Morgunblaðið - 02.12.2017, Blaðsíða 12

12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. DESEMBER 2017
Valgerður Þ. Jónsdóttir
vjon@mbl.is
Nöfnin Artemisia Gentil-eschi, Nettie Stevens ogWangari Maathi hljómakannski ekki kunnugleg
í allra eyrum. Þau eru meðal eitt
hundrað kvennafna í nýútkominni
bók, Kvöldsögur fyrir uppreisn-
argjarnar stelpur – 100 magnaðar
konur, eftir Elenu Favilli og Fran-
cescu Cavallo. Og fyrrnefndar þrjár
konur; listmálari,
erfðafræðingur og
baráttukona, eru í
hópi „alvörustelpna
sem sigruðust á hindr-
unum og ruddu braut-
ina fyrir þær sem á
eftir komu“, eins og
þar stendur.
Að breyta
heiminum
Snilligáfa, upp-
götvanir og afrek á
ýmsum sviðum og fífl-
djörf ævintýri kvenna
hafa á stundum fallið í gleymsk-
unnar dá í áranna og aldanna rás.
Sumar konurnar einfaldlega hurfu
af spjöldum sögunnar.
Favilli og Cavallo draga þær
fram á sjónarsviðið og gera þeim öll-
um jafn hátt undir höfði, Fridu
Kahlo, Marie Currie, Margaret
Thatcher og Evitu Perón sem og
öðrum frægum. Og mörgum núlif-
andi, til dæmis Michelle Obama, lög-
fræðingi og fyrrverandi forsetafrú
Bandaríkjanna, og Maya Gabeira,
brimbrettakappa frá Brasilíu, svo
aðeins fáeinar séu nefndar.
Í bókinni eru hundrað sögur
jafnmargra kvenna. Saga drottn-
ingar, skólastelpu, sjóræningja,
stærðfræðings, súffragettu, tölvu-
fræðings, stjarneðlisfræðings, ball-
ettdansara, kokks, njósnara, land-
könnuðar og margra fleiri.
„Hver einasta þeirra sannar að
einlægur ásetningur getur breytt
heiminum,“ segja þær Favilli og Ca-
vallo í formálanum. Hver kona fær
sína opnu með portretti
eftir einn af þeim sextíu
listamönnum hvaðanæva
úr heiminum sem mynd-
skreyta bókina.
Sögur fyrir
dæturnar
„Hver ein og einasta
þeirra [kvennanna í bók-
inni] er góð fyrirmynd
fyrir stelpur á öllum aldri
sem vilja breyta heim-
inum,“ skrifar þýðandinn
Magnea J. Matthías-
dóttir á bókarkápu.
„Þetta eru kvöldsögurnar sem við
eigum að lesa fyrir dætur okkar,“
segir Parents Magazine. „Skyldu-
eign á náttborði hverrar stelpu,“
bætir tímaritið Forbes um betur. Og
svo mætti lengi telja.
Við uppreisnargjarnar stelpur
um allan heim segja höfundarnir
þetta: Látið ykkur dreyma stærri
drauma. Stefnið hærra. Berjist
meira. Og þegar þið fyllist efasemd-
um, munið þá að þið hafið á réttu að
standa.
Magnaðar kon-
ur fyrr og nú
Hvaða mögnuðu íslensku konur ættu heima í bók-
inni Kvöldsögur fyrir uppreisnargjarnar stelpur –
100 magnaðar konur? – bókinni sem bandaríska
tímaritið Forbes segir skyldueign á náttborði
hverrar stelpu. Þrjár konur voru beðnar um að til-
nefna þrjár íslenskar konur, lífs eða liðnar, sem
þeim finnst sóma sér þar best.
Að svara þessari
spurningu er
mikið lúxus-
vandamál. Það
eru svo margar
sem koma til
greina. Ég til-
nefni þrjár konur
á ólíkum sviðum
og tímum. Sú
fyrsta er Bríet Bjarnhéðinsdóttir,
hvatakona að stofnun Kvenrétt-
indafélags Íslands. Félagið var
stofnað 1907, starfar enn og berst
fyrir kynjajafnrétti á öllum sviðum.
Svo er Auður Jónsdóttir, einn af
mínum uppáhaldsrithöfundum.
Bækurnar hennar eru æði, og kon-
ur í aðalhlutverkum. Hún skrifar
líka frábæra pistla í fjölmiðla og
mér finnst að fleiri mættu hlusta á
hana.
Sú þriðja er Katrín Tanja Davíðs-
dóttir, tvisvar hraustasta kona
heims. #dóttir varð til í kringum
hana og hinar Crossfitstelpurnar
(Annie Mist og Ragnheiði Söru) og
fótboltastelpurnar hafa notað það
líka. Það er stórkostlegt hvað við
eigum margar íþróttakonur á
heimsmælikvarða og Katrín Tanja
er í þeim hópi. Ég stunda ekki
Crossfit en horfi alltaf á leikana og
tryllist yfir velgengni þeirra.
