Morgunblaðið - 05.10.2017, Blaðsíða 36

36 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. OKTÓBER 2017
hefur verið unnið hér í Reykjavík í
einstökum dýpkunarverkum. Haldin
hefur verið skrá um dýpkunarverk á
vegum hafnarinnar á árunum 1985 til
2016. Heildarmagn dýpkunarefnis á
þessu tímabili er orðið fjórar millj-
ónir rúmmetra. Til glöggvunar á um-
fangi höfum við oft notað heildar-
stærð á Hafnarhúsinu. Ef ystu mörk
í stærð og hæð húss eru notuð er það
60.000 rúmmetrar Þessi dýpkun er
þá um 20 Hafnarhús, en áður höfum
við á síðastliðnum 30 árum dýpkað
um 70 Hafnarhús.“
- Hvers konar efni er á botni Við-
eyjarsunds?
„Botnefnið sem nú þarf að dýpka
er fyrst og fremst sandblandað silt.
Silt er setefni með kornastærðir á
milli leirs og sands. Efnið er grófara
en leirefni en fínna en sandur.
Reikna má með að siltið sé um 80-
90% en sandefni um 10-20%. Ekki er
reiknað með að neitt þurfi að fleyga
eða sprengja í þessu verki.“
-Verður hægt að nota þetta efni í
landfyllingar og ef svo, hverjar?
„Þetta efni sem upp kemur úr
botni Sundahafnar er lélegt fylling-
arefni og í raun ekki hægt að nýta
það í efri jarðlög landgerðar. Efnið
er fyrst og fremst hægt að nýta í
undirfyllingar fyrir landgerð þegar
fyllingarþykkt er 15-20 metrar. Af
þessum fjórum milljónum rúmmetra
höfum við nýtt um þrjár milljónir
rúmmetra til landgerðar í Sunda-
höfn. En nú á síðari árum er allt
þróunarrými hafnar til landgerðar á
þrotum og þá er enginn kostur annar
en að varpa efninu í hafið. Umhverf-
islega er besti kostur nýting þessa
efnis til landgerðar, en ef hvergi má
lengur fylla út land þá er ekkert ann-
að en að varpa dýpkunarefni í hafið
að undangengnum rannsóknum á
efnisástandi og mengun,“ segir Jón
Þorvaldsson að lokum.
Dæla efni á við 20 Hafnarhús
 Stefnt er að verulegri dýpkun í Viðeyjarsundi á næstu árum  Fjarlægja þarf efni af hafsbotni
sem nemur 1,2 milljónum rúmmetra  Stærri skip í flota skipafélaganna kalla á meira dýpi
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sundahöfn Aðalathafnasvæði Eimskips er við Kleppsbakka og verður svo áfram. Eimskip er nú að láta smíða ný flutningaskip í Kína sem væntanleg eru
árið 2019. Þetta verða stærstu skip íslenska kaupskipaflotans, 26.500 brúttótonn. Djúprista nýju skipanna verður 9 metrar og því er þörf á góðu aðdýpi.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Vogabakki Innsti hluti Sundahafnar við Elliðavog. Þar er athafnasvæði
Samskipa. Búist er við að stærri skip leggist að bakkanum í framtíðinni.
VIÐTAL
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Stefnt er að verulegri dýpkun í Við-
eyjarsundi á næstu árum. Fyrsti
áfangi hennar fer af stað á árinu 2018
og þetta verkefni mun væntanlega
standa til ársins 2021.
Í heild er um að ræða dýpkun sem
nemur 1,2 milljónum rúmmetra,
samkvæmt upplýsingum Jóns Þor-
valdssonar,
aðstoðarhafnar-
stjóra Faxaflóa-
hafna sf. Fram-
kvæmdir við
hafnarbakka utan
Klepps og þróun í
stærð skipa sem í
framtíðinni munu
leggjast að Voga-
bakka kallar á
þessa dýpkun.
