Ægir - 01.12.2017, Blaðsíða 16
16
ember fáum við að vita hver
kvótinn á fiskveiðiárinu er og
svo spilum við úr því eins og
best er.
Auðvitað kemur fyrir að okk-
ur er sagt að gott væri að fá
þessa tegund eða hina. Þá reyn-
ir maður það en kvótaárið hjá
okkur er annars svolítil rútína.
Við erum með blandaðan kvóta
og þá þarf að hugsa um það
strax fyrsta september að ekki
þýðir að fara að moka inn
þorski, heldur leggja sig eftir
tegundunum, sem erfiðast er
að ná í. Svo þarf auðvitað að
hugsa um að halda þessum
mörkuðum sem við erum að
þjóna, uppfylla sölusamninga
við fasta kúnna.“
Þarf að hafa meira fyrir því að
veiða þorsk
Hrafn Sveinbjarnarson hét áður
Snæfell og var fremur stuttur
togari því upphaflega vantaði
úreldingu fyrir skipið og það
var stytt frá upphaflegri teikn-
ingu. Fyrir þremur árum var
skipið lengt í samræmi við það
sem upphaflega var ætlað og
breytingin er mikil. Til dæmis er
lestarpláss nú tvöfalt meira, öll
aðstaða í vinnslunni mun betri
og afköstin hafa aukist veru-
lega. „Við höfum næg verkefni.
Á þessu kvótaári erum við með
um 7.000 til 8.000 tonna veiði-
heimildir af bolfiski og makríl.“
Sigurður segir erfiðara að ná
þorski en áður. „Ég er ekki að
segja að það sé minna af hon-
um en maður þarf að hafa
meira fyrir því að ná honum. En
maður þarf líka að hafa í huga
að síðustu 10 árin eða meira
hefur verið mjög gott fiskirí.
Það eru ekki alltaf jól og ekki
rétt að miða alltaf við þau ár
þegar allt var í toppi. Menn
verða að gera sér grein fyrir að
þetta gengur upp og niður.“
Erum fyrirmynd víðast hvar
Samtalið beinist að fiskveiði-
stjórninni og því hvort breyt-
inga sé þörf. Sigurður segir að
ekki megi breyta bara til að
breyta. „Ef á að breyta kerfinu
þá verðum við að vita fyrst
hvað á að koma í staðinn. Um-
heimurinn horfir til okkar,
hvernig við erum að stjórna
fiskveiðum okkar. Við erum fyr-
irmynd víðast hvar. Það má
kannski breyta einhverju, en
breytingar verða að hafa hag-
ræðingu í för með sér. Þegar
menn eru að velta því fyrir sér
hvernig staðan er í dag er hollt
að hugsa til baka fyrir tíma
kvótakerfisins, þegar sjávarút-
vegurinn var nánast á hausnum
og rekinn meira og minna af
opinberu sjóðakerfi. Með kvóta-
kerfinu hefur þessi mynd al-
gjörlega snúist við og útvegur-
inn skilar milljörðum til sam-
félagsins.“
Af og til koma upp hug-
myndir um uppboð aflaheim-
ilda til að fá „sanngjarna“
greiðslu fyrir aðganginn að
auðlindinni. Sigurður er ekki
sammála þeim hugmyndum.
„Ef þú ferð í eitthvað uppboðs-
kerfi er stöðugleikanum og
möguleikanum á því að skipu-
leggja sig fram í tímann kippt
úr sambandi. Menn eru alltaf að
reyna að gera betur, fá meiri
verðmæti úr því sem dregið er
úr sjónum. Við erum alltaf að ná
betri og betri árangi og nýta
meira úr hverjum fiski. Við
sjáum nærtækt dæmi um það
hér í Grindavík með samstarfi
milli fyrirtækjanna Þorbjarnar
og Vísis í Haustaki þar sem unn-
ir eru ekki bara hausar, heldur
hryggir og margt fleira og fram-
leitt gæðalýsi. Í þetta er búið að
leggja gífurlega mikla peninga
og unnið frábært starf.“
Þarf afnotarétt til lengri tíma
Sigður bendir einnig á að búið
er að stofna fyrirtæki um fram-
leiðslu á kollageni, nýtingu á
fiskroði og áfram megi telja.
„Þar koma saman fyrirtækin
Þorbjörn, Vísir, Samherji, HB
Grandi og hugsanlega fleiri. Við
höfum fiskflakið. Það er alltaf
eins og við vitum hvernig best
er að nýta það. Það er hitt, sem
af fiskinum kemur, sem við
þurfum að nýta betur. Það kost-
ar mikla peninga í upphafi en
skilar sér svo margfalt til baka.
Þegar menn fara í svona stór
verkefni, verða menn að hafa
afnotarétt af auðlindinni til
lengri tíma. Ef farið verður í
uppboðskerfi verður óvissan
um framtíðina allt of mikil. Þeg-
ar fjárfesta þarf til framtíðar
gengur slík óvissa ekki upp.
Hún getur einnig leitt til þess
að mjög mikilvæg viðskipta-
sambönd glatist. Auðvitað
verður útgerðin svo að greiða
eðlilegt verð til þjóðarinnar fyrir
afnotaréttinn. Um það þarf að
ná samkomulagi.“
Sigurður segir að þróa verði
sjávarútveginn áfram, bæði
vinnslu og skip og til þess að
menn geti farið í nauðsynlegar
fjárfestingar verði að vera til
þess rekstrargrundvöllur til
langs tíma. Hann tekur dæmi af
stöðunni í togaraflotanum, en
mikil endurnýjun er að ganga
yfir í ísfisktogurunum, en það
þurfi líka endurnýjun í frystitog-
urunum. „Þessi skip sem við er-
um með eru bara alltof lítil. Við
þurfum fleiri frystiskip eins og
hið nýja Sólberg og HB Granda-
skipið sem er í smíðum. Þau
eiga að veiða allt að 12.000
tonn af bolfiski á ári. Þau eru
með mjölvinnslu um borð sem
skilar í raun einum aukatúr í
verðmætum á árinu í mjöli og
lýsi.“
Pólitískt bitbein
Sjávarútvegurinn hefur í langan
tíma verið pólitískt bitbein og
umtal um hann neikvætt. Sig-
urður segir að auðvitað sé erfitt
að búa við slíkar aðstæður. Það
þurfi meiri ró í kringum sjávar-
útveginn og umræðan sé á
hærra plani en oft sé. Neikvæð
umræða hafi áhrif á alla. „Það er
Hrafn Sveinbjarnarson GK í höfn í Grindavík. Fyrir þremur árum var skipið lengt og gerðar á því verulegar breytingar. Áður hét skipið Snæfell og
var gert út frá Hrísey.