Olga Guðrún
Árnadóttir
Halla Hrund
Logadóttir
Katrín Tanja
Davíðsdóttir
Auður
Jónsdóttir
Katrín
Jakobsdóttir
Visdís
Grímsdóttir
Hrafnhildur
Skúladóttir
Ugla Stefanía
Kristjönudóttir
Jónsdóttir
Bríet
Bjarnhéðinsdóttir
„ . . . tryllist yfir
velgengni þeirra“
Dagný Ósk Aradóttir Pind
háskólanemi
Hvaða
íslenskar
konur ættu
að vera í
bók um
magnaðar
konur?
Halla Hrund Loga-
dóttir, meðstofn-
andi Harvard Arc-
tic Initiative, sem
einbeitir sér að
rannsóknum og
miðlun þekkingar
á sviði Norð-
urslóðamála. Halla
Hrund var fram-
kvæmdastjóri Íslenska orkuháskólans
áður en hún hóf nám í opinberri
stjórnsýslu við Harvard-háskóla í
Boston. Þar þótti henni vanta áherslu
á norðurslóðamál þannig að hún hófst
handa við að bæta úr því.
Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jóns-
dóttir transaktívisti. Barátta hennar
fyrir því að opna fordómalausa upp-
lýsta umræðu í þjóðfélaginu um mál-
efni kynsegin fólks er dýrmætari fyrir
samfélagið en margir átta sig á.
Mannréttindi eru svo dásamleg að
mengi allra stækkar eftir því sem fleiri
jaðarhópar njóta sömu réttinda og
stóri hópurinn. Hrafnhildur Skúladótt-
ir, handboltaþjálfari, er ein af okkur
fremstu íþróttakonum, uppalinn ÍR-
ingur, margfaldur Íslands- og bik-
armeistari með Val, landsleikjahæsta
handboltakona landsins og núverandi
þjálfari meistaraflokks ÍBV. Hrafnhild-
ur ruddi brautina fyrir ungar
handboltakonur út í atvinnumennsku.
Baráttujaxl sem gefst aldrei upp og
leggur áherslu á að vinna konum
framgang innan íþróttanna.
„ . . . opna fordóma-
lausa umræðu“
Hanna Katrín Friðriksson
þingkona
Ég leyfi mér að
nefna: Vigdísi
Grímsdóttur,
Olgu Guðrúnu
Árnadóttur og
Katrínu Jak-
obsdóttur.
Og af hverju
þessar kjarna-
konur?
Vigdís Grímsdóttir, rithöfundur
fékk verðlaun Jónasar Hallgríms-
sonar á Degi Íslenskrar tungu. Hún
skrifar seiðmagnaða texta á mjög
fallegu máli. Hugmyndir hennar eru
stundum óræðar en alltaf athygl-
isverðar. Vigdís er góð fyrirmynd
ritkvenna jafnt ungra sem eldri.
Olga Guðrún Árnadóttir, rithöf-
undur, tónskáld og söngkona. Olga
semur fallega texta um allt í heimi
hér. Og þessir textar eru aðgengi-
legir jafnt börnum sem fullorðnum.
Lögin hennar eru grípandi og áleit-
in. Og svo syngur hún mjög vel.
Diskurinn Babbidi-bú er sígildur og
gott dæmi um sérlega vel heppnað
verk.
Katrín Jakobsdóttir, íslensku-
fræðingur og stjórnmálamaður.
Katrín er einstaklega hæfileikarík.
Rökföst, dugleg og ötull bar-
áttumaður fyrir góðum málum.
Hún hefur nú síðast tekið að sér
að reyna að sameina ólík sjón-
armið og sætta stríðandi fylkingar
í íslenskum stjórnmálum.
„ . . . baráttumaður
fyrir góðum málum“
Kristín Steinsdóttir
rithöfundur
Hin árlega aðventuhátíð Kópavogs
verður haldin í dag, laugardaginn 2.
desember, í og við Menningarhúsin í
Kópavogi. Dagskráin hefst klukkan
12 en þá verður opnaður jólamark-
aður með sælkeravörur, möndlur og
kakó. Á sama tíma hefst skemmtileg
og fræðandi dagskrá um jólaköttinn
á Bókasafninu og Náttúrufræði-
stofu. Jólaleikrit um systkini sem
spjalla um Grýlu og jólasveinana og
fleira jólatengt verður flutt kl. 13 í
Salnum, þar sem hinn knái bari-
tónsöngvari Jón Svavar Jósefsson
syngur og leikur í forsalnum. Í kjöl-
farið er tilvalið að skapa jólaluktir í
Gerðarsafni. Spurningum um hver
jólakötturinn er verður svarað í
sameiginlegri dagskrá Náttúru-
fræðistofu og Bókasafns Kópavogs
klukkan 15. Söluhús með gæða-
matvöru á boðstólnum verða á úti-
vistarsvæði Menningarhúsanna, tón-
listarhópar skemmta en klukkan 16
hefst útiskemmtun. Ljós jólatrésins
verða tendruð, Lalli töframaður
kynnir dagskrána, Villi og Sveppi
skemmta og jólasveinar taka forskot
á sæluna og dansa með gestum
kringum jólatréð.
Stemning Á aðventuhátíðinni verður fjölbreytt dagskrá fyrir alla fjölskylduna.
Jólakræsingar innandyra og utan
Fjölbreytileg dagskrá á aðventuhátíðinni í Kópavogi
56 10 000
TAXI
BSR
Góð þjónusta
yfir 90 ár10%
afsláttur
fyrir 67 ára
og eldri