Morgunblaðið - 05.10.2017, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. OKTÓBER 2017
Eikjuvogur 29 Opnunartími:
104 Reykjavík - S:781-5100 Mán-fim: 12-18 - fös: 12-16
HAUST
2017
FRÉTTASKÝRING
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Reikna má með verulegu tekjutapi á
næsta ári vegna minni aflaheimilda í
makríl og norsk-íslenskri síld. Út-
flutningsverðmæti afurða gætu dreg-
ist saman um fimmtung í kjölfar ráð-
gjafar Alþjóðahafrannsóknaráðsins
(ICES) um heildarafla 2018. Lagt er
til að verulega verði dregið úr veiðum
á makríl og einnig er minnkun í síld,
en lítilsháttar aukning í kolmunna.
Ákvarðanir liggja ekki fyrir um hvað
strandríkin taka sér mikla kvóta á
næsta ári, en engir samningar eru um
veiðar úr þessum stofnum.
Miðað við óbreyttar markaðsað-
stæður gæti útflutningsverðmæti af-
urða þessara þriggja stofna lækkað
samanlagt úr um 41 milljarði króna í
ár niður í 32 milljarða króna á næsta
ári, sem jafngildir níu milljarða lækk-
un. Þar af yrði um 8 milljarða lækkun
vegna makríls og 1,4 milljarða lækk-
un vegna norsk-íslenskrar síldar. Í
kolmunna má hins vegar reikna með
um 370 milljóna króna tekjuaukn-
ingu, samkvæmt upplýsingum frá
Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi
(SFS).
Í síðustu viku lauk fundi ráðgjaf-
arnefndar ICES þar sem m.a. var
fjallað um ráðgjöf um heildarafla
fyrrnefndra tegunda í Norðaustur-
Atlantshafi fyrir árið 2018.
Umfram ráðgjöf í mörg ár
ICES leggur til, í samræmi við nýt-
ingarstefnu sem mun leiða til há-
marksafraksturs til lengri tíma litið,
að makrílafli 2018 verði ekki meiri en
551 þúsund tonn. Ráðgjöf fyrir 2017
var rúm 857 þúsund tonn og gert er
ráð fyrir að aflinn í ár verði tæplega
1,2 milljónir tonna. Er um að ræða
ríflega 35% minnkun ráðlagðs heild-
arafla.
Í norsk-íslenskri síld ráðleggur
ICES í samræmi við samþykkta afla-
reglu strandríkja, að afli ársins 2018
verði ekki meiri en 546 þúsund tonn.
Ráðgjöf fyrir árið 2017 var 646 þús-
und tonn og er því um 15% minnkun
ráðlagðs heildarafla að ræða. ICES
gerir ráð fyrir því að aflinn í ár verði
rúmlega 805 þúsund tonn.
Í kolmunna leggur ICES til, í sam-
ræmi við langtímanýtingarstefnu, að
afli 2018 verði ekki meiri en 1,39 millj-
ón tonn. Ráðgjöf fyrir 2017 var svipuð
eða 1,34 milljónir tonna en gert er ráð
fyrir að aflinn á árinu verði um 1,55
milljónir tonna.
Eins og sést á þessari upptalningu
var í öllum tegundunum fiskað langt
umfram ráðgjöf í ár eins og gert hefur
verið síðustu ár. Þannig voru þeir
kvótar sem strandríkin tóku sér í
makríl á bilinu 320-400 þúsund tonn
umfram ráðgjöf ICES árin 2014-
2016.
Í kolmunna voru kvótarnir sömu ár
á bilinu frá rúmlega 200 þúsund tonn-
um til 650 þúsund tonn umfram ráð-
gjöf. Eigi að síður hækkaði ráðgjöfin
um 560 þúsund tonn fyrir þetta ár og
stendur síðan nánast í stað fyrir 2018.
Í síld hefur þessi ár einnig verið veitt
umfram ráðgjöf, en ekki eins mikið og
í hinum tegundunum tveimur. Fyrir
þetta ár hækkaði ráðgjöfin verulega,
en lækkar aftur fyrir næsta ár.
Makrílvertíð nánast lokið
Á næstunni hefjast viðræður
strandríkja um stjórnun veiða og
mögulegt samkomulag. Fundirnir
fara fram í London og verður byrjað á
makríl og síðan tekið til við að ræða
kolmunna og norsk-íslenska síld.
Strandríkin sem um ræðir eru Ísland,
Evrópusambandið, Noregur, Rúss-
land, Færeyjar og Grænland.
Makrílvertíð ársins er nánast lokið,
en enn voru þó fjögur skip frá Eski-
firði og Fáskrúðsfirði að veiðum í
Síldarsmugunni í gær. Lítið hefur
veiðst þar síðustu daga eftir líflega
veiði lengst af í september.
