Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.1998, Blaðsíða 29

Á heilsugæslunni í Hafnarfirði
Heilsugæslustöðin á Sólvangi í Hafnarfirði
þjónar um 20.000 íbúum. Á stöðinni starfa
19 hjúkrunarfræðingar. Einn þeirra er Ingi-
björg Ásgeirsdóttir. Hún býr í Hafnarfirði ásamt
eiginmanni og þremur börnum.
Leið Ingibjargar til æðri menntunar hófst í
Kvennaskólanum, lá svo í Kennaraskólann
og loks í Hjúkrunarskóla íslands. Þaðan
útskrifaðist hún I september 1976 um það
leyti sem hún eignaðist sitt fyrsta barn. Árin
1979 til 1980 lagði hún stund á frekara nám
í hand- og lyflæknishjúkrun í Nýja hjúkrunar-
skólanum og gerðist að því loknu deildarstjóri blóðskil-
unardeildar Landspítalans.
Hún vann á Landspítalanum til ársins 1984 þegar hún
eignaðist þriðja barnið sitt. Um haustið sama ár hóf hún
störf á Heilsugæslustöðinni í Hafnarfirði þar sem hún hefur
unnið síðan. Þar fékk hún áhuga á frekara námi í heilsu-
gæsluhjúkrun og frá 1987-89 var hún í Nýja hjúkrunar-
skólanum. „Hópurinn minn var sá síðasti sem fór í gegnum
þennan skóla. Núna er hluti námsins innan B.S. námsins í
HÍ en ekkert heilsteypt nám í heilsugæsluhjúkrun stendur
til boða. Okkur, sem störfum á þessu sviði, finnst það
miður og við vonumst til að viðbótarnám verði sett á
laggirnar við Endurmenntunarstofnun Háskólans.“
Skyldur og starfsemi
Heilsugæslan er grunneining heilbrigðisþjónustunnar á
hverju svæði. „Samkvæmt lögum eigum við að sinna fjöl-
mörgum verkefnum. Meginverkefni heilsugæslustöðva auk
læknisþjónustu er heimahjúkrun og heilsuvernd. Má þar
nefna geðvernd, vímu- og tóbaksvarnir, slysavarnir, fyrir-
byggjandi heilbrigðisfræðslu og ónæmisvarnir. Mörgu af
þessu höfum við enga möguleika á að sinna eins og staða
mála er í dag.“ Mikilvægur þáttur heilsuverndar, að mati
Ingibjargar, lýtur að eftirliti með aðbúnaði starfsfólks á vinnu-
stöðum. Hún telur að vinnuvernd sé áhrifarík leið til að
draga úr áhættu á sjúkdómum og vanheilsu og þyrfti að
sinna betur.
Starf hjúkrunarfræðinga á heilsugæslustöðinni í Hafnar-
firði er aðallega fólgið í heimahjúkrun, skólaheilsugæslu,
ungbarna- og mæðravernd og hjúkrun við bráða- og
slysaþjónustu stöðvarinnar. „Það eru ekki margar heilsu-
gæslustöðvar á höfuðborgarsvæðinu sem veita bráða-
þjónustu. Þetta er mjög þungur og stór þáttur starf-
seminnar." Að þessu leyti á heilsugæslan í Hafnarfirði
meira sammerkt með heilsugæslunni úti á landi álítur Ingi-
björg. Henni sýnist sem fólk af landsbyggðinni kjósi gjarnan
Hafnarfjörð þegar það flyst á suðvesturhornið. „Hér er höfn
og sjórinn blasir við. Ég held að fólk fái örlitla tilfinningu sem
líkist því að búa á smærri stað á landsbyggðinni." Hún er
ekki fædd og uppalin í Hafnarfirði en hefur búið þar í 24 ár.
„Margir sem vinna á stöðinni eru Hafnfirð-
ingar enda virðast innfæddir halda mikilli
tryggð við staðinn. Stundum talar fólk eins
og allir þekki alla en bærinn hefur stækkað
ört hin síðari ár og staðreyndin er sú að við
erum alltaf að sjá ný andlit hérna.“
Ingibjörg segir starfinu á stöðinni vera of
þröngur stakkur sniðinn, 13 stöðugildi
hjúkrunarfræðinga sé einfaldlega of lítið.
Heilsugæslustöðin í Hafnarfirði hafi ekki vax-
ið í samræmi við fjölgun íbúanna og auknar
skyldur. „Við gerum okkur vonir um að fá að
ráða fleiri hjúkrunarfræðinga fljótlega því það
fékkst leyfi til að ráða fleiri lækna. Sennilega fáum við lika
viðbótarhúsnæði sem er brýnt því við búum mjög þröngt.
Við sjáum því fram á betri tíð.“
Tekið á sorginni
Ingibjörg telur að starfsfólk í heilsugæslu reyni alltaf að
gera vel en raunin sé sú að heilsugæslan hafi ekki sinnt
öllum þeim þáttum sem henni er ætlað. Hún nefnir sem
dæmi að fólki í sorg sé ekki markvisst veitt sú eftirmeðferð
sem þyrfti.
Hún segir að bæði heilsugæslustöðin og skólaskrifstof-
an í Hafnarfirði hafi mikinn áhuga á að aðstoða skólana við
að takast á við mál vegna sorgaratburða sem tengjast
börnunum í skólanum á einhvern hátt. „í einum skólanum
erum við að mynda hóp fólks sem hefur áhuga, vilja og
getu til að taka til dæmis á dauðsfalli nemanda, foreldra,
systkina eða kennara til að geta þannig hlúð að ein-
staklingnum eða bekknum sem á í hlut. Þetta er úrræði til
að takast á við fyrsta áfallið þegar sorgin ber að dyrum.
Það þarf að vera ákveðið fyrirkomulag í skólunum til að
takast á við svona mál.
Ingibjörg telur nauðsynlegt að vera með einhver úrræði
til reiðu svo ekki þurfi áfall til að ýta undir skipulega vinnu í
þessum málum. „Við byggjum á teymisvinnu: Fyrst og
fremst verður það starfsfólk skólans sem mun sinna þessu
starfi en við á heilsugæslunni og skólaskrifstofunni höfum
tekið þátt í mótun og undirbúningi. Skólastjórnendur,
kennarinn og skólahjúkrunarfræðingurinn eru lykilaðilar
ásamt ef til vill prestinum í sókninni. Oft er þetta líka spurn-
ing um að ná til fólks, því sumir leita sér ekki hjálpar að
fyrra bragði."
Skólaheilsugæsla
Ingibjörg er deildarstjóri og hennar svið er skólaheilsugæsla.
Níu hjúkrunarfræðingar vinna í skólahjúkruninni með 3400
nemendur. Starf Ingibjargar er þó einnig mikið innan
stöðvarinnar. Hún tekur þátt í bráðamóttökunni og hefur
umsjón með hjúkrunarnemum þegar þeir koma í námsvist.
Skólahjúkrunin tekur mestan tíma á haustin en síðan er
starfið jafnt og þétt yfir veturinn. „Ég er ekki með fasta við-
165
Ingibjörg
Tímarit Hjúkrunarfræðinga • 3. tbl. 74. árg. 1998