Ráðunautafundur - 15.02.1993, Side 177

169
RÁÐUNAUTAFUNDUR 1993
Viðhorf mjólkureftirlitsmanns í júgurbólgubaráttu
Ari Teitsson
Búnaðarsambandi Suður-Þingeyinga
INNGANGUR
Þegar sá er þetta ritar var ráðinn til starfa sem ráðunautur 1973 var gerður samningur við Ms.
K.Þ. um að hluti af starfinu yrði mjólkureftirlit og hefur svo verið síðan. í samráði við
Guðbrand Hlíðar dýralækni var ákveðið að þekking í júgurbólguvömum skyldi sótt til
júgurbólgurannsóknarstöðvar Dana í Ringsted en Danir voru þá brautryðjendur í notkun
frumutölu við greiningu og vamir gegn júgurbólgu.
Þama birtist manni nýr heimur sem sjálfsagt þótti við heimkomuna að miðla öðmm og
vom því haldnir fræðslufundir í öllum búnaðarfélögum á samlagssvæðinu vorið 1974 þar sem
fjallað var um frumutölu og júgurbólgu og vamir gegn henni. Eftir á að hyggja var auðvitað
harla þýðingarKtið að ræða við bændur um fmmutölu á þessum ámm en eitthvað af almennri
vitneskju um eðli júgurbólgu og vamir gegn henni mun þó hafa setið eftir hjá allmörgum
bændum.
Það er síðan ekki fyrr en með tilkomu ffumutölumælinga úr tanksýnum 1984 að bændur
fá almennt vitneskju um stöðu sína gagnvart ffumutölu en ffá 1985 hefur ffumutala lækkað
hægt en ömgglega á svæðinu en það er raunar ekki fyrr en á árinu 1992 að vart verður aðgerða
hjá flestum bændum á svæðinu sem skila sér í vemlegri lækkun ffumutölunnar. í ljós hefur
einnig komið á síðustu mánuðum að bændur geta náð niður ffumutölu á skömmum tíma og sést
það best á því að af þeim 8 bændum á samlagssvæðinu sem fengu verðfellingu þegar hún var
fyrst reiknuð eftir september 1992 fékk enginn verðfellingu eftir desember. Margir þessara
bænda hafa hins vegar kostað miklu til einkum með því að lóga kúm og fleygja miklu magni af
mjólk.
HELSTU ÁHRIFAÞÆTTIR JÚGURBÓLGUTÍÐNIOG MÖGULEGAR AÐGERÐIR
Viðhorfbóndans
Ekki fer á milli mála að bóndinn sjálfur ræður mestu um hvemig til tekst í baráttunni við
júgurbólguna. Það er mjög eðlilegt í ljósi þess að baráttan er stöðugt margþætt og krefst
mikillar árvekni og nákvæmni. Þetta þýðir ekki að unnt sé að kenna bóndanum einum um háa
frumutölu. Þar geta lélegar byggingar og gallaður tæknibúnaður haft mikið að segja og þekkt
eru dæmi um stöðuga háa frumutölu þrátt fyrir árvekni og nákvæmni bónda. Það breytir ekki
því að án áhuga og þekkingar bóndans er tæplega að vænta árangurs í baráttu við júgurbólgu.