Morgunblaðið - 05.10.2017, Blaðsíða 64

64
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. OKTÓBER 2017
HEYRNARSTÖ‹INKringlunni • Sími 568 7777 • heyra.is
exton™ heyrnartækin opna nýjar leiðir í samskiptum
auka lífsgæðin. Komdu í ókeypis heyrnarmælingu
fáðu heyrnartæki lánuð til reynslu.
Við hjálpum þér
að bæta lífsgæðin
R
og
og
Hulda Bjarnadóttir
hulda@mbl.is
Halla Þorvaldsdóttir er nýr fram-
kvæmdastjóri Krabbameinsfélags
Íslands. Hún kom við hjá þeim
Huldu og Hvata í Magasínið á K100
í vikunni og sagði frá verkefninu.
Líkt og undanfarin tíu ár tileinkar
Krabbameinsfélagið októbermánuð
baráttu gegn krabbameini hjá kon-
um. Söfnunarfé Bleiku slaufunnar í
ár rennur til Ráðgjafarþjónustu fé-
lagsins með það að markmiði að efla
stuðning, fræðslu og ráðgjöf til ein-
staklinga um allt land sem greinast
með krabbamein og aðstandenda
þeirra.
Mun fleiri lifa en áður
Í viðtalinu sagði Halla frá nýrri
könnun sem Maskína framkvæmdi
fyrir Krabbameinsfélagið í septem-
ber síðastliðinn meðal 1.500 einstak-
linga á aldrinum 18-75 ára. Þar kom
fram að um 80% svarenda tengdist
náið að minnsta kosti einum sem
hafði greinst með krabbamein.
Krabbamein snertir okkur því næst-
um öll með einum eða öðrum hætti.
Þriðji hver einstaklingur greinist
með krabbamein einhvern tíma á
lífsleiðinni og afar mikilvægt er að
þeir og aðstandendur þeirra geti
gengið að áreiðanlegri ráðgjöf og
stuðningi í veikindunum og í kjölfar
þeirra. Sífellt betur tekst að greina
krabbamein tímanlega, ráða nið-
urlögum þeirra og halda sjúkdómn-
um í skefjum. Nú er svo komið að
um 70% þeirra sem greinast með
krabbamein eru á lífi fimm árum síð-
ar. Í dag eru rúmlega 14.000 þúsund
einstaklingar á lífi sem greinst hafa
með krabbamein og þeim fer fjölg-
andi. Árið 1976 var talan hins vegar
tæplega 2.300. Áætlað er að árið
2026 verði fjöldinn um 18.300. Þessi
jákvæða þróun hefur í för með sér
ört vaxandi þörf fyrir þjónustu og
stuðning við þá sem hafa greinst og
aðstandendur þeirra, bæði meðan á
veikindum stendur og þegar þau eru
yfirstaðin.
Í könnuninni kom meðal annars
fram:
 Almennt töldu 80% svarenda að
stuðningur vegna réttindamála
þeirra sem greinst höfðu með
krabbamein væri ófullnægjandi, en
næstum 90% þeirra sem sjálfir
höfðu greinst voru þeirrar skoðunar.
 Alls töldu 80% að sálrænum ein-
kennum væri ekki sinnt nægilega
vel og 70% sem greinst höfðu með
krabbamein sjálfir voru sömu skoð-
unar.
 Stuðningur við aðstandendur
meðan á meðferð stóð var talinn
ófullnægjandi af um það bil 70%
þátttakenda og 60% sem höfðu
greinst með krabbamein voru sömu
skoðunar.
 Þegar svör aðstandenda krabba-
meinssjúklinga voru skoðuð sér-
staklega kom fram að 70% töldu
stuðninginn ófullnægjandi.
 Enn stærra hlutfall bæði aðstand-
enda og þeirra sem höfðu greinst
með krabbamein sem taldi vanta
upp á stuðning að meðferð lokinni.
Bjóða upp á úrræði sem
létta fólki róðurinn
Það er áfall að greinast með
krabbamein, bæði fyrir þann sem
greinist, en ekki síður fjölskyldu og
aðstandendur. Veikindaferlið tekur
oft mikið á, á margan og ólíkan hátt
og verkefninu er ekki endilega lokið
þó að sjúkdómurinn hafi læknast.
