Dagblaðið Vísir - DV - 11.04.2017, Blaðsíða 30

30 Páskablað 11. apríl 2017
Einni grein útrýmt vegna sjálfvæðingar
F
ramfarir í sjálfvirkni í
störfum höggva í auknum
mæli skarð í notkun mann-
legs vinnuafls, en þess eru
fá dæmi að ákveðinn geiri
leggist af með öllu.
Árið 1950 var gerð ítarleg skrá
yfir 270 starfsgreinar sem birtust
í skýrslu bandaríska ríkisins (US
Census). Samkvæmt greinargerð
hagfræðingsins James Bessen við
Harvard-háskóla hefur eingöngu
ein þessara starfsgreina orðið sjálf-
virkninni með öllu að bráð: starf
lyftustjóra.
Ritsíminn fékk líka að fjúka
James komst að því að aðeins þessi
starfsgrein hefði þurrkast út sökum
tæknisjálfvirkni, en fleiri geirar af
þessum 270 hafa að einhverju leyti
þurft að lúta í lægra haldi síðan 1950
af öðrum ástæðum en tæknifram-
förum. Sem dæmi má nefna að lítil
eftirspurn er eftir starfsfólki á gam-
aldags gistihúsum á þessum tímum
hótelkeðja og skýjakljúfa.
Dvínandi eftirspurn á þannig
sinn þátt í að útrýma störfum og
einnig úrelding tækni – þegar tækni
leggst alveg af, frekar en að eignast
eiginlegan arftaka. Í því sambandi
má nefna ritsímann, en þeir sjást
vart nú á dögum og atvinna í kring-
um þar af leiðandi enn síður.
Það eru afgerandi líkur á að þessi
þróun, sem hefur átt sér stað síð-
ast liðna sex áratugi, haldi áfram á
næstu árum og áratugum. Jafnvel
þótt velflestar atvinnugreinar geti
verið sjálfvæddar upp að vissu
marki, fyrir tilstilli tæknilegra fram-
fara, er starf lyftustjórans einsdæmi.
„Þessi munur er mjög mikil vægur,
því hann hefur afar ólíkar efnahags-
legar útkomur í för með sér,“ segir í
grein eftir James Bessen. Hann bæt-
ir við að atvinna geti aukist, sé til-
tekin starfsgrein að hluta til sjálf-
vædd – þó að hún minnki auðvitað
sé sjálfvæðingin 100 prósent.
Útkoman jákvæð eða neikvæð
Þó er óvíst hvað framtíðin ber í
skauti sér, hvort fleiri atvinnugrein-
ar víki alveg fyrir róbótum. Þegar
framfaraskeiðið í vefnaðariðnaði
átti sér stað á dögum iðnbyltingar-
innar, hafði sjálfvæðingin jákvæð
áhrif í för með sér. Eitt leiddi af
öðru: verð á vefnaðarvöru snar-
féll, sem jók almennt framboð, sem
kallaði á aukna atvinnu til að anna
þessari nýju eftirspurn. Þ.e. at-
vinnulífið efldist samhliða vélvæð-
ingunni.
Þetta varð raunin í vefnaðar-
iðnaðinum á sínum tíma, en líklegt
er að áhrif örrar tækniframþróunar
21. aldarinnar muni hafa öfug áhrif
í för með sér. n
Heimild: Quartz Media
Guðmundur Bjartur Einisson
ritstjorn@dv.is
Ritsími Sérþjálfað fólk þurfti til að annast
ritsímastörf. Róbótar eru hins vegar ekki
sekir um að hafa útrýmt þeirri atvinnugrein.
Róbótar taka völdin Á þessari skopgerð
af hinu fræga málverki „Sköpun Adams“
eftir ítalska málarann Michelangelo er hendi
Guðs skipt út fyrir vélræna hönd. Leiða má
líkur að því að þarna séu vélmennin að ögra
almættinu – og ætli sér að taka völdin.
www.avaxtabillinn.is • avaxtabillinn@avaxtabillinn.is • 517 0110
Gómsætir veislubakkar,
sem lífga upp á öll tilefni.
Er kannski heilsuátak
framundan?
Ávextir í áskrift kosta um
550 kr. á mann á viku
og fyrirhöfn fyrirtækisins
er engin.
Það er ekkert
við beinu
bananana
Ávaxtaðu betur
H
ö
n
n
u
n
: I
n
g
va
r
Ví
ki
n
g
ss
o
n
Verður þín starfsgrein lögð næst niður?
Róbótar gætu „rekið“ þig! Aukin
framþróun í tækni hefur hingað til aðeins
útrýmt einni atvinnugrein algerlega, en
fjölda annarra að hluta til.
Skera upp herör
gegn njósnurum
Íbúar Peking, einnar fjölmenn-
ustu borgar Kína, geta átt von á
veglegum peningagreiðslum ef
þeir benda á erlenda njósnara
í borginni. Breska blaðið The
Guardian fjallaði um þetta á vef
sínum á mánudag.
Óbreyttum borgurum, sem
leggja yfirvöldum lið í baráttunni
gegn njósnurum, standa til boða
allt að átta milljónir króna fyrir
upplýsingar af þessu tagi. Þetta var
tilkynnt í ríkisrekna dagblaðinu
Beijing Daily um helgina.
Markmiðið með þessu er með-
al annars að standa vörð um kín-
verskt hugvit og trúnaðarupplýs-
ingar úr kínverskri stjórnsýslu.
Íbúar eru hvattir til að hafa sam-
band við yfirvöld ef þeir verða var-
ir við eitthvað óeðlilegt. Það geta
þeir meðal annars gert með því að
hringja í sérstakt símanúmer sem
komið hefur verið upp.