Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.1998, Blaðsíða 30

veru í neinum skóla þennan veturinn heldur sé um að
samhæfa vinnu þeirra sem eru í skólunum. Skólahjúkr-
unarfræðingar eru með 500-700 nemendur og fást við alla
flóruna af vandamálum. Þess vegna þurfa þeir að vera
sjálfstæðir í starfi og hafa faglega þekkingu á breiðu sviði.“
Ingibjörgu hefur þótt ánægjulegt að vera bakhjarl þess-
ara hjúkrunarfræðinga. „Það eru ýmis mál sem berast til
heilsugæslunnar sem þarf að koma á framfæri í skólunum
og slíkt gengur betur þegar samstarf á milli skóla er í föst-
um skorðum." Ingibjörg segir skólahjúkrunarfræðinga hafa
fasta viðveru í skólunum og hversu mikil sú viðvera er sé
háð stærð skólanna. „Við erum ekki alltaf ánægðar með
þann mælikvarða því þetta þyrfti frekar að ákvarðast eftir
þyngd skólans. Þyngdin fer ekki endilega eftir fjölda nem-
enda, frekar eftir aldurssamsetningu og aðstæðum þeirra."
Fjölskyldan og fagfólkið
„Öll börn hafa einhver samskipti við skólahjúkrunarfræð-
inga en það er alltaf ákveðinn hópur sem á við erfið
vandamál að stríða", segir Ingibjörg. Til að taka á vanda-
málunum þurfa hjúkrunarfræðingar að taka þátt í þverfag-
legri samvinnu við aðra fagaðila innan skólans. Markmiðið
er hið sama hjá öllum, velferð barnanna. í flestum skólum
eru samráð milli skólastjórnenda, kennara, hjúkrunarfræð-
inga og jafnvel fleiri aðila komin í ákveðinn farveg.
Ingibjörgu finnst það ánægjuleg þróun og einmitt það
sem stundum skortir í heilsugæslunni. „Það vantar fleiri
fagstéttir í teymisvinnuna á stöðinni. Ég er þá að tala um
iðjuþjálfa, sjúkraþjálfara, sálfræðinga og félagsráðgjafa;
Fagfólk sem styrkir hvert annað." Hún bætir því við að
lögum samkvæmt eigi að vera bæði sjúkraþjálfari og iðju-
þjálfi á heilsugæslustöðvum en það hafi ekki verið til
fjármagn fyrir þá starfskrafta.
Þó hefur fengist fjármagn til að standa að tilraunaverk-
efnum á nokkrum heilsugæslustöðvum. í Reykjavík var
gerð tilraun með sjúkraþjálfara sem tókst svo vel að fram-
hald hefur orðið á og tilraunaverkefni með iðjuþjálfa í
Hafnarfirði lofar góðu. „Við höfum alitaf vitað að þetta væri
gott fyrir starfsemina í heilsugæslunni en alltaf hefur
strandað á fjárveitingum. Heilsugæslustöð á Akureyri fékk
til dæmis fjölskylduráðgjafa til starfa og það verkefni hefur
heldur betur sannað gildi sitt.“
Ingibjörg útskýrir að samkvæmt hugmyndafræði í heilsu-
gæsluhjúkrun sé unnið út frá fjölskyldunni. „Við viljum
leggja áherslu á teymisvinnu þar sem við vinnum saman,
læknar og hjúkrunarfræðingar, með hagsmuni fjölskyld-
unnar í huga. Fjölskyidan hefur á einu tímaskeiði þörf fyrir
ungbarnavernd og seinna hugsanlega þörf fyrir heima-
hjúkrun. Þá er það sama fólkið hjá okkur sem tæki þátt í
hvoru tveggja ef þess er nokkur kostur. Við reynum eftir
megni að búa til samfellu fyrir fjölskylduna."
Starf hjúkrunarfræðinga í umhverfi skjólstæðingsins
gerir kröfur um að hjúkrunarfræðingarnir starfi sjálfstætt.
166
„Hjúkrunarfræðingurinn er einn á ferð og hleypur ekki fram
á gang til að hafa samráð eins og gert er á sjúkrahúsi. Við
höfum að sjálfsögðu samráð á stöðinni en við stöndum ein
þegar við erum heima hjá skjólstæðingnum."
Af einskærum áhuga
Ingibjörg notar tímann vel og er núna í starfstengdu námi í
Endurmenntunarstofnun Háskólans í stjórnun og rekstri í
heilbrigðisþjónustu. „Það ákvað ég fyrst og fremst til að
skilja betur hvernig ákvarðanir eru teknar. Maður er svolítið
svekktur að vinna alltaf við fjársvelti og mannekiu."
Hún telur breytingarnar í heilbrigðiskerfinu vera í þeim
dúr að álagið muni aukast í heilsugæslunni. „Fólk er út-
skrifað fyrr af sjúkrahúsum. Það gerir meiri kröfur um að fá
að vera heima hjá sér í veikindum. Ef heilsugæslan á að
geta komið til móts við þarfir fólksins þá þarf að efla hana
og passa að hún sé ekki í fjársvelti þannig að hún geti tek-
ið við nýjum verkefnum. Það virðist skorta skipulega stefnu
um hvernig skuli eyða þeim fjármunum sem fara til heil-
brigðisþjónustunnar."
Ingibjörg hefur sótt mörg námskeið hérlendis og er-
lendis. Henni finnst hjúkrunarfræðingar í heilsugæslu vera
duglegir að sækja alls konar námskeið. „Það er ekki svo
mikið af formlegu námi í heilsugæsluhjúkrun í boði og við
þurfum að vera dugleg að afla okkur þekkingar sjálf.“
Að gera betur
Eitt af því sem hjúkrunarfræðingar í heilsugæslu gera til að
bæta þjónustuna er að hafa samráð sín á milli. Ingibjörg
bendir á Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga sem samstarfs-
vettvang. Skólahjúkrunarfræðingar af höfuðborgarsvæðinu
og úr nágrannasveitarfélögunum hittast reglulega yfir vet-
’urinn og bera saman bækur sínar. „Þetta hefur gefist mjög
vel. Svipað samráð er í gangi meðal hjúkrunarfræðinga í
ungbarnavernd. Þannig má segja að það sé gott samstarf
á milli heilsugæslustöðva."
Ingibjörg álítur hjúkrunarfræðinga hafa faglegan áhuga
og metnað til að byggja heilsugæsluna upp. „Við viljum
alltaf leggja okkur fram um að gera betur. En það getur
verið snúið eins og þessa dagana þegar hjúkrunarfræðing-
ar eru mjög óánægðir með launakjör sín. Því miður hefur
það alltaf veruleg áhrif á starfsemina og það er erfitt að
vinna við slíkar aðstæður."
Hjúkrunarfræðingar eru eins og annað fólk, þeir verða
þreyttir þegar þeim finnst þeir ekki metnir að verðleikum.
„Þegar við vinnum undir miklu álagi er ekki gaman að
heyra óánægjuraddir fólksins þegar það fær ekki þá þjón-
ustu sem það óskar. Það stangast á við að við leggjum
okkur eins mikið fram og við geturn." Ingibjörg leggur þó
áherslu á að flestir séu jákvæðir í garð starfsfólks heilsu-
gæslustöðvarinnar og það skipti höfuðmáli.
Tímarit Hjúkrunarfræðinga • 3. tbl. 74. árg. 1998
I