Það sést glöggt hversu mikilvægt
það er að geta gengið að áreiðan-
legum upplýsingum, stuðningi og
faglegri aðstoð í slíkum aðstæðum.
Þess vegna skiptir miklu máli að efla
þennan hluta starfseminnar.
„Við kunnum leiðir til að létta
fólki róðurinn, bæði þeim sem grein-
ast með krabbamein og aðstand-
endum þeirra. Það er engin ástæða
til að allir þurfi hver um sig að leita
að leiðum sem virka. Hjá Ráðgjaf-
arþjónustu félagsins er hægt að fá
upplýsingar og nýta úrræði sem
gagnast fólki sem þarf að takast á
við krabbamein“ sagði Halla.
Ráðgjafarþjónusta í 10 ár fólki
að kostnaðarlausu
Markmið Ráðgjafarþjónustu
Krabbameinsfélagsins er að aðstoða
fólk við að ná jafnvægi í lífinu eftir
þær breyttu aðstæður sem greining
krabbameins veldur. Hjá Ráðgjafar-
þjónustunni er boðið upp á þjónustu
fagaðila án endurgjalds. Þjónusta
hjúkrunarfræðinga, félagsráðgjöf og
sálfræðiþjónusta er í boði alla virka
daga og boðið er upp á viðtöl og ein-
staklingsráðgjöf, símaráðgjöf, djúp-
slökun, ýmiss konar fræðslu og fyr-
irlestra, hagnýtar upplýsingar um
réttindi fólks með krabbamein auk
starfsemi stuðningshópa félagsins.
Einnig er fjöldi námskeiða í boði til
að mæta þörfum þeirra sem til
Ráðgjafarþjónustunnar leita. Sem
dæmi má nefna að í október verða
námskeið á borð við áfallamiðað
jóga, stuðningsfulltrúanámskeið,
hugræn atferlismeðferð við svefn-
leysi, núvitund fyrir ungmenni sem
aðstandendur, leiðir til að bregðast
við sogæðabjúg á handlegg í kjölfar
krabbameinsmeðferðar, núvitund:
frá streitu til sáttar. Einnig verða
hádegisfyrirlestrar um fjölbreytt
málefni svo sem um mataræði í veik-
indum sem eru öllum opnir.
„Þessi liður starfseminnar er afar
mikilvægur fyrir þá sem greinast og
ættingja þeirra, því ótal spurningar
vakna þegar fólk greinist með
krabbamein. Réttindamál þeirra
sem greinast með krabbamein eru
ofarlega á baugi og fólki finnst mik-
ilvægt að geta nálgast upplýsingar
um þau á einum stað. Þá er mjög
mikilvægt að vinna úr því áfalli sem
fylgir greiningu, bæði hjá þeim sem
greinist og aðstandendum, óöryggi
og kvíða sem getur fylgt,“ segir
Halla.
Bleiki dagurinn er 13. október
Bleiki dagurinn hefur notið sívax-
andi vinsælda undanfarin ár í hinum
bleika októbermánuði. Hann verður
haldinn hátíðlegur föstudaginn 13.
október 2017.
„Þennan dag hvetjum við alla
landsmenn til að sýna samstöðu,
klæðast bleiku og hafa bleikt í fyrir-
rúmi. Og endilega sendið okkur
myndir af vinahópum eða vinnufé-
lögum á netfangið bleikaslaufan@-
krabb.is.
Við birtum myndirnar á Face-
book-síðu Bleiku slaufunnar og þá
er mikilvægt að myndirnar séu
merktar #bleikaslaufan,“ segir
Halla.
Fjöldi einstaklinga og fyrirtækja
skipuleggja bleikt kaffiboð í
vinnunni eða heima fyrir.
Ef fyrirtæki vilja styrkja Bleiku
slaufuna þennan dag má finna ýms-
ar skemmtilegar hugmyndir á
heimasíðu átaksins. Daglega berast
ábendingar um nýja viðburði, en
hægt er að nálgast upplýsingar um
þá á www.bleikaslaufan.is.
