Ráðunautafundur - 15.02.1993, Blaðsíða 37

29
Plöntum er skipt í yin og yang vexti sem er mikilvægt varðandi sáningartíma þeirra.
Sáð er eftir sáðalmanaki sem ákvarðast af kröftum utan úr geimnum.
Samþœtt rœktun (Integrated production)
Þessi aðferð ræktunar má segja að sé blanda af lífrænni ræktun og hefðbundinni. Búfjáráburður
og plöntuleifar eru nýttar til áburðar, oft sem safnhaugamold. Að auki er notaður tilbúinn
áburður út frá jarðvegsefnagreiningum. Við vamir gegn sjúkdómum og meindýrum eru
notaðar lífrænar aðferðir en notkun eiturefna er leyfð ef út af bregður. Eftirlit með framleiðslu
byggist á heimsóknum og nákvæmum dagbókum framleiðenda.
í samþættri ræktun er ekki einblúit á næstu uppskem og skammtímahagnað heldur
einnig hvaða áhrif ræktunin hefur á vatn, frjósemi jarðvegs og heilsu neytenda. f
Bandaríkjunum hefur mtt sér til rúms stefna sem kallast LISA (low input sustainable
agriculture) og flokkast undir samþætta ræktun.
Ef skera á niður aðföng (áburð og lyf) þarf að auka þekkingu og stjómun. Þrátt fyrir að
fjármagn í rannsóknir á lörænum landbúnaði sé í flestum löndum aðeins brot af því fjármagni
sem varið er til rannsókna í hefðbundnum landbúnaði, virðist hann hafa fest sig í sessi. Sú
vakning sem nú á sér stað ýtir undir að lífrænn búskapur verði talinn raunhæfur valkostur í
þeirri kreppu sem hefðbundinn landbúnaður er í í dag.
UNDIRSTÖÐUATRIÐILÍFRÆNNAR RÆKTUNAR
Jarðvegur
Gmndvöllur allrar ræktunar er jarðvegur. Þar er upphaf og endir alls lffs á þurrlendi.
Jarðvegurinn nærir plöntur sem síðan em etnar af mönnum og skepnum. Jarðvegurinn er aftur
háður þeim sömu um sína næringu, sem er úrgangur ffá neytendum og tilfallandi jarðneskar
leifar plantna og dýra.
Allar stefnur lffrænnar ræktunar leggja rnikla áherslu á gildi jarðvegsins í lífkerfmu. Sá
sem stundar lífræna ræktun Ktur á jarðveg sem arfleifð sem er í hans vörslu en honum beri að
skila til komandi kynslóða, a.m.k. í sama hoifi og hann tók við honum. Hann gefur
jarðveginum næringu vegna þess að jarðvegurinn nærirplöntumar.
Það er ólíkt því sem gerist í hefðbundinni ræktun þar sem plöntum er gefinn áburður og
fyrst og fremst litið á jarðveginn sem vatns- og næringargeymslu sem heldur rótunum föstum
og plöntunni uppréttri.
Sá hluti jarðvegsins sem athygli beinist að em efstu 10-30 sm, þ.e. moldarlagið. Það
iðar af lífi og stendur undir uppbyggingu og niðurbroti. Þetta þunna lag nærir ótrúlegan fjölda
lffvera.
Dautt lffrænt efrii er brotið niður af svokölluðu sundrendum sem em fyrst og fremst
gerlar og sveppir en einnig jarðvegsmaurar (míð) ánamaðkar og margfætlur o.fl. Við
niðurbrotið myndast mold (humus) sem er flókin blanda af lífrænum efnum og ófrumbjarga