Viðeyjarsundið er siglinga- og snún-
igssvæði skipa í Sundahöfn. Dýpk-
unarsvæðið nær frá suðurenda
Skarfabakka, um Vatnagarða og inn
í Kleppsvík að Vogabakka. Á Sunda-
hafnarsvæðunum er almenn krafa
um 12 metra dýpi í aðsiglingu, snún-
ingssvæðum og viðlegum við bakka.
Við þær forsendur eru flest nýrri
hafnarmannvirki Sundahafnar mið-
uð.
Jón var spurður frekar um þetta
dýpkunarverkefni.
- Verður ekki að bjóða svona um-
fangsmikið verk út á Evrópska efna-
hagssvæðinu?
„Jú, svona umfangsmikið verk á
vegum ríkis og sveitafélaga skal
bjóða út á Evrópska efnahagssvæð-
inu. Það lengir auglýstan útboðstíma
um nokkrar vikur (um 6 vikur) en
tryggir um leið kynningu á vænt-
anlegu verki fyrir mörgum bjóð-
endum.“
- Er hægt að setja 1,2 milljónir
rúmmetra upp í samanburð við
þekkta stærð svo fólk átti sig á um-
fanginu?
„Þetta er talsvert magn dýpkunar-
efnis, en ekkert mikið stærra en áður
Jón Þorvaldsson
Landgerð hafnar í Sundahöfn á
undanförnum árum hefur verið út á
þykk set- og botnlög. Þessi svæði
þarf síðan að fergja með efni til að
tryggja byggingar sem þar rísa fyrir
sigi. Þá breytir litlu hvort botnlög
verði þykkari með losun dýpkunar-
efnis. Farghaugar verða stærri til að
ná sigi burt, en svæði þarf fergingu
hvort sem dýpkunarefni er nýtt eða
ekki, segir Jón Þorvaldsson.
Að undanförnu hafa staðið yfir
framkvæmdir við byggingu nýs hafn-
arbakka í Sundahöfn. Honum er ætl-
að að taka við hlutverki Kleppsbakka
og verða megin-vöruflutningabakki
fyrir stærri og djúpristari flutninga-
og gámaskip.
Fyrrnefndri aðferð hefur verið
beitt til að tryggja öryggi bygginga
sem verða á svæðinu.
Markviss notkun á dýpkunarefni
til landþróunar var ein af lykilfor-
sendum þess að höfnin gat byggt upp
og þróað hafnarsvæði á ódýran og
hagkvæman hátt, segir Jón í minn-
isblaði sem hann gerði árið 2011.
Samhliða því var hægt að ganga
vel frá menguðu efni með innilokun
þess í undirfyllingar og með því var
dregið úr varpi dýpkunarefna í hafið.
„Alls voru á árunum 1985-2005 dýpk-
unarefni að magni 2.922.048 rúm-
metrar nýttir með þeim hætti í stað
þess að varpa þessu efni í hafið. Um
leið hefur sparast í efniskaupum á
fyllingarefni svipað efnismagn. Hér
er um mjög háar fjárhæðir að ræða
ef farið yrði að verðleggja efnið sem
fyllingarefni og eins hefði slík efn-
istaka á landi og flutningur efnis haft
í för með sér mikil og neikvæð um-
hverfisáhrif,“ segir Jón.
Ljósmynd/Guðmundur Árnason
Kleppsbakki Dýpkunarskipið Sóley
dælir hér efni til uppfyllingar.
Dýpkunarefni
til þróunar lands
 Háar fjárhæðir
hafa sparast í
kaupum á efni
Ármúla 15, 108 Reykjavík Sími 515 0500 fasteignakaup@fasteignakaup.is fasteignakaup.is
Fasteignasalinn þinn
fylgir þér alla leið í söluferlinu, frá upphafi til enda
Sirrý
lögg. fasteignasali
Erna Vals
lögg. fasteignasali
Íris Hall
lögg. fasteignasali