Alls var í gær búið að landa 157
þúsund tonnum af makríl, en úthlut-
un ársins var í heildina 168 þúsund
tonn og frá síðasta ári voru flutt rúm-
lega átta þúsund tonn. Heimilt er að
flytja 15% í uppsjávartegundum á
milli ára.
Uppsjávarskipin eru komin á fullt í
veiðar á norsk-íslenskri síld og hefur
aflast ágætlega austur af landinu.
Milljarða tekjutap
í kjölfar ráðgjafar
 Ríflega 35% minnkun ráðlagðs heildarafla í makríl
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Um borð í Vigra Gert klárt áður en trollið er látið fara á makrílmiðunum.
Spánarsnigill fannst á Patreksfirði
fyrir tíu dögum og mældist hann
rúmlega 11 sentimetra langur. Þetta
er annað staðfesta dæmið um snigil
af þessari tegund á Vestfjörðum, en
áður hafði spánarsnigill fundist í
Hnífsdal. Komið var með snigilinn til
greiningar á Náttúrustofu Vest-
fjarða í Bolungarvík og lifir hann þar
enn í fiskabúri í kaffistofu starfs-
fólks. Grænmeti er einkum á mat-
seðlinum.
Fólk svipist um í görðum
Á heimasíðu Náttúrustofunnar er
fólk á Patreksfirði hvatt til að skoða
umhverfi sitt og garða og sjá hvort
þar finnist fleiri svona stórir sniglar
og safna þeim ef þeir finnast, ásamt
því að hafa samband við Náttúru-
stofuna í Bolungarvík. Á pödduvef
Náttúrufræðistofnunar kemur fram
að fyrstu spánarsniglarnir hérlendis
fundust í Reykjavík og Kópavogi
2003.
Á vefnum segir segir meðal ann-
ars: „Spánarsniglar verða með
stærstu sniglum, allt að 15 cm lang-
ir, og eru mikil átvögl sem éta um
hálfa þyngd sína á dag. Á matseðl-
inum er nánast allt lífrænt sem á
vegi snigilsins verður. Skrautjurtir
og matjurtir eru í hávegum hafð-
ar …
Miklu stærri en aðrir sniglar
Spánarsnigill á að líkindum eftir
að reynast eitt mesta meindýr sem
við höfum borið með okkur til lands-
ins. Í Færeyjum er hann þegar orð-
inn vandræðagripur. Það sem gerir
hann að slíkum vágesti er frjósemi
hans, stærð og græðgi …
Fullvaxinn er hann tröllvaxinn,
miklu stærri en aðrir sniglar af Ar-
ion-ættkvíslinni. Reyndar hefur þró-
unin orðið sú að spánarsniglar sem
fundist hafa á seinni árum eru mun
smávaxnari en þeir sem fundust
fyrstu árin og er það aðlögun að
stuttu sumri hér á norðurslóðum.“
aij@mbl.is
Með spánarsnigil
á kaffistofunni
 Grænmeti á matseðlinum  Annað
staðfesta dæmið á Vestfjörðum
Ljósmynd/Erling Ólafsson
Vandræðagripur Spánarsnigill er frjósamur, stór og gráðugur.
Liðsmenn Skákfélagsins Hróksins
héldu í gær áleiðis til Nuuk, höfuð-
borgar Grænlands, og fara á föstu-
daginn til hamfarasvæðanna í Uum-
mannaq-firði, 600 km fyrir norðan
heimskautsbaug.
Með í för verða listamenn frá
Sirkus Íslands, Bjarni Árnason og
Axel Diego, og myndlistarkonan
Inga María Brynjarsdóttir sem mun
halda teikninámskeið fyrir börnin í
þorpinu.
Fram kemur í tilkynningu frá
Hróknum, að í dag verði sirkus- og
skákhátíð í Nuuk Center en svo liggi
leiðin til Uummannaq þar sem fjöl-
breytt dagskrá verði fyrir heima-
menn, sem Hrafn Jökulsson, forseti
Hróksins, mun stjórna.
Þegar flóðbylgja gekk á land í
Uummannaq-firði í sumar efndu
Hrókurinn, Hjálparstarf kirkjunnar
og Kalak, vinafélag Íslands og
Grænlands, til landssöfnunar á Ís-
landi þar sem söfnuðust yfir 40 millj-
ónir króna. Jafnframt var ákveðið að
skipuleggja sérstaka hátíð í Uum-
mannaq. Hægt verður að fylgjast
með gangi mála á heimasíðu Hróks-
ins: www.hrokurinn.is.
Á Grænlandi Ungir skákmenn á Grænlandi í skákskóla Hróksins.
Heimsækja hamfara-
svæðið á Grænlandi
Morgunblaðið/Ómar