Ráðunautafundur - 14.02.1978, Side 39

333
Tafla 3. Ahrif beitarþunga á vorsprettu.
Uppskera vorió 1976, hkg þ.e./ha.
Staður Létt Beitarþungi Hófleg Þung
Kálfholt 9/6 óáborið 6.5 5.0 4.5
II áborið 7.7 8.4 8.2
Sölvaholt 14/6 II 7.7 9.9 3.9
Álftaver 3/6 II 5.6 6.0 4.1
Auðkúluheiði 11/7 II 5.2 5.2 3.4
Eins og sjá má af töflunni er nokkuð mismunandi eftir
stöðum hve undanfarandi beitarþungi hefur mikil áhrif á vor-
sprettuna. Mest eru áhrifin í Sölvaholti, en þar var raunveru-
legur beitarþungi á þungbeittu ábornu landi sennilega mestur af
öllum stöðunum 1975. 1 ábornu hólfunum í Kálfholti virðist beit
1975 hafa haft lítil áhrif á vorsprettu 1976, en munur var hins
vegar farinn að koma fram 1977.
Það er athyglisvert, að í hóflega beittu hólfunum var
sprettan £ sumum tilfellum meiri en í þeim léttbeittu, þótt hán
væri hins vegar minnst í þeim þungbeittu. Þetta kemur fram á
flestum staðanna, en þó ekki öllum. Þess ber þó að gæta, að
yfirleitt má telja þau hólf, sem kölluð eru hóflega beitt, fremur
léttbeitt.
Þessi áhrif beitarþungans á vorsprettu geta skipt miklu máli
við beitarskipulag.' Mikilvægt er, að visst lágmarks gróðurmagn
sé fyrir hendi við upphaf beitar. Annars er hætta á, að gróður-
inn nái sér aldrei á strik og hann verði bitinn nokkurn veginn
jafnóðum og hann vex. Slíkt kemur fyrir t.d. í þungbeittu
ábornu hólfunum í Sölvaholti og veldur lækkun á raunverulegu
beitarþoli landsins.
Lítið er til af innlendum heimildum um hvaða lágmarks gróður-
magn þurfi að vera fyrir hendi við upphaf beitar. En það er
sjálfsagt mismunandi eftir gróðurlendum, frjósemi landsins og
öðrum vaxtarþáttum. Víða erlendis eru notaðar „þumalputtareglur"