Dagblaðið Vísir - DV - 15.09.2017, Síða 6

6 Helgarblað 15. september 2017fréttir
Þ
að er nokkuð ljóst að
Reykjavíkurborg er besti
vinur kennitöluflakkara.
Urð og Grjót er eitt af
fáum jarðvinnuverktakafyrir­
tækjum sem hafa verið að borga
skatt undanfarna áratugi og það
er óþolandi að þurfa að keppa
við rekstrarsóða og glæpamenn.
Það sér það hver maður að það er
ekki mikil sanngirni í þessu,“ segir
Garðar Þorbjörnsson, stærsti eig­
andi Urðar og Grjóts ehf., í samtali
við DV.
Í byrjun vikunnar samþykkti
Innkauparáð Reykjavíkurborgar
að taka tilboði lægstbjóðanda,
Háfells ehf., í gatnagerð og lagnir
á nýju byggingarsvæði á Strætó­
reitnum við Kirkjusand. Háfell var
áður eitt umsvifamesta verktaka­
fyrirtæki landsins og kom að stór­
um verkefnum eins og Héðins­
fjarðargöngum og tvöföldun
Reykjanesbrautar.
1,2 milljarða gjaldþrot
Síðan fór að halla undan fæti
og fyrir rúmu ári var fyrirtækið,
sem þá var rekið á 30 ára gam­
alli kennitölu, úrskurðað gjald­
þrota. Ekkert fékkst upp í kröfur í
þrotabúið sem hljóðuðu upp á 1,2
milljarða króna. Eigandi Háfells
ehf. var Skarphéðinn Ómarsson
og svo heppilega vildi til að árið
2007 stofnaði hann annað fyr­
irtæki, Hálsafell ehf. Það fyrir­
tæki var í helmingseigu hans og
Jóhanns Gunnars Stefánssonar
til að byrja með en árið 2013 var
fyrirtækið komið að fullu og öllu
eigu Skarphéðins. Tveimur árum
síðar var eiginkona Skarphéðins,
Linda Arilíusdóttir, orðinn eig­
andi alls Hálsafells ehf. Staðan
í dag er sú Linda á enn 99,2 pró­
senta hlut í fyrirtækinu en Pétur
Guðmundsson á 0,8 prósenta hlut
í gegnum félagið Mókoll ehf.
Í febrúar á þessu ári var nafni
fyrirtækisins breytt í Háfell ehf. og
síðan gerði fyrirtækið tilboð í hið
umfangsmikla verkefni á Kirkju­
sandi. Háfell bauð 223,5 millj­
ónir verkið sem samsvaraði 97
prósentum af kostnaðaráætlun.
Næstlægsta tilboð átti fyrirtæki
Garðars, Urð og Grjót ehf., en til­
boð þess hljóðaði upp á 227,2
milljónir króna.
Innkaupareglur sem ganga ekki
nógu langt
DV fjallaði á dögunum um við­
skipti Reykjavíkurborgar við verk­
takafyrirtæki sem er starfrækt á
sinni fjórðu kennitölu. Eigandi fé­
lagsins, Kristján Ólason, hafði á
rúmum áratug, rekið að minnsta
kosti sex fyrirtæki í þrot og rann­
sakar skattrannsóknarstjóri nú
meint brot í tengslum við rekstur
fyrirtækjanna. Þrátt fyrir þessa
slóð gjaldþrota þá ganga inn­
kaupareglur Reykjavíkurborgar
ekki nógu langt til þess að koma í
veg fyrir athæfi sem þetta.
Samband íslenskra sveitar­
félaga setti fram fyrirmynd að inn­
kaupareglum sveitarfélaga árið
2007 og þar var mælst til þess að
viðskiptasaga þeirra sem leituðu
eftir samningum við sveitarfélög
yrði skoðuð. Ef sú könnun leiddi í
ljós að eigandi eða fyrirtæki hefði
lent í greiðslustöðvun eða gjald­
þroti undanfarin fimm ár á undan
bæri að vísa þessum aðila frá út­
boðinu, að því gefnu að í hlut ætti
sams konar rekstrareining, með
sömu eða nær sömu eigendur og
í sömu eða nær sömu atvinnu­
starfsemi en með nýja kennitölu.
Gildandi innkaupareglur borgar­
innar, frá árinu 2014, tóku ekki
mið af þessum tilmælum og því
þrífast viðskipti borgarinnar við
kennitöluflakkara.
Garðar er harðorður um
ástandið hjá Reykjavíkurborg.
„Fyrir um tíu árum var Reykja­
víkurborg líklega besti verkkaupi
sem völ var á. Síðan þá hefur
ástandinu hrakað mjög og núna er
borgin langversti verkkaupi sem
hugsast getur. Það er einfaldlega
þannig að ef menn komast í önnur
verk þá fara þeir miklu frekar í þau
heldur en að vinna fyrir borgina.
Það þarf að vera eitthvað sérstakt
til þess að ég nenni að gera tilboð
í verk hjá Reykjavíkurborg. Síðan
kemur í ljós að þeir púkka upp á
glæpamenn,“ segir Garðar her­
skár. Aðspurður hverju sé um að
kenna að þessi málaflokkur hjá
borginni sé í ólestri segir Garðar:
„Eftir höfðinu dansa limirnir.
Hverjir eru búnir að stjórna hér
í tæpan áratug?“ Þá gagnrýnir
hann þá staðreynd að tilboðsgjaf­
ar fái ekki að vera viðstaddir þegar
tilboðin eru opnuð og segir að það
skapi tortryggni.
Blessun borgarlögmanns
Á áðurnefndum fundi Innkaupa­
ráðs borgarinnar í vikunni var
samþykkt að ganga til samn­
inga við Háfell ehf. með tveim­
ur atkvæðum fulltrúa Samfylk­
ingarinnar og Bjartrar framtíðar
gegn einu atkvæði fulltrúa Sjálf­
stæðisflokks. Fulltrúi Sjálfstæðis­
flokksins, Björn Gíslason, og
áheyrnarfulltrúi Framsóknar og
flugvallarvina, Jóna Björg Sætran,
bentu bæði á rekstrarsögu Háfells
og lagði Björn fram bókun þess
efnis að mikilvægt væri að kanna
rekstrarsögu fyrirtækja og ekki
skyldi ganga til samninga við fyrir­
tæki sem nýlega hafa orðið gjald­
þrota.
Dóra Magnúsdóttir og Magnea
Guðmundsdóttir, fulltrúar Sam­
fylkingarinnar og Bjartrar fram­
tíðar, báru fyrir sig álit borgar­
lögmanns sem komst að þeirri
niðurstöðu að Háfell ehf. upp­
fyllti skilyrði í innkaupareglum
borgarinnar. Til viðbótar létu full­
trúarnir bóka eftirfarandi klausu:
„Fulltrúarnir telja brýna ástæðu
til áframhaldandi endurskoðun­
ar innkaupareglna Reykjavíkur­
borgar er lúta að kennitöluflakki
og viðskiptasögu.“
DV freistaði þess að fá afrit
af áliti borgarlögmanns en svör
höfðu ekki borist þegar blaðið fór
í prentun. n
„Reykjavíkurborg
er besti vinur
kennitöluflakkara“
n Garðar Þorbjörnsson, eigandi Urðar og Grjóts ehf., fordæmir innkaup borgarinnar
Björn Þorfinnsson
bjornth@dv.is „Það þarf að
vera eitt-
hvað sérstakt til
þess að ég nenni
að gera tilboð í
verk hjá Reykja-
víkurborg
Kirkjusandur Reykjavíkurborg bauð út framkvæmdir á Strætóreitnum.