Ráðunautafundur - 15.02.1993, Page 180
172
RÁÐUNAUTAFUNDUR 1993
Vj
Kynning á ræktunarúttekt
Óttar Geirsson
BúnaÖarfélagi íslands
Fyrir u.þ.b. áratug og næstu áratugi þar á undan var megin verkefni jarðræktarráðunauta að
leiðbeina um nýrækt og ftamræslu á landi sem taka átti til ræktunar. Nú er viðhald og
endurbætur á ræktunarlandi ásamt því að fá sem mest og best fóður af landinu á sem ódýrastan
hátt aðalverkefni jarðræktarráðunauta. Til að geta ráðlagt mönnum eitthvað um það hvemig
skynsamlegast sé að haga meðferð túnanna þtrrfa ráðunautar að vita hvemig túnin eru. Það er
t.d. heldur ógáfulegt að ráðleggja stóra áburðarskammta á illa ræst tún vaxið knjáliðagrasi og
snarrótartoppum, þótt það geti verið hagkvæmt við önnur skilyrði.
Til að auðvelda ráðunautum skipulagða úttekt á ræktunarlandi á búnaðarsambands-
svæðinu er BÍ að vinna að gerð eyðublaðs, þar sem skrá má ýmsar gagnlegar upplýsingar. Að
gerð þessa eyðublaðs hefur unnið hópur 6 manna sem í eru við jarðræktarráðunautar BÍ,
þ.e.a.s. ég og Ámi Snæbjömsson, héraðsráðunautamir, Einar Þorsteinsson og Jón Snæbjöms-
son, Guðmundur H. Gunnarson ffá RN og Guðni Þorvaldsson frá Rala.
Það hlýtur að vera styrkur fyrir ráðunaut að hafa þær upplýsingar sem væm á blaðinu
við hendina þegar hann er að leiðbeina um jarðrækt, ekki síst ef annar hvor, ráðunautur eða
bóndi, er byijandi í starfi.
En það er ýmislegt annað gagn sem hafa má af úttekt sem þessari. Þegar tún á
mörgum bæjum hafa verið skoðuð fást mikilsverðar upplýsingar um ástand ræktunar á svæðinu
og þær geta orðið grundvöllur að ákvörðunum um sameginlegar aðgerðir, sem gætu orðið til
að þær yrðu ódýrari en þegar hver og einn er að vinna fyrir sig.
Ef brýn þörf er á hreinsun skurða á svo litlum hluta túna í heilli sveit að ódýrara yrði að
leigja og heyja ónotaða túnspildu í nágrannabænum, heldur en að fá gröfu, kannski langt að,
væri sjálfsagt fyrir ráðunaut að leggja það til við bónda. Hins vegar væri hægt að fá ódýrari
vinnu þegar hluti brýnna verkefna væri stór, og eflaust enn ef hluti þeirra sem þurfa trúlega á
upphreinsun að halda næstu 5-10 árin væm tekinn með. Á sama hátt mætti e.t.v. hafa gagn af
úttekt sem þessari á landsvísu ef vitað væri um stöðuna á öllu landinu. Því er ætlast til að BÍ
fái affit af hveiju úttektarblaði og geti unnið úr þeim.
Nú er ólíklegt að ráðunautar ráði við að fara árlega á hvem bæ til að gera slíka úttekt
sem þessa enda óþarfi og því hygg ég að gott sé að gera áætlun um úttektina. T.d. að áætlað
sé að gera slíka úttekt á 4-5 ára ffesti á hveijum bæ. Það þýddi að árlega þyrfti að fara á 20-
25% bæja í sambandssvæðinu til að gera slíka úttekt. Hvort heppilegra sé að taka ákveðnar