Stjórnmálatímarit - 01.01.1884, Page 32

32.
Jón Olafsson:
in. En elcki gæti pau minni- verið, en sem liðlega svar-
aði kostnaði peim, sem ríkissjóðr liefði af fulltrúum vor-
um á þingi, pví að kann á vafalaust peim að borga, pví
að pótt pingmenn sé kosnir í kjördæmum, pá er pó hver
pingmaðr um sig fulltrúi als ríkisins.
|>essi kostnaðr pyrfti pví varla að verða eins mikill
og til tveggja al-óparfra embætta, sem vér nú köldum
upp, en mættum vel án vera.
Með pessu mundi vaxa pýðing vor í ríkinu, og með
ákvæðum peim, er áðr var í vikið, um breyting stöðulag-
anna framvegis, væri sjálfstæði íslands gagnvart Danmörku
korgið um aldr og æii, að svo miklu leyti, sem slikt verðr
með lögum gjört.
Auk peirrar pýðingar, sem áðr er á kent, að petta
gæfi íslandi, pó má tii nefna nokkur dæmi pess enn, kverja
pýðing petta liefði.
Nær sem lconungsættin deyr út í Danmörku, sú er
til valda er borin, og lcjósa parf nýjan konug, er pað rík-
ispingið, sem slíkt gjörir. — Svo er eins, ef útlit er fyrir,
að petta verði, nema erfðalögunum sé breytt, að pá kemr
pað til ríkisdagsins kasta.1 — Sé konungr ófulltíða,
er kann erfir ríki, eðr sjúlcr eðr fjarverandi, pá lcveðr rík-
isping á með lögum, kversu stjórnin skuli rekin á meðan.
— Hvert sinn er nýr konungr kemr til rílcis, eru laun
lians ákveðin með lögum, er ríkispingið sampykkir. J>etta,
meðal margs annars, sýnir, að pað eru engan veginn
lítilsverð ákrif, er jafnvel kvert atkvæði, ef svo á stendr,
kvað pá heldr nokkr fiokkur getr kaft.
1) Me8 Friðriki 7. dó út sá ættleggr, er réttborinn var áðr til
rlkis í Danmörku. Var því á bans dögum Kristján IX. kosinu til
konungsefnis.