Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.1998, Blaðsíða 12

Ekki ber að draga afdráttarlausar ályktanir af niðurstöð-
unum þar sem um er að ræða lýsingu á reynslu sex hjúkr-
unarfræðinga. Niðurstöður rannsóknarinnar ættu að hjálpa
hjúkrunarfræðingum að átta sig á þeim þáttum sem hugs-
anlega geta hindrað góð samskipti þeirra við fjölskyldur
mikið veikra og deyjandi krabbameinssjúklinga. Þær ættu
að skapa umræður um á hvern hátt sé skynsamlegt að
bregðast við þessum tilteknu kringumstæðum. Niðurstöður
rannsóknarinnar gefa til kynna að þessi þáttur hjúkrunar
sé erfiður og styður það niðurstöður erlendra hjúkrunar-
fræðirannsókna á þessu sviði (Wilkinson, 1991; May,
1993; Hanson, 1994). Sú vitneskja getur verið bæði stuðn-
ingur og hvatning til íslenskra hjúkrunarfræðinga. Hún lýsir
þáttum sem hjúkrunarfræðingarnir töldu sig e.t.v. eina um
að kljást við. Vonandi opna niðurstöðurnar umræður
meðal hjúkrunarfræðinga um hvernig best sé að mæta
þörfum fjölskyldunnar og hvernig það sé gert. Rannsóknin
leiddi í Ijós áberandi óöryggi í samskiptum við fjölskyldur
mikið veikra og deyjandi krabbameinssjúklinga. Sumir
hjúkrunarfræðingarnir lýstu óöryggi sínu þegar þeir þurfa
að ræða einslega við aðstandendur og töldu meiri fræðslu
og þjálfun geta gert gagn. Það skipti þá miklu máli hvar
rætt er við aðstandendur og þeim fannst að hjúkrunar-
fræðingar ættu að gera sér betur grein fyrir nauðsyn þess
að bjóða aðstandendum viðtöl einhvers staðar í einrúmi.
Eftirmáli
Hjúkrunarfræði á sér merka sögu í að veita fjölskyldumeð-
ferð. Margir átta sig ekki á framlagi hjúkrunar vegna þess
að það hefur ekki verið afmarkað og rannsakað. Hjúkrun-
arfræðingar hafa ekki getað sýnt sjálfum sér fram á
hvernig heilbrigði fjölskyldna eykst fyrir tilstilli hjúkrunar'
(Craft og Willadsen, 1992). Fjöiskyldan skiptir máli þegar
langvarandi og alvarleg veikindi steðja að. Fjölskyldan á
rétt á því að henni sé veitt athygli, hún fái stuðning og
hjálp til að skilja eðli sjúkdómsins og hvers sé að vænta.
Hún á einnig rétt á að vita hvernig bregðast skuli við og
hvar hjálp er að fá. Hún hefur þörf fyrir þetta til þess að
geta áttað sig á heppilegum leiðum fyrir sjúklinginn og
jafnframt til að læra að þekkja sín eigin takmörk. Hlutverk
hjúkrunarfræðinga er að veita þennan stuðning. Vonast er
til að þessi rannsókn verði framlag til þeirrar vinnu sem
framundan er við að afmarka, og kanna hvort og þá
hvernig hjúkrunaraðgerðir hafa áhrif á farsæld
fjölskyldunnar og einstaklinga innan hennar.
Höfundur þakkar hjúkrunarfræðingunum sem tóku þátt
fyrir þeirra framlag sem veitt var á vandaðan hátt og af
einlægni.
Heimildir
Cassileth, B. R. og Hamilton J. N. (1979). The family with cancer. í B. R.
Cassileth (ritstj.), The cancer patient: Social and medical aspects of
care. Philadelphia: Lea & Febiger.
Craft, M. J., og Willadsen, J. A. (1992). Interventions related to family.
Nursing Interventions, 27(2), 517-540.
Davies, B., og Oberle, K. (1990). Dimensions of the supportive role of the
nurse in palliative care. Oncology Nursing Forum, 77(1), 87-93.
Elísabet Hjörleifsdóttir (1996). Samskipti við fjölskyldur mikið veikra og
deyjandi krabbameinssjúklinga. Óbirt Rannsóknarskýrsla
Giaquinta, B. (1977). Helping families face the crisis of cancer. American
Journal of Nursing, október, 1585-1588.
Hanson, E. (1994). An exploration of the taken-for-granted world of the
cancer nurse in relation to stress and the person with cancer. Journal
of Advanced Nursing, 19, 12-20.
Hargie, O., Saunders, C., og Dickson, D. (1989). Social skills in inter-
personal communication (2. útg.). London: Routledge.
Hickey, M., og Lewandowski, L. (1988). Critical care nurses’ role with
families: A descriptive study. Heart & Lung, 17(6), 670-676.
Hilton, B. A. (1993). Issues, problems, and challenges for families coping
with breast cancer. Seminars in Oncology Nursing, 9(2), 88-99.
Jones, E. A. (1989). Nursing patients having cancer surgery. í D. Borley,
(ritstj.), Oncology for nurses and health care professionals (2. útg., bls.
1-37). London: Harper & Row.
Kristín Björnsdóttir (1994). Sjálfsskilningur íslenskra hjúkrunarkvenna á
tuttugustu öldinni: Orðræða og völd. Fléttur, 1-21.
May, C. (1993). Disclosure of terminal prognosis in a general hospital:
The nurses view. Journal of Advanced Nursing, 18, 1362-1368.
Reimer, J. C., Davies, B., og Martens, N. (1991). Palliative care: The
nurse's role in helping families through the transition of „fading away“.
Cancer Nursing, 74(6), 321-326.
Robinson, S. (1992). The family with cancer. European Journal ofCancer
Care, 7(2), 29-33.
Scullion, P. A. (1994). Personal cost, caring and communication: An
analysis of communication between relatives and intensive care nurses.
Intensive and Critical Care Nursing, 10, 64-70.
Wilkinson, S. (1991). Factors which influence how nurses communicate
with cancer patients. Journal ofAdvanced Nursing, 16, 677-688.
Grein þessi er byggð á rannsókn unninni á tímabilinu
1994-1996 og fyrirlestri fluttum á ráðstefnunni Umönnun
við lífslok í Háskólabíó í júní 1997.
Úr meó púlsskala
fyrir hjúkrunar-
frϗinga, gull og
chromhúðuð.
Verd frá 4.900,-
Carl Bergmann,
úrsmidur
Laugavegi 55 Reykjatfk
Sími 551 8611
148
Tímarit Hjúkrunarfræðinga ■ 3. tbl. 74. árg. 1998