„Með því að taka þátt í Bleika
deginum, njótum við dagsins saman
og vekjum um leið athygli á barátt-
unni gegn krabbameinum hjá kon-
um og sýnum þeim stuðning í verki,“
segir Halla.
K100 ætlar að sýna Bleiku slaufunni stuðning í
október með því að styðja við hið árlega árveknis-
átak Bleiku slaufunnar. Heimasíða og samfélags-
miðlar verða því bleikari en áður og starfsfólk stöðv-
arinnar verður í glimrandi bleiku skapi í október.
Í bleiku skapi
í október
Forvarnir Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsfélags
Íslands, á léttu nótunum í þættinum Magasíninu á K100.
Hönnuður Bleiku slaufunnar
2017 er Ása Gunnlaugsdóttir,
hönnuður og gullsmiður, en
hún bar sigur úr býtum í sam-
keppni um hönnun slaufunnar.
Samkeppnin fór nú fram í
sjötta sinn í sam-
starfi Krabba-
meinsfélags Íslands
og Félags íslenskra
gullsmiða.
Ása er gullsmiður
og hönnuður og
skartgripir hennar
eru seldir undir
merkjum asa iceland
í skartgripaversl-
unum víða um
land. Merkið hef-
ur skapað sér
sess og er þekkt fyrir stíl-
hreina og vandaða hönnun.
Ása hefur víðtæka reynslu í
hönnun og smíði skartgripa
og hefur starfað sem hönn-
uður á Íslandi, Finnlandi og í
S-Kóreu. Hún lauk MA-prófi í
iðnhönnun við University of
Art and Design (UIAH) í Hels-
inki og BA-prófi í gull- og silf-
ursmíðum frá Lahti Design
Institute í Finnlandi. Í Finn-
landi starfaði hún með námi
sem gullsmiður hjá stærsta
skartgripafyrirtæki Finnlands,
Kalevala Jewelry. Eftir nám
kenndi hún skartgripahönnun
við UIAH. Síðar rak hún
vinnustofu í Helsinki.
Bleiku slaufuna
2017 hannaði Ása
Gunnlaugsdóttir
Rokktónleikasýningin Halloween
Horror Show hefur verið áberandi
á öldum ljósvakans upp á síðkastið.
Ekki síst vegna kraftmikillar aug-
lýsingaherferðar þar sem öllu var
til tjaldað. Í myndatökunni voru
farnar óhefðbundnar leiðir þar sem
teflt var á tæpasta vað og mátti
litlu muna að ljósir lokkar Eyþórs
Inga yrðu eldi að bráð.
Ljóst er að landsmenn eru æstir
í hrylling því þriðju sýningunni hef-
ur nú verið bætt við föstudags-
kvöldið 27. október klukkan 20.
Margir af okkar fremstu tónlist-
armönnum stíga á svið en ásamt
Eyþóri Inga koma fram Salka Sól,
Greta Salóme, Selma Björns,
Stebbi Jak, Andrea Gylfa, Ólafur
Egill auk Todmobile, Sirkuss Ís-
lands, bakradda og dansara. Hvert
einasta atriði er stíliserað og verð-
ur leikstjórn í höndum Selmu
Björns. Lagalistinn er vel rokkaður
en lög eins og Highway To Hell,
Thriller, Zombie, Rocky Horror og
lög úr Litlu Hryllingsbúðinni munu
hljóma í sýningunni. Upphitun
hefst klukkustund fyrir sýningu í
anddyri Háskólabíós þar sem 20
leikarar og sirkusfólk verður með
alls konar uppákomur.
Haft er eftir talsmanni Forte,
sem stendur fyrir sýningunni, að
hún henti öllum aldurshópum þó að
aldurstakmark sé 16 ára.
ernao@mbl.is
Íslendingar
trylltir í hrylling
Skuggalegur Minnstu munaði að
lokkar Eyþórs Inga yrðu eldi að
bráð við gerð kynningarefnis fyrir
Halloween Horror Show.