Bæjarskrá Reykjavíkur - 01.01.1918, Side 129
249
Félaga-skrá og stofnana.
250
kjörinn) og Jakob Möller ritstj. (þingkj.).
Bankinn er opinn kl. 9—3. Bankastjóri
til viðtals kl. 10—12.
LANDSBÓKASAFN í nýju húsi neðan
við Hverfisgötu vestarlega, stofnað 1818
af C. C. Rafn fornfræðingi í Khöfn, og
var þá kallað Stiftsbókasafn, hafði lengst
húsnæði á efra lofti dómkirkjunnar, par
til 1881. Þá var það flutt í Alþingishúsið
og nafninu brej'tt um leið, en i árslok
1908 í hið nýja hús. Það á tæp 95,000
prentaðra binda, þar af 7000 handrita —
þar á meðal hið merkilega handritasafn
Jóns Sigurðssonar. Safnið er vátrygt fyrir
120,000 kr. Yflrbókavörður Jón Jacobson
(1. 3000 kr.), bókaverðir: Arni Pálsson
(settur, 1. 1800 kr.) og Halldór Briem (].
1200 kr.). Útlán bóka kl. 1—3 hvern virk-
an dag.
Til ráðuneytis við bókakaup og hand-
rita er 5 manna nefnd, þjóðskjalavörður,
einn kennari Mentaskólans og sinn maður
frá hverri af 3 deildum háskólans.
LANDSFÉHIRÐIR er Landsbankinn,
deild af honum, er V. Claessen veitir for-
stöðu, og er viðlátinn til afgreiðslu kl.
10—2 og 5—6 hvern virkan dag, og enn
fremur kl. 6—7 þrjá fyrstu daga í hverj-
um mánnði.
LANDSSÍMINN var opnaður til almenn-
ingsafnota 29. sept. 1906, en keypti bæjar-
síma Reykjavíkur 1912. Aðalstöð: Póst-
hússtræti 3, opin virka daga kl. 8 árd.
til 9 síðd., helga daga kl. 10—12 árd. og
4—7 síðd. Bæjarsíminn opinn alla daga
kl. 8 árd.—12 á miðnætti. Landssímastjóri
er Olaf Forberg, verkfræðingur lands-
símans Paul Smith, símastjóri í Reykja-
vík Gísli J. Ólafson. Starfsfólk alls á
stöðinni 25. Símastjórar á aðalstöðvun-
um út um land eru: á Akureyri: Hall-
dór J. Skaftason; á ísafirði: Pórhallur
Gunnlaugsson; á Seyðisíirði: R. Tönnesen;
á Borðeyri Björn Magnússon.
Forstjóri loftskeytastöðvar í Reykjavík,
er Friðbjörn Aðalsteinsson (1. 2000 kr.).
Simskeytagjald er 5 a. orðið innanlands,
þó aldrei minna en 1 kr. Innanbæjar 2•/»
a., en minst 50 a., lil Danmerkur og Bret-
lands 35 a., til annara Norðurálfulanda
40—45 a.
LANDSDÓMUR. Hann er stofnaður með
lögum nr. 11, 20. okt. 1905 og dæmir mál
þau, er alþingi lætur höfða gegn ráðherra
út af embættisrekstri hans. í landsdómi
sitja dómararnir í landsyflrrétti 3, séu
þeir ekki alþingismenn, og svo margir af
elztu lðgfræðingum landsins í öðrum
embættum, sem eiga ekki setu á alþingi,
og eru ekki í Stjórnarráðinu, svo aðjafn-
an séu 6 lögfræðingar í dóminum. Enn
eiga sæti i dóminum 24 þar til kjörnir
menn, og skipa þeir dóminn, meðan þeir
fullnægja kjörgengisskilyrðum. Auk þess
eru 24 varamenn, sem kosnir eru 6. hvert
ár, og koma eftir hlutkesti í stað reglu-
legra dómenda, sem dánir kunna að vera,
hafa mist kjörgengi eða forfallast á ann-
an hátt, hafa t. a. m. verið ruddir úr
dómi. Við byrjun máls skipa því 30 menn
dóminn; af þeim ryður ákærður 2 af
hinum lögskipuðu dómendum og 9 af
hinum kjörnu, en sóknari einum af hin-
um fyrnefndu dómendum, en3af hinum.
Hinir, sem eftir eru, 3 löglærðir menn
og 12 kjörnir dómendur, eru því lands-
dómur, og er dómur eigi lögmætur nema
tveir af hinum lögskipuðu og 10 af hin-
um kjörnu dómurum, hinir sömu, hlýði
á alla sókn og vörn í málinu og taki þátt
i að dæma dóminn. Refsingardómur,
dómur um skaðabætur eða málskostnað
á hendur kærða verður eigi uppkveðinn,
nema 4/d þessara dómenda séu á eitt sáttir.
— Málfærsla fyrir landsdómi er munnleg.
Dómendur hafa sömu fæðispeninga sem
alþingismenn og fá endurgjald fyrir ferða-
kostnað eftir reikningi, sem dómurinn
sjálfur úrskurðar.
Kjörnir aðalmenn í landsdóm eru þessir:
1. Ágúst Helgason, bóndi í Birtingaholti.