með góðu móti.
„3.420.000 kr á ári fyrir utan
hita og rafmagn….Ja hérna,
hvað er í gangi,“ segir einn
lesandi, meðan annar segist
ætla að liggja úti í tjaldi í Reykjavík og leigja sér
síðan strákofa í Eþíópíu vegna hins botnlausa okurs á Íslandi. Leigusal-
inn segir að sér hafi brugðið mjög mikið við þessi viðbrögð og hann hafi
ákveðið að taka auglýsinguna út í kjölfarið. | þká Öryrkjum stillt upp við vegg
„Ég er hræddur um að þetta verði til þess að þeir sem verst eru staddir
geti ekki leitað sér hjálpar,“ segir Bergþór Böðvarsson, talsmaður sjúk-
linga á geðdeild LSH. „Fólki er stillt upp við vegg. Það þarf í raun og
veru að velja á milli þess að fá læknisþjónustu eða kaupa sér mat.
Fólk sem leitar eftir þjónustu geðlækna þarf alltaf að fara endurtekið
í viðtöl til að það beri árangur. Öryrkjar þurfa að hitta læknana reglu-
lega, annars fá þeir engin lyf. Þeir sem taka svona ákvarðanir eru ekki
að hlusta á annað fólk, þeir gera bara það sem þeir komast upp með.
Kannski er verið að senda þau skilaboð að fólk eigi bara að hætta að
sækja sér læknisþjónustu til að draga úr álagi á kerfið.“
Alveg mátulegur
Heimilis
GRJÓNAGRAUTUR
H
V
ÍT
A
H
Ú
SI
Ð
/
S
ÍA

Opna listahús í skugga húsasölu
Menning Listamenn á Korpúlfsstöðum opna húsið fyrir almenningi í miðju óvissuástandi
Til stendur að selja
Korpúlfsstaði en þar
eru 40 listamenn með
aðstöðu. Ákvörðunin
var tekin af borgar-
stjórn á síðasta ári, en
húsið er þó ekki enn
komið í sölumeðferð,
eftir því sem næst
verður komist
28 listamenn munu opna vinnu-
stofur sínar um helgina auk þess
sem samsýningin „Eitt eilífðar
smáblóm“ verður opnuð. Þá verð-
ur kaffihús opnað í húsinu um
helgina.
„Við tókum þá hátíðlegu ákvörð-
un að líta á það sem meðvitundar-
leysi borgarinnar að þeir sjá ekki
dýrgripinn sem þeir eiga í jaðri
bæjarins og aðstoða þá við að gera
sér grein fyrir þeim einföldu sann-
indum,“ segir listakonan og bú-
stýra Korpúlfsstaða, Gerður Pálma-
dóttir, sem mun reka kaffihúsið.
Sjálf er hún með vinnustofu í þessu
fornfræga húsi sem hefur verið eitt
fjölmennasta aðsetur listamanna
á höfuðborgarsvæðinu í mörg ár.
„Ef við ætlum að halda lífi í
Reykjavík þá verðum við að halda
lífi í menningunni,“ segir Gerður,
spurð út í þá fyrirætlun ASÍ að selja
listasafn sitt við Freyjugötu. „Það
er verið að þrengja að listamönn-
um, við finnum það og almenn-
ingur líka,“ segir Gerður sem spyr
blaðamann á móti: „Hvar á eigin-
lega að sýna list og sinna listsköpun
ef fram fer sem horfir?“
Gerður segir listamennina vera
að vinna í því að fá leyfi fyrir kaffi-
húsinu og sjálf vonar hún að upp-
bygging innan hússins geti átt sér
stað í samstarfi við borgina. Spurð
hvers eðlis veitingasalan verði svar-
ar hún: „Þetta verður bara svona
fjósakaffi með vöfflum og góðum
mat.“ | vg
Heilbrigðismál Nýtt frumvarp kemur illa við tekjulága
Hindrar geðsjúka í
að leita sér hjálpar
Kannski er
verið að senda
þau skilaboð
að fólk eigi
bara að hætta
að sækja sér
læknisþjónustu,
segir Bergþór
Böðvarsson.
Mynd | Rut
ALMENNUR SJÚKLINGUR
10 TIL 12 VIÐTÖL HJÁ GEÐLÆKNI
Á ÁRI KOSTAR
72.000 Í DAG
VERÐUR 95.200
ÖRYRKI
10 TIL 12 VIÐTÖL HJÁ GEÐLÆKNI Á
ÁRI KOSTAR
20.000 Í DAG
VERÐUR 63.500
Formaður Geðhjálpar
Ráðherra verður að bregðast við
„Það eru mjög slæmar fréttir að þessi
þjónusta sé að koma svona illa við þennan
hóp,“ segir Hrannar Jónsson, formaður
Geðhjálpar. Hann segir að það hafi verið
sláandi að reikna út hvernig frumvarpið
komi við geðsjúka. Það hjálpi sárafáum
en komi illa við fjöldann. Það sé í raun
farið beint í vasann á þeim sem síst skyldi.
„Við krefjumst þess að þetta verði skoðað
betur, geðsjúkdómar eru alvarleg veik-
indi. Þeir skerða lífsgæði einstaklinga og
eru dýrir fyrir samfélagið, einkum þegar
fólk hefur ekki tækifæri til að leita sér við-
eigandi hjálpar með þeim afleiðingum að
einkenni viðkomandi sjúkdóms aukast.
Þess vegna skýtur skökku við að öryrkjum
og öllum almenningi sé hamlað að leita
sér bata með aðstoð geðlækna, eins og
raunin verður ef frumvarp heilbrigðisráð-
herra verður að lögum,” segir Hrannar.
„Þetta er ekki það sem menn lögðu upp
með. Ráðherra verður að bregðast við.
Við í stjórn Geðhjálpar skorum á hann
að bera velferð almennings fyrir brjósti
og lækka komugjöld til geðlækna, sam-
kvæmt frumvarpinu, hið fyrsta.“ | þká
Hrannar Jónsson,
formaður Geðhjálpar.
Hrannar hyggur ekki
á pólitískan frama
„Lilja leitaði til mín, en við vor-
um kunnug hvort öðru eftir að ég
var verkefnastjóri í forsætisráðu-
neytinu,“ segir Hrann-
ar Pétursson sem
dró framboð sitt til
embættis forseta Ís-
lands til baka fyrir
skömmu, en til-
kynnt var á mið-
v ikudag inn að
hann yrði aðstoðar-
maður Lilju Daggar
Alfreðsdóttur, nýskip-
aðs utanríkis-
ráðherra.
Eins og
Hrannar
sagði þá
kynntust
þau Lilja
í forsæt-
isráðu-
neytinu árið 2014. Þá gerði Hrann-
ar úttekt og greiningu á úrbótum í
samskiptamálum, enda þaulreynd-
ur upplýsingafulltrúi.
Ráðherra ræður aðstoðar-
mann á pólitískum forsend-
um og því spyr blaðamaður
Hrannar hvort hann hyggi
á pólitískan frama. Svar
Hrannars við spurningunni
er þó einfalt: „Nei, það geri
ég ekki.“
Hrannar Péturs-
son hyggur
ekki á
pólitískan
frama
en hann
er nýr
aðstoðar-
maður
utanríkis-
ráðherra.
Gerður Pálmadóttir, listakona
og bústýra Korpúlfsstaða,
8 | FRÉTTATÍMINN | 6. MAÍ 2016