Ráðunautafundur - 15.02.1993, Blaðsíða 65

57
"Samningsaðilar lýsa því yfir að gildandi gerðir bandalagsins á þessu sviði eru í endurskoðun.
EFTA-ríkin munu því ekki taka þessa löggjöf upp. Um nýjar reglur verður fjallað í samræmi
við 99. og 102. gr. samningsins."
í samningnum er sáðvara sett undir plöntuheilbrigði. EFTA-ríkin gangast undir að
yfirtaka nokkrar reglugerðir EB, m.a. um markaðssetningu fræja fóðuijurta, komjurta, matjurta
o.fl. Tillögur að nýjum reglum EB varðandi plöntuheilbrigði koma til skoðunar meðal EFTA-
landanna. Reikna má með að EFTA-ríkin samræmi sínar reglur þeim er gilda í EB áður en
langt um líður.
Með tilkomu innri markaðar Efnahagsbandalagsins (EB) um síðastliðin áramót áttu
nýjar reglur varðandi plöntuheilbrigði að taka gildi ffá sama tíma. Þær vom hins vegar ekki
tilbúnar að öllu leyti og hefur nú verið frestað til 1. júní 1993 að aðildarríkin taki upp hinar
nýiu reglur. Skal hér sagt stuttlega frá helstu breytingum er væntanlega verða.
Hætt verður að skoða plöntusendingar á landamærum EB-ríkja nema þegar plöntumar
koma frá löndum utan EB. Heilbrigðisskoðunin fer fram á framleiðslustaðnum (ræktunar-
staðnum). Fyrir hverja vömtegund eiga að vera til staðlar yfir þau skilyrði sem varan á að
uppfylla, m.a. með tilliti til heObrigðis, til þess að vera tæk á markað EB. Uppfylli hún sett
skilyrði fær sendingin útgefið svokallað "plöntuvegabréf' (plant passport). Þetta vegabréf
samanstendur af merkimiða ásamt fylgiskjali og samanlagt á þessum tveimur skjölum eiga að
koma fram vissar gmndvallampplýsingar ekki ósvipaðar þeim er nú birtast á heilbrigðis-
vottorði. Eftirlit felst þá í sýnatökum á markaðnum. Plöntur frá löndum utan EB em skoð-
aðar þegar þær koma inn í EB. Uppfylli þær sett skilyrði fá þær útgefið vegabréf og geta
síðan ferðast um bandalagssvæðið.
Til þess að takmarka útbreiðslu skaðvalda sem ekki em almennt útbreiddir í banda-
laginu em skilgreind vamarsvæði (protected zones) með tilliti til ákveðinna skaðvalda.
Vamarsvæðin geta verið hluti af rQd, heilt ríki eða náð yfir fleiri ríki. Takmarkanir á
ferðafrelsi plöntusendinga með tillití. til vamarsvæða eiga að koma ffam á vegabréfi þeirra.
Til þess að fá viðurkenningu fyrir vamarsvæði þarf að fara fram kerfisbundin og regluleg leit
að viðkomandi skaðvaldi til að tryggja að svæðið sé raunvemlega frítt.
Viðaukar við reglur EB em enn ekki komnir í sinni endanlegu mynd. Viðauki V gefur
þær plöntur og plöntuafurðir sem hætta er talin á að geti borið með sér sjúkdóma og meindýr
og sem á að skoða á uppmnastað og senda af stað með vegabréfi. í þeim drögum sem nú
liggja fyrir er gerður greinarmunur á plöntum með uppmna í EB og plöntum sem koma utan
frá. Af EB plöntum sem þurfa vegabréf innan EB em m.a. plöntur til áframhaldandi ræktunar